Guatemala'daki yerli halklar
Guatemala'daki yerli halklar (İspanyolca: Pueblos Indígenas en Guatemala), aynı zamanda Yerli Guatemalalılar (İspanyolca: Guatemaltecos nativos) olarak da bilinirler, Guatemala'nınasıl sakinleri olup, İspanyol sömürgeleştirmesinden öncesine dayanmaktadırlar.
Guatemala, 22 Maya halkına (Achi', Akatec, Awakatec, Chalchitec, Ch'ortí, Chuj, Itzá, Ixil, Jacaltec, Kaqchikel, K'iche, Mam, Mopan , Poqomam, Poqomchí, Q'anjob'al, Q'eqchí, Sakapultec, Sipakapense, Tektitek, Tz'utujil ve Upantek), Garífuna ve Xincalara mensup yaklaşık 6,5 milyon (yüzde 43,75) yerli halka ev sahipliği yapmaktadır.[1] Mayalar Guatemala'daki en büyük yerli nüfustur.[2]
Departmanlara göre tablo
[değiştir | kaynağı değiştir]Aşağıda Guatemala'daki yerli nüfusun bölgelere göre dağılımını gösteren bir tablo bulunmaktadır.

| Department | Ethnic groups | Pop. (Indigenous) |
% of pop. | |
|---|---|---|---|---|
| 1 | Q'eqchi', Poqomchi' | 1,129,369 | 92.9% | |
| 2 | Kʼicheʼ, Ixil | 846,500 | 89.1% | |
| 3 | Mam, Qʼanjobʼal, Jakaltek | 760,871 | 64.9% | |
| 4 | Kaqchikel | 481,335 | 78.1% | |
| 5 | Kʼicheʼ, Mam | 410,195 | 97.9% | |
| 6 | Kʼicheʼ, Mam | 406,491 | 50.8% | |
| 7 | Kʼicheʼ, Kakchikel, Tz'utujil | 406,295 | 96.3% | |
| 8 | Kaqchikel | 402,376 | 13.3% | |
| 9 | Mam | 318,093 | 30.8% | |
| 10 | Kʼicheʼ | 211,103 | 38.1% | |
| 11 | Achi | 179,746 | 59.9% | |
| 12 | Q'eqchi' | 164,814 | 30.2% | |
| 13 | Kaqchikel | 132,762 | 40.1% | |
| 14 | Q'eqchi' | 115,296 | 28.3% | |
| 15 | Chʼortiʼ | 111,368 | 26.8% | |
| 16 | K'iche' | 48,871 | 14.9% | |
| 17 | Poqomam | 37,100 | 5.1% | |
| 18 | Poqomam | 24,891 | 7.2% | |
| 19 | Xinca | 7,863 | 1.9% | |
| 20 | 4,769 | 1.9% | ||
| 21 | Xinca | 4,768 | 0.97% | |
| 22 | 2,627 | 1.4% | ||
| 6,207,503 | 41.6% |
Tarih
[değiştir | kaynağı değiştir]Guatemala'daki insan yerleşimine dair en eski kanıtlar MÖ 10.000 yılına kadar uzanmaktadır, ancak bazı kanıtlar insan yerleşiminin MÖ 18.000 yılına kadar uzandığını göstermektedir.[4]
Kaynakça
[değiştir | kaynağı değiştir]- ^ Guatemala - IWGIA - International Work Group for Indigenous Affairs
- ^ "Indigenous Peoples". United States Agency for International Development. 20 Nisan 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 17 Kasım 2024.
- ^ Guatemala - IWGIA - International Work Group for Indigenous Affairs
- ^ Guatemala - IWGIA - International Work Group for Indigenous Affairs