Guanako
| Guanako | ||||||||||||||||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
 | ||||||||||||||||||
| Korunma durumu | ||||||||||||||||||
| Biyolojik sınıflandırma | ||||||||||||||||||
| ||||||||||||||||||
Lama guanicoe
Müller, 1776 |
Guanako (Lama guanicoe), devegiller (Camelidae) familyasının vahşi bir türü olup lamalar ile akrabadır. Güney Amerika'nın güney ve batı kesimlerinde yaşarlar.
Özellikleri
[değiştir | kaynağı değiştir]Yetişkinlerdeki yerden baş yüksekliği 2 m, sırt yüksekliği 120 cm ve ağırlığı 100 kg'dir. Postu sık ve yünlüdür. Renk olarak üst kısmı açık kahverengi, alt kısmı beyazdır. Boynu deve tarzında uzun ve incedir.
Yaşam alanı
[değiştir | kaynağı değiştir]And Dağları'nda Peru, Ekvador, Bolivya, Şili ve Arjantin'de bulunurlar. Genelde açık otluk alanlarda yaşayıp sadece bazı sert kışlarda ormanlara giderler. 4000 m yükseklikte dahi guanakolarla karşılaşmak mümkündür.
Yaşam tarzı
[değiştir | kaynağı değiştir]Yaklaşık 15 bireyli aile grupları oluşturular. Bu aileler bir reis erkek, birkaç yetişkin dişi ve yavrulardan oluşur. On iki ile on beş aya ulaşmış genç erkekler, aile reisi erkek tarafından aileden kovulurlar. Bununla birlikte aileden kovulan genç erkekler, kendi aralarında bekar erkeklerden oluşan gruplar halinde yaşarlar. Bu grup içinde 3-4 yaşına kadar kalırlar. Bu erkek grubunda, daha sonra oluşacak hakiki aile liderliği için sık sık güç kavgaları meydana gelir. Grubu, yaşı gelip terk eden erkek guanako, ya etrafında genç dişileri toplayarak kendi ailesini oluşturur ya da ailesini yöneten başka bir erkek reis guanakoyu uzaklaştırır ve bu aileyi devralır. Başka bir guanako tarafından kovulmuş ve yönettiği aileyi kaybetmiş yaşlı erkek guanako, ölümüne kadar tek başına yaşar.
Üreme
[değiştir | kaynağı değiştir]
Hamilelik 1 yıl sürer ve bir batında tek bir yavru doğururlar. Doğan yavru hemen yürümeyi becerir ve yaklaşık 10 hafta süt emer. Bir gunako 20-30 yaşına kadar yaşar, genelde Pumalar tarafından avlanırlar. Yavru ve hasta guanakolar And Dağları'nda yaşayan kondorlar ve çakallar tarafından da öldürülebilirler.
Korunma
[değiştir | kaynağı değiştir]İspanyollar Güney Amerika'ya geldiklerinde 50 milyon guanako nüfusu varken bugün hesapsız avlanmalar sonucu sayıları yaklaşık 500.000'e kadar düşmüştür ki bu sayı o zamanki sayılarının %1'ine tekabül eder. Ve sayıları gitgide azalmaktadır.
