Guleman krom madeni
Guleman krom madeni, 1936 yılında Etibank tarafından işletmeye açılan Elazığ ili, Alacakaya (Guleman) ilçesindeki krom madeni.
Tarihi
[değiştir | kaynağı değiştir]Guleman'da krom madeninden ilk bahseden Rus jeoloğu Çeheçev olmuştur. Guleman çevresindeki madeni Abdullah Hüsrev Guleman tarafından 1915'te bulunmuştur.
Türkiye'de en fazla krom madeni, Guleman, Fethiye, Erzincan-Tokat, Eskişehir-Bursa ve Niğde (Toroslar)-Mersin bölgelerinde bulunur. Etibank'ın kuruluşuna kadar madencilik yabancı özel sermayenin elinde idi. 1936'da Etibank Guleman'da üretime başlamıştır. İlerleyen yıllarda ülke krom üretiminin % 64'ü Guleman'dan yapılır hale gelmiştir.[1]
Alanda başlangıçta mostra (yüzey) madenciliği yapılırken, 1950'den sonra cevher azalmasına bağlı yeraltı madenciliğine başlanmıştır. 2020 itibarıyla üretim, küçük birkaç alan dışında yeraltı madenciliği şeklindedir.[2]
1936'da Etibank maden çıkarmak amacıyla bu gün ilçenin bulunduğu alana, idare binaları ve sosyal tesis ve konutlar yapmıştır. Çarpık yerleşme zamanla büyümüş, 1987 yılında Guleman köyü ile birleştirilerek Maden ilçesine bağlı belediye haline gelmiştir. 1990'da ise ilçe statüsüne ulaşmıştır.[3]
Üretim
[değiştir | kaynağı değiştir]2018'de 551 bin ton kromit cevheri çıkarılmış, yapılan yeniliklerle 2019'da 950 bin ton üretim hedeflenmektedir. Guleman sahası Türkiye krom üretiminin yarısını üretmektedir.[4]
Guleman'da yer alan Gölalan yatağında 1,1 milyon ton rezerv, %54 Cr2O3 tenör oranıyla önemlidir. Kef krom yatağı 6,5 milyon ton rezerv, %22-23 Cr2O3 tenörü ile Türkiye'nin işletilmekte olan en büyük krom yatağıdır.[5]
Kaynakça
[değiştir | kaynağı değiştir]- ^ Demir, Dr. Özkan (2018). "TEK PARTİLİ YILLARIN EKONOMİ POLİTİĞİNDE ETİBANK'IN KROM MADENCİLİĞİ" (PDF). Asya’dan Avrupa’ya Uluslararası Sosyal Bilimler Dergisi. 28 Mart 2020 tarihinde kaynağından (PDF) arşivlendi. Erişim tarihi: 28 Mart 2020.
- ^ Engin, Tandoğan vd. (1981). "GULEMAN (ELAZIĞ) KROM YATAKLARI VE PERİDOTİT BİRİMİ'NİN GENEL JEOLOJİ KONUMU VE YAPISAL ÖZELLİKLERİ". Maden Tetkik ve Arama Dergisi. 28 Mart 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 28 Mart 2020.
- ^ "ALACAKAYA". elazig.gov.tr. 28 Mart 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 28 Mart 2020.
- ^ "Krom üretiminde iki kat artış hedefi". Anadolu Ajansı. 24 Nisan 2019. 25 Nisan 2019 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 28 Mart 2020.
- ^ "Krom Çalıştayı" (PDF). TMMOB Maden Mühendisleri Odası. 2018. 28 Mart 2020 tarihinde kaynağından (PDF) arşivlendi. Erişim tarihi: 28 Mart 2020.
