HMY Britannia
_(3).jpg) Britannia, Cardiff Limanından son kez ayrılırken | |
| Tarihçe | |
|---|---|
 Birleşik Krallık
| |
| Kızağa konuluşu | 1952 |
| Denize indirilişi | 1953 |
| Akıbet | 1997 yılında emekli edildi. Şu anda müze gemi |
| Genel karakteristik | |
| Tonaj | 5.769 ton |
| Uzunluk | 126 metre (412 ft) |
| Genişlik | 17 metre (55 ft) |
| Yükseklik | 37 metre (123 ft) |
| Su çekimi | 4.6 metre (15 ft) |
| İtme gücü | 2 Buhar türbini 8900kW |
| Hız | 21.5 knot (40km/h) |
| Menzil | 2.400 deniz mili (4.400 km) |
| Mürettebat | 21 subay, 250 denizci |
HMY Britannia (İngilizce: Her Majesty's Yacht, Majestelerinin Yatı) Britanya monarşisine air bir kraliyet yatıdır. 1954-1997 yılları arasında hizmet vermiş olan gemi, aynı isme sahip ikinci gemidir. İlki 1893 yılında Galler prensi iken VII. Edward için yapılmış olan bir yattır. Britannia 43 yıllık kariyerinde bir milyon deniz milini aşın mesafe katetmiş, 135 farklı ülkede 600'ün üzerinde limana uğramıştır. Gemi İskoçya'nın Edinburgh kentindeki Leith, Ocean Terminal'e bağlı şekilde müze gemi olarak faaliyet vermektedir.[1] Gemi yılda 300 bin kişi tarafından ziyaret edilmektedir.
Tarihçesi
[değiştir | kaynağı değiştir]Britannia, İskoçya'nın güneyindeki West Dunbartonshire'daki Clydebank kentindeki John Brown & Co. Ltd. tersanesinde yapılmıştır. Gemi 3 direklidir. Savaş döneminde hastane gemisi olarak görev yapması planlanmışsa da Falklands Savaşı sırasında hem özel yakıt ihtiyacı hem de 250 kişilik yatak kapasitesi nedeniyle tercih edilmemiştir. Soğuk Savaş döneminde nükleer bir savaş durumunda Kraliçe II. Elizabeth ve eşi Prens Phillip'in kuzeybatı İskoçya sahillerinde Britannia'da saklanması planlanmıştır.[2]
Seferleri
[değiştir | kaynağı değiştir]Gemi ilk seferinde Portsmouth'dan Malta'ya gitmiştir. Gemide Prenses Anne ve Mark Phillips 1973'te, Prens Charles ve Diana Spencer 1981'de balayılarını geçirmiştir. Gemi ABD ziyaretlerinde ABD Başkanları Dwight Eisenhower, Gerald Ford, Ronald Reagan ve Bill Clinton'ı ağırlamıştır. Gemi Yemen İç Savaşı sırasında 1986'da Aden limanından 1000 sığınmacıyı almıştır.
Hizmetten çıkarılması
[değiştir | kaynağı değiştir]1994 yılına gelindiğinde geminin büyük çaplı modernizasyon işlemi gündeme alınsa da bunun çok maliyetli olacağı, bu durumda bile geminin ömrünün ancak beş yıl uzayacağı ortaya konmuştur. Takip eden dönemde göreve gelen İşçi Partisi iktidarı ülkenin böylebir harcama kalemine ayıraak kaynağı olmadığını belirterek gemiyi emekliye ayırmıştır. Kraliçe II. Elizabeth'in bu karara çok içerlediği ve geminin 11 Aralık 1997 tarihinde resmî olarak törenle görevden ayrılışı sırasında ağladığı bilinmektedir.
Müze gemi
[değiştir | kaynağı değiştir]Gemi, görevden ayrıldıktan sonra Edinburgh, Port of Leith limanında demirlenmiş ve müze gemi olarak faaliyet verecek şekilde dönüştürülmüştür. Geminin masrafları Royal Yacht Britannia Trust adlı vakıf tarafından yürütülmektedir. Gemide günümüzde müze kısmının haricinde kafeterya kısmı, limanda ise hediyelik eşya dükkanı mevcuttur.
Mürettebat
[değiştir | kaynağı değiştir]Kraliyet Donanmasına mensup subaylar yatta iki yıllığına görev yapardı. Mürettebat ise donanmadan, gönüllüler arasından seçilirdi. 365 günlük görev süresinin ardından mürettebata Kraliyet yatçısı ünvanı veriliyor ve istedikleri kadar hizmette kalma olanağı sunuluyorud. Bazı mürettebatın 20 yıla varan sürelerde hizmette kaldığı biliniyor. Gemi görevle yurtdışına çıktığında Kraliyet bandosu üyeleri de mürettebata dahil olmaktaydı.
Kaptanları
[değiştir | kaynağı değiştir]- Albay J. S. Dalglish, 7 Ocak – 28 Nisan 1954
- Koramiral Sir Conolly Abel Smith, 28 Nisan 1954 – 30 Ocak 1958
- Koramiral Sir Peter Dawnay, 30 Ocak 1958 – 25 Ocak 1962
- Tuğamiral Sir Joseph Henley, 25 Ocak 1962 – 9 Mart 1965
- Tuğamiral Sir Patrick Morgan, 9 Mart 1965 – 1 Eylül 1970
- Tuğamiral Sir Richard Trowbridge, 1 Eylül 1970 – 11 Eylül 1975
- Tuğamiral Sir Hugh Janion, 11 Eylül 1975 – 4 Şubat 1981
- Tuğamiral Sir Paul Greening, 4 Şubat 1981 – 12 Eylül 1985
- Tuğamiral Sir John Garnier, 12 Eylül 1985 – 18 Eylül 1990
- Tuğamiral Sir Robert Woodard, 18 Eylül 1990 – 1 Nisan 1995
- Tuğamiral Anthony Morrow, 1 Nisan 1995 – 11 Aralık 1997
Kaynakça
[değiştir | kaynağı değiştir]- ^ "Geminin resmî internet sitesi (İngilizce) 17 Ocak 2025 tarihinde erişilmiştir". 31 Ocak 2025 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 17 Ocak 2025.
- ^ 12 Temmuz 2010 tarihli [Tarih hatası] (2)[Tarih uyuşmuyor], tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. The Telegraph haberi (İngilizce), 17 Ocak 2025 tarihinde erişilmiştir