Gylfaginning

Gylfaginning (Gylfi’nin Aldanışı, 13. yüzyıl Eski Norsça telaffuzu [ˈɟʏlvaˌɟɪnnɪŋɡ]; İzlandaca telaffuz: [ˈcɪlvaˌcɪnniŋk]), 13. yüzyıla ait Nesir Edda'nın prologundan sonraki ilk bölümüdür. Yaklaşık olarak 20 bin kelimeden oluşur. Gylfaginning, Æsir dünyasının yaratılması ile yok edilmesi ve İskandinav mitolojisinin diğer birçok yönü ile ilgilenir. Nesir Edda'nın ikinci bölümü Skáldskaparmál ve üçüncü Háttatal olarak adlandırılır.

Konu

Gylfaginning; Æsir'in tanrıçalarından biri tarafından kandırıldıktan sonra, Æsir'in isteklerinin gerçekleşmesi için sihir ve hileler kullanıp kullanmadığını merak eden "insanların artık İsveç dediği toprakların" kralı Gylfi'nin hikâyesini anlatır. Gylfi, bu yüzden Asgard'a gider ancak yolda tanrılar tarafından kandırılır ve başka bir yere gelir ve orada büyük bir saray bulur. Sarayın içinde Gylfi'nin adını soran bir adamla karşılaşır ve böylece Kral Gylfi kendini Gangleri olarak tanıtır. Gangleri daha sonra sarayın kralına götürülür ve üç adamla karşılaşır.

Gangleri daha sonra, birçok sagada olduğu gibi, sorular sorarak bilgeliğini göstermeye zorlanır. Saraydaki üç kişiye sorulan her soru, İskandinav mitolojisinin veya tanrılarının bir yönü ve ayrıca dünyanın yaratılışı ve yok edilmesi (Ragnarök) hakkındadır. Sonunda tüm saray ve halkı ortadan kaybolur ve Gylfi boş bir yerde ayakta kalır. Daha sonra Gylfi'nin ulusuna döndüğünde kendisine anlatılan hikâyeleri yeniden anlattığı ima edilir. Yazar(lar)ın bu anlatı aracını, kaybolmakta olan ve büyük ölçüde sözlü bir geleneği Hristiyan bağlamında güvenli bir şekilde belgeleyebilmenin bir yolu olarak kullandığı iddia edilebilir.

Kaynakça

Norse Mythology: A Guide to Gods, Heroes, Rituals, and Beliefs (İngilizce). Oxford University Press. 2002. ISBN 978-0-19-983969-8. 24 Haziran 2019 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 15 Temmuz 2021.
Dictionary of Norse Myth and Legend (İngilizce). Cassell. 1997. ISBN 978-0-304-34520-5. 9 Kasım 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 15 Temmuz 2021.