Gislaved (ayakkabı)

Gislaved; Türkiye'de, özellikle de kırsal kesimde 1930'lu yıllardan beri kullanılagelen lastik ayakkabının adıdır. Genellikle Cızlavet veya Cislavet biçiminde de telaffuz edilir.

17 Mayıs 1933 tarihli Cumhuriyet gazetesinde Gislaved reklamı.

Sanki bağcıkları ve sayası olan bir iskarpin gibi duran dış görünümüne rağmen bu ayakkabıların lastikten yekpare bir kalıp hâlinde tabanıyla birlikte preslendiği anlaşılmaktadır. Lastik çizmelerin konçsuz hâline de benzerler. Renkleri genellikle siyahtır. Bu rengiyle ve sağlam görünümüyle âdeta bir araba lastiğini andırır. Zaten İsveç'te otomobil lastiği üreten ve Gislaved adını taşıyan bir firma da mevcuttu ve yine İsveç'te "Gislaved" adlı bölgede kurulmuştu. Ayakkabılar adını muhtemelen galoş da üreten bu firmadan alıyordu. Günümüzde Türkiye'de de aynı markayı taşıyan bir otomobil lastiği satılmaktadır.

Galoş türünden bu ayakkabılar şimdilerde farklı firmalar tarafından üretilseler de ürün ismine dönüşmüş birçok marka isminde olduğu gibi, halk arasında yine Gislaved adıyla anılmaktadırlar.

Gislaved ayakkabılar çok ucuza mal edildikleri için genellikle gelir seviyesi düşük insanlar tarafından tercih ediliyordu. Ayrıca içine su çekmemesi, çabucak kuruması, temizliğinin kolay sağlanması ve giyilip çıkartılmasının da pratik olmasından dolayı tarım ve hayvancılık faaliyetlerinin yoğun yapıldığı kırsal bölgelerde yaygın olarak kullanıldı. Tek sakıncası izolasyon özelliği olmamasından dolayı ayakları sıcak tutmamasıydı. Bu nedenle Anadolu'da bazı yörelerde "soğuk kuyu" gibi alaycı isimlerle de anıldı ve bu dezavantajını aşmak için kışları yün çorapla giyilirdi. Bazı modelleri mest adı verilen, ince deriden yapılmış, âdeta çorap gibi kullanılan ince tabanlı ev ayakkabılarının üzerine de giyiliyordu.

• 
  Günümüzde Avrupa'da satılan modern bir lastik galoş.
• 
  Günümüzde Avrupa'da satılan modern başka bir lastik galoş.