HD 189733 b

HD 189733 b
	Jüpiter ve HD 189733 b'nin (sağda) boyut karşılaştırması
Keşif
Keşfeden	Bouchy vd.
Keşif yeri	Haute-Provence Gözlemevi
Keşif tarihi	5 Ekim 2005
Keşif yöntemi	Doppler spektroskopisi; Geçiş
Yörünge özellikleri
Yarı büyük eksen	0,03100 ± 0,0006 AU (4.638.000 ± 90.000 km)
Dış merkezlik	<0,0039
Yörünge periyodu	2,218575200(77) g; 53,2458048 sa
Ortalama yörünge hızı	152,0 km/s
Eğiklik	85,580°±0,060°
Yarı-genlik	201,3±1,6 m/s
Yıldız	HD 189733
Fiziksel özellikler
Ortalama yarıçap	1,138±0,027 RJ
Kütle	1,123±0,045 MJ
Ortalama yoğunluk	0,943+0,081; -0,072 g/cm3
Yüzey kütle çekimi	21,5 m/s2 (2,2 g)
Albedo	0,40±0,12 (290–450 nm); <0,12 (450–570 nm); 0,076±0,016 (geometrik)
Sıcaklık	1192 K (919 °C; 1686,2 °F); 1490 K (1217 °C; 2222,6 °F)
	Wikimedia Commons'ta ilgili ortam

HD 189733 b, Tilkicik takımyıldızında yaklaşık olarak 63 ışık yılı uzaklıkta bulunan bir ötegezegendir. 5 Ekim 2005 tarihinde Bouchy liderliğindeki Fransız gök bilimciler tarafından keşfedilmiştir.^[1]

Yaklaşık Jüpiter büyüklüğündeki gezegen yaşam oluşması için fazla sıcaktır. Fakat Hubble gözlemleri başka yıldızların etrafındaki gezegenlerde yaşamın temel kimyasının tespit edilebileceği tezini kanıtlar niteliktedir. Organik kimyasallar yaşam süreçlerinin bir yan ürünü olabilirler ve bunların bir gün Güneş Sistemi dışında Dünya benzeri bir gezegende tespiti, bildiğimiz anlamda yaşamın Dünya dışındaki ilk izi olabilir.

Hubble Yakın Kızılötesi Kamera ve Çoklu Cisim Spektrometresi'ni kullanılarak 63 ışık yılı mesafedeki gezegenin yaydığı kızılötesi ışık incelendi. Gezegenin atmosferindeki gazlar, gezegenin sıcak iç bölgelerinin yaydığı ışığın bazı dalga boylarını soğuruyor. Üstelik sadece karbondioksit değil, karbonmonoksit de tespit edilmiştir. Bu moleküller gezegenden Dünya'ya ulaşan ışımalarında kendilerine özgü parmak izleri bırakırlar. Bu durum Güneş Sistemi dışındaki bir gezegenden elde edilen ilk kızılötesi tayfıdır.

Bu tip gezegenler belli aralıklarla yıldızlarının önünden ve arkasından geçerek bir tutulma olayı gerçekleştirmektedirler. HD 189733b, 2,2 günde bir, yıldızının arkasından geçiyor. Bu durum, yıldızın tek başına yaydığı ışığını, yıldız ve gezegenin birlikte yaydıkları ışıktan çıkarmaya ve bu sayede sadece gezegenin ışığını ayırt etmeye ve böylece gezegenin gündüz tarafı üzerinde kimyasal bir analiz yapmaya imkân sağlamaktadır.

Ayrıca bakınız

Kaynakça

^ ^a ^b Bouchy, F.; ve diğerleri. (2005). "ELODIE metallicity-biased search for transiting Hot Jupiters II. A very hot Jupiter transiting the bright K star HD 189733". Astronomy and Astrophysics. 444 (1). ss. L15-L19. arXiv:astro-ph/0510119 . Bibcode:2005A&A...444L..15B. doi:10.1051/0004-6361:200500201.
^ ^a ^b Bonomo, A. S.; Desidera, S.; ve diğerleri. (Haziran 2017). "The GAPS Programme with HARPS-N at TNG. XIV. Investigating giant planet migration history via improved eccentricity and mass determination for 231 transiting planets". Astronomy & Astrophysics. Cilt 602. ss. A107. arXiv:1704.00373 . Bibcode:2017A&A...602A.107B. doi:10.1051/0004-6361/201629882.
^ ^a ^b Evans, Thomas M.; Pont, Frédéric; ve diğerleri. (Ağustos 2013). "The Deep Blue Color of HD 189733b: Albedo Measurements with Hubble Space Telescope/Space Telescope Imaging Spectrograph at Visible Wavelengths". The Astrophysical Journal Letters. 772 (2). ss. L16. arXiv:1307.3239 . Bibcode:2013ApJ...772L..16E. doi:10.1088/2041-8205/772/2/L16.
^ Krenn, A. F.; Lendl, M.; ve diğerleri. (Nisan 2023). "The geometric albedo of the hot Jupiter HD 189733b measured with CHEOPS". Astronomy & Astrophysics. Cilt 672. ss. A24. arXiv:2301.07731 . Bibcode:2023A&A...672A..24K. doi:10.1051/0004-6361/202245016.
^ Knutson, Heather A.; Lewis, Nikole; ve diğerleri. (Temmuz 2012). "3.6 and 4.5 μm Phase Curves and Evidence for Non-equilibrium Chemistry in the Atmosphere of Extrasolar Planet HD 189733b". The Astrophysical Journal. 754 (1). s. 22. arXiv:1206.6887 . Bibcode:2012ApJ...754...22K. doi:10.1088/0004-637X/754/1/22.
^ Pass, Emily K.; Cowan, Nicolas B.; ve diğerleri. (Ekim 2019). "Estimating dayside effective temperatures of hot Jupiters and associated uncertainties through Gaussian process regression". Monthly Notices of the Royal Astronomical Society. 489 (1). ss. 941-950. arXiv:1908.02631 . Bibcode:2019MNRAS.489..941P. doi:10.1093/mnras/stz2226.

Dış bağlantılar

Berdyugina; ve diğerleri. (2 Şubat 2008), "First Detection of Polarized Scattered Light from an Exoplanetary Atmosphere", arXiv, 11 Haziran 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi21 Haziran 2008
Naeye, Robert (7 Ekim 2005), "The Best Transiting Exoplanet Yet", Sky & Telescope, 1 Temmuz 2013 tarihinde kaynağından arşivlendi21 Haziran 2008
Deming ve diğerleri. (20 Şubat 2006), "Strong Infrared Emission from the Extrasolar Planet HD189733b", arXiv, 1 Temmuz 2013 tarihinde kaynağından arşivlendi21 Haziran 2008
WikiSky'da HD 189733 b: DSS2, SDSS, GALEX, IRAS, Hidrojen α, X-Ray, Astrofoto, Gök Haritası

Wikimedia Commons'ta HD 189733 b ile ilgili ortam dosyaları mevcuttur.

[Bouchy2005-1] Bouchy, F.; ve diğerleri. (2005). "ELODIE metallicity-biased search for transiting Hot Jupiters II. A very hot Jupiter transiting the bright K star HD 189733". Astronomy and Astrophysics. 444 (1). ss. L15-L19. arXiv:astro-ph/0510119 . Bibcode:2005A&A...444L..15B. doi:10.1051/0004-6361:200500201.

[Bonomo2017-2] Bonomo, A. S.; Desidera, S.; ve diğerleri. (Haziran 2017). "The GAPS Programme with HARPS-N at TNG. XIV. Investigating giant planet migration history via improved eccentricity and mass determination for 231 transiting planets". Astronomy & Astrophysics. Cilt 602. ss. A107. arXiv:1704.00373 . Bibcode:2017A&A...602A.107B. doi:10.1051/0004-6361/201629882.

[Evans2013-3] Evans, Thomas M.; Pont, Frédéric; ve diğerleri. (Ağustos 2013). "The Deep Blue Color of HD 189733b: Albedo Measurements with Hubble Space Telescope/Space Telescope Imaging Spectrograph at Visible Wavelengths". The Astrophysical Journal Letters. 772 (2). ss. L16. arXiv:1307.3239 . Bibcode:2013ApJ...772L..16E. doi:10.1088/2041-8205/772/2/L16.

[Krenn2023-4] Krenn, A. F.; Lendl, M.; ve diğerleri. (Nisan 2023). "The geometric albedo of the hot Jupiter HD 189733b measured with CHEOPS". Astronomy & Astrophysics. Cilt 672. ss. A24. arXiv:2301.07731 . Bibcode:2023A&A...672A..24K. doi:10.1051/0004-6361/202245016.

[Knutson2012-5] Knutson, Heather A.; Lewis, Nikole; ve diğerleri. (Temmuz 2012). "3.6 and 4.5 μm Phase Curves and Evidence for Non-equilibrium Chemistry in the Atmosphere of Extrasolar Planet HD 189733b". The Astrophysical Journal. 754 (1). s. 22. arXiv:1206.6887 . Bibcode:2012ApJ...754...22K. doi:10.1088/0004-637X/754/1/22.

[Pass2019-6] Pass, Emily K.; Cowan, Nicolas B.; ve diğerleri. (Ekim 2019). "Estimating dayside effective temperatures of hot Jupiters and associated uncertainties through Gaussian process regression". Monthly Notices of the Royal Astronomical Society. 489 (1). ss. 941-950. arXiv:1908.02631 . Bibcode:2019MNRAS.489..941P. doi:10.1093/mnras/stz2226.

[1]

[2]

[3]

[4]

[5]

[6]