Getsemani
Getsemani, Doğu Kudüs'teki Zeytindağı'nın eteklerinde, Yeni Ahit'in dört İnciline göre İsa'nın çarmıha gerilmeden önce ızdırap çektiği ve tutuklandığı bahçedir. Günümüzde kilise arazisinde, hepsi birbirine bitişik olan ve İncil'deki Getsemani ile özdeşleştirilen birkaç küçük zeytinlik bulunmaktadır.
Etimoloji
[değiştir | kaynağı değiştir]Getsemani, Matta İncili'nin[1] ve Markos İncili'nin[2] Yunanca orijinalinde Γεθσημανή (Gethsēmanḗ) olarak geçer. Bu kelime Aramice ܓܕܣܡܢ (Gaḏ-Šmānê) kelimesinden türemiştir ve 'zeytinyağı çıkarma, zeytinyağı presi' anlamına gelmektedir.[3] Matta 26:36[1] ve Markos 14:32'te[2] bir yer ya da mülk anlamına gelen χωρίον (chōríon) olarak adlandırır. Yuhanna İncili ise İsa'nın havarileriyle birlikte bir bahçeye (κῆπος, kêpos) girdiğini söyler.[4]
Konum
[değiştir | kaynağı değiştir]Yeni Ahit'e göre Getsemani, İsa ve havarilerinin sürekli olarak ziyaret ettikleri ve Yahuda İşkariyot'un İsa'nın tutuklandığı gece İsa ile buluştuğu yerdir.[5]
Farklı mezhepler tarafından İsa'nın ihanete uğradığı gece dua ettiği yer olduğu iddia edilen Zeytindağı'nın batı eteğinde ya da yakınında dört yer vardır:[6]
- "Izdırap Kayası" üzerine inşa edilen Tüm Milletler Katolik Kilisesi'nin bahçesi;
- Kuzeyde Meryem Ana Türbesi'nin yakınındaki yer;
- Doğudaki Rum Ortodoks bölgesi;
- Mecdelli Meryem Kilisesi'nin yanındaki Rus Ortodoks meyve bahçesi.
İlk baskısı 1880 yılında yapılan The Land and the Book adlı kitabın yazarı William McClure Thomson bahçe hakkında şöyle yazmıştır: "Kudüs'e ilk geldiğimde ve daha sonraki uzun yıllar boyunca bu toprak parçası, burayı ziyaret edip yaşlı zeytin ağaçlarının altında ibadet yapmak isteyen herkese açıktı. Ancak Latinler son birkaç yıl içinde buraya tek başlarına sahip olmayı başardılar ve etrafına yüksek bir duvar inşa ettiler. Yunanlılar ise biraz kuzeyinde başka bir yer uydurdular. Benim izlenimim her ikisinin de yanlış olduğu yönünde. Bu konum kente çok yakındır ve her zaman doğuya doğru giden büyük caddeye o kadar yakın olmalıdır ki, Efendimiz o tehlikeli ve kasvetli gecede inzivaya çekilmek için burayı seçmiş olamaz. Ben bahçeyi şimdiki Getsemani'nin birkaç yüz metre kuzey doğusundaki tenha vadiye yerleştirme eğilimindeyim."[7]
Yukarıda anlatılanların tümü uzun süredir devam eden geleneğe ve Markos (14:31) ve Matta'nın (26:36) sinoptik anlatımlarının Yuhanna 'in anlatımıyla (Yuhanna 18:1) birleştirilmesine dayanmaktadır. Markos ve Matta İsa'nın "yağ deposu (Getsemani) denilen yere" gittiğini kaydederken, Yuhanna Kidron Vadisi yakınlarındaki bir bahçeye gittiğini belirtir. Modern araştırmalar, Getsemani'nin tam yerinin bilinmediğini kabul eder.[8]
Kaynakça
[değiştir | kaynağı değiştir]- ^ a b "Matta 26:36". kutsalkitap.info.tr. 19 Mayıs 2024 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 19 Mayıs 2024.
- ^ a b "Markos 14:32". kutsalkitap.info.tr. 19 Mayıs 2024 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 19 Mayıs 2024.
- ^ Metzger, Bruce M.; Coogan, Michael D., (Ed.) (1993). The Oxford Companion to the Bible. Oxford, UK: Oxford University Press. s. 253. ISBN 0-19-504645-5.
- ^ "Yuhanna 18:1". kutsalkitap.info.tr. 19 Mayıs 2024 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 19 Mayıs 2024.
- ^ Brown, S. Kent (1992), "Gethsemane", Ludlow, Daniel H (Ed.), Encyclopedia of Mormonism, New York: Macmillan Publishing, ss. 542-543, ISBN 0-02-879602-0, OCLC 24502140
- ^ Wycliffe Bible Encyclopedia, "Gethsemane", p.675, 1975, 0-8024-9697-0
- ^ Thomson, William M. 1806-1894. The Land And the Book. New York: Harper & brothers, 1860.
- ^ The Complete Gospels: Annotated Scholars Version. 1994, Polebridge Press. p. 108, note on Matthew 26:36
Konuyla ilgili yayınlar
[değiştir | kaynağı değiştir]- Taylor, Joan E. (1995). "The Garden of Gethsemane: Not the Place of Jesus' Arrest". Biblical Archaeology Review. 21 (4). ss. 26-35. INIST 3732699.
