Galgano Guidotti
| Galgano Guidotti | |
|---|---|
15. yüzyıldan Giovanni d'Ambrogio'nun portresi | |
| Doğum | 1148 Chiusdino, Siena, İtalya |
| Ölüm | 1181 Montesiepi, Toskana, İtalya |
| Aziz ilanı | 1185 III. Lucius tarafından |
| Yortu | 30 Kasım |
| Cemaat | Roma Katolik Kilisesi |
Galgano Guidotti (1148 – 3 Aralık 1181),[a] İtalya’da günümüzde Siena iline bağlı Chiusdino’da doğmuş, Toskana kökenli Katolik bir azizdi. Annesinin adı Dionigia idi; babasının adı (Guido ya da Guidotto) ise Guidotti soyadının benimsendiği 16. yüzyıla tarihlenen bir belgede ilk kez yer alır. Siena yakınlarındaki San Galgano Manastırı harabelerinin yanındaki “Taştaki Kılıç” adlı kutsal emanetle tanınır.
Efsane
[değiştir | kaynağı değiştir]Bir feodal lordun oğlu olan Galgano, şövalye oldu ve değişiminden önce taşkın bir yaşam sürdüğü söylenir.[1]
Efsaneye göre Siena yakınlarında yolda ilerlerken atı onu yere attı. Görünmez bir melek onu ayağa kaldırıp memleketi Chiusdino’ya yakın, sarp bir tepe olan Monte Siepi’ye götürdü. Tepenin üzerinde, İsa ve Meryem’in Havarilerle çevrili olduğu yuvarlak bir tapınak gördü. Melek ondan günahlarına tövbe etmesini istedi; ancak Galgano bunun bir kayayı kılıçla ikiye ayırmak kadar imkânsız olduğunu söyleyerek karşı çıktı. Bunu kanıtlamak için kılıcını çekip taş zemine sapladı; fakat kılıç canlı kayaya kolayca gömüldü ve rivayete göre bugün hâlâ orada saplı durur.
Galgano tepeye yoksul bir münzevi olarak yerleşti. Vahşi hayvanlarla dostluk kurdu; bir seferinde Şeytan onu öldürmesi için kötü bir keşiş gönderdiğinde, vahşi kurtlar katili alt edip kemiklerini kemirdi. 1181’de, 33 yaşında öldü.
Aziz ilanı ve kültü
[değiştir | kaynağı değiştir]1184’te, görümünde olduğu gibi mezarı üzerine yuvarlak bir şapel inşa edildi;[2] çok sayıda hacı ziyarette bulundu ve mucizeler bildirildi. Galgano’yu aziz ilan etmeye yönelik kanonizasyon süreci ölümünden sadece birkaç yıl sonra, 1185’te başladı ve Roma Kilisesi tarafından resmî bir usulle yürütülen ilk süreçti.[3] Galgano’nun yaşamı bu kanonizasyon sürecinde[4] ve şu eserlerde belgelenmiştir: Vitae: Legenda beati Galgani,[5] Legenda beati Galgani confessoris,[6] Leggenda di Sancto Galgano,[7] Vita sancti Galgani de Senis,[8] ve Vita beati Galgani.[9]
1184’te, Volterra piskoposu Hugh’un talebi üzerine Sistersiyen keşişler Montesiepi’nin idaresini üstlendi ve Galgano’nun keşişlerinin çoğu Toskana’ya dağılarak Augustinusçu münzevilere dönüştü. 1220’ye gelindiğinde, Galgano’nun inziva yerinin aşağısında büyük bir Sistersiyen manastırı olan San Galgano Manastırı inşa edilmişti; bunun ardından kendisi Sistersiyen bir aziz olarak benimsendi ve tanındı. Kültü Siena ve Volterra’da canlıydı ve çok sayıda tasviri günümüze ulaşmıştır. İnziva yerinin harabeleri hâlâ görülebilmektedir; pelerini ise Siena’daki Santuccio Kilisesi’nde muhafaza edilmektedir.[10]
Taştaki kılıç
[değiştir | kaynağı değiştir]Taştaki kılıç adlı kutsal emanet, San Galgano Manastırı harabelerinin yakınındaki Montesiepi’deki Rotonda’da ziyaret edilebilir. 2001’de Luigi Garlaschelli tarafından dışarıda kalan metal kabza üzerinde yapılan bir analiz,[11] “metal bileşiminin ve kılıcın tasarımının efsanenin dönemiyle uyumlu olduğunu” doğruladı. Analiz ayrıca üst parçanın ve görünmeyen alt kısmın özgün olduğunu ve tek bir eserin parçaları olduklarını ortaya koydu.[12]
Televizyon dizisi Forged in Fireın 7. sezonundaki bir bölümde, kılıç ustaları Galgano’nun öyküsünden esinlendiğine inanılan “Excalibur” adlı Orta Çağ kılıcını yeniden yaptı.[13] Ancient X-Filesın bir bölümü ise taştaki kılıcı ve onun Aziz Galgano, Sör Gawain ve Kral Arthur ile bağlantılarını inceledi.[14]
Kaynakça
[değiştir | kaynağı değiştir]Dipnot
- ^ Ölüm tarihi genellikle 3 Aralık 1181 olarak belirtilir; ancak bazı araştırmacılar bunu 30 Kasım 1180’e tarihler. Roma Katolik Kilisesi, 2004’te II. Ioannes Paulus’un talimatıyla Aziz Galgano'nun günü 30 Kasım olarak belirlenmiştir.
Alıntılar
- ^ Weinstein, Donald (1982). Saints & society : the two worlds of western Christendom, 1000-1700. Internet Archive. University of Chicago Press. s. 107. ISBN 978-0-226-89055-5.
- ^ Haegen, Anne Mueller von der; Strasser, Ruth F. (2013). "Chiusdino". Art & Architecture: Tuscany. Potsdam: H.F.Ullmann Publishing. s. 424. ISBN 978-3-8480-0321-1.
- ^ As reported by A. Vauchez in "La santità nel medioevo", Il Mulino, Bologna, 1989
- ^ Inquisitio in partibus, transcribed by Sigismondo Tizio in Historiae Senenses and transcribed in "Analecta Toscana IV; Der Einsiedler Galgano von chiusino und die Anfange von San Galgano" by Fedor Schneider (1914–1924).
- ^ Codice Laurenziano, 14th century
- ^ Codice di Siena, 15th century
- ^ Biblioteca Apostolica Vaticana, cod. Chigi M. V. 118, 15th century.
- ^ Codice di Veroli, 15th century.
- ^ Codice Laurenziano, 15th century.
- ^ “Galgano” in David Hugh Farmer, Oxford Dictionary of Saints (Oxford University Press, 1997)
- ^ Carroll, Rory (16 Eylül 2001). "Tuscany's Excalibur is the real thing, say scientists". the Guardian (İngilizce). Erişim tarihi: 3 Kasım 2018.
- ^ Chodyński, Antoni Romuald (2014). "Fasciculi Archaeologiae Historicae. Fasc. 27 (2014)". IAIE Pan, Call No. P III 349. Institute of Archaeology and Ethnology of Polish Academy of Sciences.
- ^ "Watch The Sword in the Stone Full Episode - Forged in Fire". HISTORY. 9 Ocak 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 12 Mart 2021.
- ^ "Ancient X-File v The Sword In The Stone". IMDb. 17 Nisan 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi.