Gamalı Fatma
Gamalı Fatma (Kamalı Fatma, Kamacı Fatma) (1885, Kaşoba - 1964), bir Kurtuluş Savaşı halk kahramanı.
Adana'nın Kaşoba köyündendir.[1] Çukurova'nın işgali üzerine Kuvâ-yi Milliye'ye katıldı. Çukurova'daki faaliyetlerinden sonra Batı cephesinde savaştı. Kendisine saldıran bir düşman askerini kamasıyla öldürmesinden sonra "Gamalı" unvanını aldı.[2] İstiklal madalyası sahibidir.
Yaşamı
[değiştir | kaynağı değiştir]1885 yılında Karaisalı'nın (günümüzde Çukurova ilçesine bağlı) Kaşoba köyünde doğdu.[3] İlk evliliğini genç yaşta yaptı. Eşini I. Dünya Savaşı öncesinde kaybetti.
I. Dünya Savaşı'ndan sonra Çukurova'nın Fransızlarca işgali ve Ermeni saldırıları başlayınca kendi köyünden İbo Osman Ağa'nın Kuvâ-yıi Milliye müfrezesine katıldı. Çetenin ilk başarısı, Kokarçeşme'de Ermeni çeteleri püskürtmekti. Belemedik-Hacıkırı arasında kalan bir yerde ırzına geçme teşebbüsünde bulunan bir düşman askerini koynunda sakladığı kama ile öldürdü. Bu olaydan sonra Gamalı (Kamalı) Fatma adıyla anılır oldu.
Gamalı Fatma, Milli mücadele sırasında vereme yakalanan oğlunu tedavi için İstanbul'a götürdü ve onu Kuvâ-yi Milliyecilere emanet ettikten sonra Kuva-yi Milliyeci kadınlarla birlikte Yunan Harbi'ne katıldı. Zaferin ardından köyüne döndü ve iyileşip köye dönen oğluna kavuştu; ancak oğlu yeniden hastalanarak öldü. Gamalı Fatma savaştan sonra yeniden evlendi ve yaşamına Kaşobası köyünde çiftçilik yaparak devam etti.[1]
Gamalı Fatma'nın kahramanlığı yıllar boyunca anlatılmış ve kendisi, İstiklal madalyası ile ödüllendirilmiştir. Gamalı Fatma, uzun yıllar Adana'nın düşman işgalinden kurtuluşunun kutlandığı 5 Ocak'taki Kurtuluş Törenlerine at sırtında, siyah şalvarı, gaması ve tüfeği ile katıldı. 1964 yılında öldü.
2018 yılında Adana'da, Çukurova ilçesinin Kurttepe mahallesinde bir parka anıtı dikildi. Anıtın açılışı, 8 Mart Kadınlar Günü'nde yapıldı.[4]
Ayrıca bakınız
[değiştir | kaynağı değiştir]Kaynakça
[değiştir | kaynağı değiştir]- ^ a b Delikoca, Yusuf (29 Eylül 2015). "Gamalı Fatma". Karaisalihaber.net. 26 Eylül 2025 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 28 Ekim 2023.[ölü/kırık bağlantı]
- ^ "Karaisalılı Kamalı Fatma Anıtı Açıldı". www.karaisalihaber.net. 19 Ağustos 2025 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 28 Ekim 2023.[ölü/kırık bağlantı]
- ^ Şavkili, Cengiz; Köseler, Oğuz (30 Nisan 2023). "Millî Mücadele'nin Çukurova Havalisinde Kadın ve Çocuklar". Kahramanmaraş Sütçü İmam Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi. 20 (1): 258-276. doi:10.33437/ksusbd.1221086. ISSN 1304-8120. 21 Ekim 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi29 Ekim 2023.
- ^ "Adana'ya "Kamalı Fatma" Anıtı". Milliyet. 11 Mart 2018. 29 Ekim 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 29 Ekim 2023.