Gazze Savaşı protestoları
.jpg)
.jpg)
Gazze Savaşı, dünya genelinde protesto, gösteri ve yas etkinliklerini tetiklemiştir.[1] Bu olaylar; ateşkes çağrısı, kuşatma ve işgalin sona ermesi, İsrailli rehinelerin geri getirilmesi, savaş suçlarına karşı tepki gösterilmesi ve Gazze’ye insani yardım sağlanması gibi çeşitli konulara odaklanmıştır. İsrail’in Gazze’deki eylemlerine karşı protestolar, özellikle Arap dünyasında geniş çapta yayılmıştır. 7 Ekim 2023’te başlayan savaşın ardından, hayatını kaybedenlerin sayısı 30.000’i aşmıştır.[2][3] Bazı Filistin yanlısı protestolar, şiddet olaylarına ve antisemitizm suçlamalarına yol açmıştır. Bunun sonucunda, bazı Avrupa ülkelerinde Filistin’e ve Filistin davasına verilen kamu destekleri kriminalize edilmiştir. Fransa, Almanya, Birleşik Krallık ve Macaristan gibi ülkeler çeşitli kısıtlamalar getirmiştir. Filistin yanlısı siyasi söylemler de bu kapsamda değerlendirilmiştir. Bu çatışma ayrıca, dünya genelinde İsrail ve Amerika Birleşik Devletleri büyükelçilikleri önünde geniş çaplı protestolara neden olmuştur.[4][5]
Silahlı Çatışma Olayları ve Yer Verisi Projesi (ACLED) tarafından yapılan araştırmaya göre, 7 Ekim ile 24 Kasım tarihleri arasında dünya genelinde en az 7.283 Filistin yanlısı gösteri ve 845 İsrail yanlısı protesto düzenlenmiştir.[6]
Kıtaya Göre Protestolar
[değiştir | kaynağı değiştir]Avrupa
[değiştir | kaynağı değiştir]Fransa
[değiştir | kaynağı değiştir]Gazze Savaşı sırasında Fransa'da düzenlenen Filistin yanlısı gösteriler, ülke genelinde siyasi ve toplumsal yankı uyandırdı. Hamas lideri Halid Meşal'in "Öfke Günü" çağrısının ardından, Fransız İçişleri Bakanı Gérald Darmanin, kamu düzenini bozabileceği gerekçesiyle Filistin yanlısı tüm gösterileri yasakladı. Ancak 12 Ekim gecesi Paris’te düzenlenen yasa dışı bir Filistin yanlısı gösteri, polis tarafından göz yaşartıcı gaz ve tazyikli su kullanılarak dağıtıldı. Aynı gün, Fransız Yahudi Kuruluşları Temsil Konseyi (CRIF), İsrail'e destek amacıyla bir miting düzenledi. Bu olaylar üzerine Cumhurbaşkanı Emmanuel Macron, vatandaşlara çatışmanın yayılmasını engelleme çağrısında bulundu.[7] [8][8][9] 14 Ekim’de, Cezayir kökenli Fransız gazeteci Taha Bouhafs, Paris'teki bir Filistin yanlısı gösteriyi takip ederken polis tarafından gözaltına alındı. Bouhafs, +972 Magazine'e yaptığı açıklamada, polislerin kendisini basın kartını göstermesine rağmen "yasa dışı gösteriye katılmak" gerekçesiyle para cezasına çarptırdığını ve tekrar gösteride görülmesi hâlinde bacaklarını kırmakla tehdit ettiğini iddia etti.[10]
22 Ekim’de Fransa’da ilk kez resmi olarak izin verilen bir Filistin yanlısı gösteri düzenlendi. Gösteriye yaklaşık 15.000 kişi katıldı ve "Gazze, Paris seninle!" sloganları atıldı.[11]
21 Ocak 2024'te, Paris polisi Filistin bayrakları taşıyan bir araç konvoyunu durdurdu ve dağıttı.[12] Ertesi gün, milletvekili Louis Boyard, İsrail yanlısı bir aktivist tarafından sözlü olarak tehdit edildi.[13] 18 Şubat'ta Marsilya’da geniş çaplı bir Filistin destek mitingi düzenlendi.[14] 25 Nisan'da ise Sorbonne Üniversitesi öğrencileri, Fransız hükümetinden Filistinlilere yardım etmesini talep etti.[15]
Almanya
[değiştir | kaynağı değiştir]15 Mayıs 2025 tarihinde, Berlin’in Kreuzberg semtinde yüzlerce Filistin destekçisi, Nekbe Günü’nün 77. yıldönümünü anmak amacıyla bir araya geldi. Gösteri, polis müdahalesi sonucu şiddete dönüştü. Çok sayıda kişi yaralandı ve onlarca protestocu gözaltına alındı.[16]
Kuzey Amerika
[değiştir | kaynağı değiştir]Amerika Birleşik Devletleri
[değiştir | kaynağı değiştir]İlk protestolar ve tepkiler
[değiştir | kaynağı değiştir]8 Ekim 2023'te, Hamas'ın İsrail'e saldırısından bir gün sonra, yüzlerce Filistin yanlısı protestocu New York'taki Times Meydanı'nda toplandı. Göstericiler Filistin bayrakları sallayarak “Direniş meşrudur”, “İntifadayı küreselleştir”, “Nehirden denize, Filistin özgür olacak, ne gerekiyorsa”, “Şehitlerimizle gurur duyuyoruz” ve “Siyonist yerleşimci devleti parçalayın” gibi sloganlar attılar.[17][18][19]
İlk on gün içinde ABD'de 400'den fazla protesto ve uyanış etkinliği düzenlendi.[20] Bu etkinliklerde toplam 180.000'e yakın kişi yer aldı. Seçilmiş Amerikan yetkilileri çoğunlukla İsrail yanlısı etkinliklerde bulundu.[20] Savaş karşıtı protestoların üçte biri karşıt göstericilerle karşı karşıya geldi ve bazı olaylarda şiddet yaşandı. Savaşın ikinci haftasında, ABD'deki Filistin yanlısı protesto sayısı İsrail yanlısı olanları geçti.[21][22]
Üniversitelerde baskı ve gözetim
[değiştir | kaynağı değiştir]ABD'de birçok öğrenci, Gazze'deki askeri harekâta karşı protestolara katıldıkları için gelecekteki iş fırsatlarını kaybetme riskiyle karşı karşıya kaldıklarını bildirdi.[23] 260'tan fazla “baskı olayı” kaydedildi.[24] Filistin yanlısı görüş belirten ve işini kaybeden kişileri temsil eden bir sivil toplum kuruluşu, ABD'deki ortamı “McCarthycilik” olarak tanımladı.[25] Ayrıca, “İsrail Kampüste Koalisyonu” adlı örgütün, Filistin yanlısı öğrenci gruplarına karşı gizli gözetim yürüttüğü iddia edildi.[26]
Accuracy in Media (AIM) adlı medya kuruluşu, ABD genelinde üniversite kampüslerine “doxxing kamyonları” gönderdi ve Filistin yanlısı olduklarını düşündükleri kişilerin isim ve yüzlerini kamyon ekranlarında sergiledi.[27][28] Canary Mission adlı web sitesi ise Filistin yanlısı etkinliklere katılan öğrencileri kara listeye aldı.[29] Amerikan Sivil Özgürlükler Birliği (ACLU), üniversiteleri protestocuların ifade özgürlüğünü korumaya çağırdı.[30] Ulusal Avukatlar Birliği ise üniversitelerdeki Filistin yanlısı etkinliklere yönelik tüm saldırıları kınadı.[31]
Kongre ve kamuoyu tepkisi
[değiştir | kaynağı değiştir]Kongre çalışanları, seçmenlerden ateşkes çağrısı yapılmasını talep eden çok sayıda telefon ve e-posta aldıklarını bildirdi. Bir personel, “Gün boyunca telefon sürekli çalıyordu” dedi.[32] 4 Kasım 2023'te Washington DC'deki National Mall’da “Özgür Filistin: Ulusal Yürüyüş” düzenlendi.[33]
Kendini yakma eylemleri
[değiştir | kaynağı değiştir]En az iki Amerikalı, Atlanta’da bir kadın ve Washington DC'de hava kuvvetlerinde görevli Aaron Bushnell, ABD'nin Gazze politikalarını protesto etmek için kendini yaktı.[34][35] Kadının kimliği açıklanmadı, ancak 2 Aralık 2023'te durumunun ağır olduğu bildirildi. Polis bu olayı “aşırı siyasi protesto eylemi” olarak tanımladı ve İsrail konsolosluğuna yönelik bir tehdit olmadığını açıkladı.[36] İsrail'in başkonsolosu ise olayı “İsrail'e karşı nefret” olarak değerlendirdi.[37][38] "Amerika Birleşik Devletleri Hava Kuvvetleri'nin aktif üyelerinden biri olan Bushnell, kendini yakarken 'Filistin'i özgür bırakın' diye bağırdı."[39] Hastaneye kaldırılan Bushnell, kısa süre sonra hayatını kaybetti.[40]
Sloganlar
[değiştir | kaynağı değiştir]Columbia Üniversitesi öğrencileri tarafından düzenlenen bir Filistin yanlısı protestoda, “Tek çözüm var: İntifada devrimi!”, “Yemen, gururumuzsun; bir gemiyi daha geri çevir!” (Husileri destekleyen bir slogan) ve “NYPD, KKK, IDF – hepsi aynı!” gibi sloganlar atıldı.[41]
2024 Dünya Kudüs Günü olan 5 Nisan'da Michigan’ın Dearborn kentinde düzenlenen bir yürüyüşte bazı protestocular “Kahrolsun Amerika” ve “Kahrolsun İsrail” sloganları attı.[42][43][44] Etkinliği düzenleyen Detroit Kudüs Komitesi, Facebook'ta bu sloganların “yanlış” olduğunu belirtti; ancak ABD dış politikasını eleştirmeye devam edeceklerini ifade etti.[45]
Ayrıca bakınız
[değiştir | kaynağı değiştir]Kaynakça
[değiştir | kaynağı değiştir]- ^ "AP PHOTOS: Protests by pro-Israel and pro-Palestinian demonstrators span the world as war escalates". AP News. 11 Ekim 2023. 13 Ekim 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 13 Ekim 2023.
- ^ "Arab world protests against Israel's actions against Gaza". Le Monde.fr (İngilizce). 20 Ekim 2023. 30 Ekim 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 6 Mart 2024.
- ^ Thomas, Merlyn (20 Aralık 2023). "What Gaza's death toll says about the war". BBC News (İngilizce). 24 Aralık 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 31 Aralık 2023.
- ^ Rajvanshi, Astha (20 Ekim 2023). "In Europe, Free Speech Is Under Threat for Pro-Palestine Protesters". Time Magazine. 21 Ekim 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 21 Ekim 2023.
- ^ "Massive protests seen at U.S. embassies in several countries after Gaza hospital bombing". NBC News. 20 Ekim 2023. 22 Ekim 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 23 Ekim 2023.
- ^ Chugtai, Alia; Ali, Marium; Nolan, Delaney. "Boycotts and protests – how are people around the world defying Israel?". Al Jazeera. 29 Aralık 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 17 Aralık 2023.
- ^ Jeong, Andrew (13 Ekim 2023). "France bans pro-Palestinian protests amid call for Hamas 'day of rage'". The Washington Post. 13 Ekim 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 13 Ekim 2023.
- ^ a b "Supporters of Palestinians and Israel protest and pray as war intensifies". Reuters. 13 Ekim 2023. 13 Ekim 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 13 Ekim 2023.
- ^ "At Paris march for Israel, France's far right seeks to 'settle the past'". Le Monde.fr. 12 Ekim 2023. 29 Haziran 2024 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 1 Kasım 2023.
- ^ Roth-Rowland, Natasha (31 Ekim 2023). "France steps up crackdown on Palestine solidarity amid Gaza war". +972 Magazine. 1 Kasım 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 1 Kasım 2023.
- ^ "Photos: Thousands in France attend first authorised pro-Palestine rally". Al Jazeera. 22 Ekim 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 22 Ekim 2023.
- ^ "French police stop convoy carrying Palestinian flags in solidarity with Gaza". Al Jazeera. 21 Ocak 2024 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 22 Ocak 2024.
- ^ "French MP confrontation prompts call for protection of Palestine supporters". Al Jazeera. 22 Ocak 2024 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 22 Ocak 2024.
- ^ "Pro-Palestine supporters march in Marseille". Al Jazeera. 18 Şubat 2024 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 19 Şubat 2024.
- ^ "Arşivlenmiş kopya". 27 Nisan 2024 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 1 Haziran 2025.
- ^ "ویدیوها. تظاهرات حامیان فلسطینیها در برلین به خشونت کشیده شد؛تعدادی زخمی و دهها نفر بازداشت شدند" (Farsça). 27 Mayıs 2025 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 18 Mayıs 2025.
- ^ "Pro-Israel and pro-Palestinian demonstrators face off on Manhattan streets following Hamas attack on Israel". 8 Ekim 2023. 10 Mart 2024 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 1 Haziran 2025.
- ^ "Hundreds of Protesters Rally for Palestinians, against Israel in NYC after Brutal Hamas Invasion". National Review. 8 Ekim 2023. 26 Nisan 2024 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 1 Haziran 2025.
- ^ "Arşivlenmiş kopya". 9 Ekim 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 1 Haziran 2025.
- ^ a b Moyer, Justin Wm.; Silverman, Ellie. "Jewish protesters in D.C. demand cease-fire in Israel-Gaza war". The Washington Post. 18 Ekim 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 18 Ekim 2023.
- ^ "Recent U.S. Protest Activity in Support of Israel and Palestine". Counting Crowds (İngilizce). 17 Ekim 2023. 20 Ekim 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 19 Ekim 2023.
- ^ Mukherjee, Rahul; Gordon, Shoshana. "Pro-Palestinian protests on the rise across the U.S." Axios. 13 Aralık 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 14 Aralık 2023.
- ^ Altaji, Yasmeen. "'Career on the line': US students fear job backlash for protesting Israel". Al Jazeera. 4 Kasım 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 4 Kasım 2023.
- ^ Chan, Wilfred (November 2023). "'The Palestine exception': why pro-Palestinian voices are suppressed in the US". The Guardian. 4 Kasım 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 4 Kasım 2023.
- ^ "Pro-Palestine supporters 'losing jobs' over Gaza solidarity: NGO". The New Arab. 26 Ekim 2023. 4 Kasım 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 4 Kasım 2023.
- ^ Bamford, James (17 Kasım 2023). "Israel's War on American Student Activists". The Nation. 18 Kasım 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi18 Kasım 2023.
- ^ Okutan, Esma; Hernandez, Tristan (17 Kasım 2023). "'Doxxing truck' appears on Yale's campus, displays student names and photos". Yale Daily News. 18 Kasım 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 18 Kasım 2023.
- ^ Bushard, Brian. "'Doxxing Truck' Takes Columbia—Here's What To Know About The Trucks That Post Names Of Students". Forbes. 11 Aralık 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 18 Kasım 2023.
- ^ Ray, Owen. "The Canary Mission's doxxing needs to stop". Massachusetts Daily Collegian. 6 Kasım 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 18 Kasım 2023.
- ^ "ACLU urges US colleges to protect free speech amid Gaza war". Al Jazeera. 18 Kasım 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 2 Kasım 2023.
- ^ "X post by National Lawyers Guild". X. National Lawyers Guild. 5 Kasım 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 5 Kasım 2023.
- ^ Redden, Molly (10 Kasım 2023). "'The Phone Doesn't Stop': Overwhelming Demands For A Cease-Fire Catch Democrats Off Guard". HuffPost. 10 Kasım 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 11 Kasım 2023.
- ^ Helmore, Edward (4 Kasım 2023). "'No ceasefire, no votes': tens of thousands attend pro-Palestinian rally in Washington DC". The Guardian (İngilizce). ISSN 0261-3077. 15 Kasım 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 16 Kasım 2023.
- ^ Taylor, Adam. "Woman who set herself on fire by Israeli Consulate in critical condition, Atlanta officials say". The Washington Post. 1 Aralık 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 1 Aralık 2023.
- ^ "US airman dies after setting himself on fire outside Israeli embassy in Washington". BBC. 26 Şubat 2024. 26 Şubat 2024 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 26 Şubat 2024.
- ^ "Protester sets self on fire outside Israeli consulate in Atlanta, suffers critical burns". PBS. 2 Aralık 2023. 14 Kasım 2024 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 1 Haziran 2025.
- ^ Edmonds, Colbi (2 Aralık 2023). "A protester self-immolates outside the Israeli Consulate in Atlanta". The New York Times. 4 Aralık 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 1 Haziran 2025.
- ^ "Arşivlenmiş kopya". 1 Aralık 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 1 Haziran 2025.
- ^ "Airman dies lighting himself on fire, saying 'free Palestine' outside Israeli Embassy". ABC News. 5 Ekim 2024 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 1 Haziran 2025.
- ^ "Arşivlenmiş kopya". 27 Şubat 2024 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 1 Haziran 2025.
- ^ "Arşivlenmiş kopya". 20 Nisan 2024 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 1 Haziran 2025.
- ^ "Arşivlenmiş kopya". 10 Nisan 2024 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 1 Haziran 2025.
- ^ "Extremism, antisemitism, social media, Quds Day, Israel | Homeland Security Newswire" (Basın açıklaması). 11 Nisan 2024. 11 Nisan 2024 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 1 Haziran 2025.
- ^ "'Death to America', 'Death to Israel' chants at a pro-Palestine rally led by Tarek Bazzi in Michigan's Dearborn". 8 Nisan 2024. 13 Nisan 2024 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 1 Haziran 2025.
- ^ "Group that held Dearborn rally says 'Death to America' chants were wrongful". 13 Nisan 2024 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 1 Haziran 2025.
] [[Kategori:Amerika Birleşik Devletleri'nde savaş karşıtı protestolar [değiştir]]