Gazaros Ağayan
| Gazaros Ağayan | |
|---|---|
 | |
| Doğum | 16 Nisan [E.U. 4 Nisan] 1840 Bolnisi (Bolnis-Haçen) köyü, Tiflis (günümüzde Gürcistan) |
| Ölüm | 3 Temmuz [E.U. 20 Temmuz] 1911 Tiflis, Rus İmparatorluğu |
| Meslek | yazar, eğitimci, folklorist, tarihçi, dilbilimci ve kamusal figür |
| Milliyet | Ermeni |
Gazaros Ağayan (Ermenice: Ղազարոս Աղայեան) Ermeni yazar, eğitimci, dilbilimci ve tarihçi.[1]
Biyografi
[değiştir | kaynağı değiştir]
Ağayan günümüzde Gürcistan'da yer alan Bolnisi köyünde doğdu.[2][3] İlköğretim düzeyinde eğitimini Bolnisi'de aldı ve on üç yaşında Tiflis'teki Nersisyan Okulu'na girdi. Ailesinin maddi sorunları nedeniyle bir yıl sonra okulu bıraktı. Ağayan, Tiflis, Moskova ve Sankt-Petersburg arasında seyahat etti. Moskova'da Hyusisapayl dergisi için Stepanos Nazaryan ile işbirliği yaptı ve mürettip olarak görev aldı.
Hayatı boyunca birçok meslek ve hobiyle ilgilenmiştir. 19. yüzyılın Ermeni kültürel ve entelektüel canlanma döneminde yazar arkadaşı Mikael Nalbandyan'a katılmadan önce avcılık, fabrika işçiliği ve tarım işçiliği yapıyordu. 1867'de Kafkasya'ya döndü, Eçmiyazin yayınevinin müdürü ve Kutsal Eçmiadzin Ana Makamı'nın (1869-1870) aylık “Ararat” dergisinin editörü olarak çalıştı. 1870'te Tiflis'e döndü ve kendisini öğretmenliğe adadı. Ahıska, Gümrü, Erivan ve Şuşa'da öğretmenlik yaptı ve Gürcistan'daki Ermeni ilahiyat okullarında çalıştı. Öğretmen olarak eğitimin demokratikleşmesini destekledi ve okulların din adamlarının etkisinden temizlenmesini talep etti. Ermeni okulları için ders kitapları yazmış ve eğitim üzerine çalışmalar yapmıştır. Ayrıca, çocuklar için aylık resimli "Ağbyur" yayınında da işbirliği yaptı.
1895'te Hınçak Partisi'ne üye olma suçundan tutuklandı, Nahçıvan'a ve ardından Kırım'a (1898 - 1900) sürüldü. Daha sonra hayatının sonuna kadar çarlık jandarmasının kontrolü altındaydı. 1902 Mayıs'ta Ağayan edebiyat faaliyetinin 40. yılını kutladı. 1905'te Tiflis'teki Ekim mitingine katıldı ve çarın devrilmesi çağrısında bulundu.
Çocuk edebiyatı alanında büyük popülerlik kazandı. Alexandr Puşkin ve İvan Krılov'un eserlerini tercüme etmiştir.
71 yaşındayken Tiflis'te ölmüştür.
Eserleri
[değiştir | kaynağı değiştir]- 1867 - "Arutiyun ve Manvel 16 Şubat 2020 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi." (otobiyografik roman)
- 1872 - "İki Kız Kardeş " (sosyal roman)
- 1888 - "Tork Angeğ" (şiirler)
- 1893 - "Hayatımdaki Başlıca Olaylar" (anı)
- 1881 - "Anahit" (masal)
- 1887 - "Aregnazan" (peri masalı)
- 1904 - "Büyükanne Gülnaz'ın Masalları"
- 1908 - "Arevik" (eğitim kitabı)
Kaynakça
[değiştir | kaynağı değiştir]- ^ "Հայկական Հանրագիտարան". encyclopedia.am. 28 Kasım 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 17 Ekim 2020.
- ^ "Event dedicated to the 176th anniversary of birth of Ghazaros Aghayan in the Georgian village Bolnis-Khachen". 13 Mayıs 2016. 22 Eylül 2019 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 17 Ekim 2020.
- ^ "Ghazaros Aghayan - Abrilbooks.com: Armenian books, music, videos, posters, greeting cards, and gift items". www.abrilbooks.com. 7 Eylül 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 17 Ekim 2020.
Dış bağlantılar
[değiştir | kaynağı değiştir]- Biyografi 18 Ekim 2020 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.
- «Քառասուն տարի» Հ․ Թումանյան 27 Ekim 2020 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.
- «Ղ. Աղայանց (Քառասունամյակի օրը)» Հ․ Թումանյան 7 Şubat 2009 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.
- «Տխուր հիշողություն (Ղազարի մահվան տարեդարձին)» Հ․ Թումանյան 21 Ekim 2020 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.
- Ghazaros Aghayan.Biography 4 Şubat 2020 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.
