Halka bulutsusu
| Salma bulutsusu | |||||
|---|---|---|---|---|---|
| Gezegenimsi bulutsu | |||||
 | |||||
| Gözlem verisi (Dönem J2000) | |||||
| Takımyıldız | Çalgı | ||||
| Sağ açıklık (α) | 18sa 53d 35.079s[1] | ||||
| Dik açıklık (δ) | +33° 02′ 45.03″[1] | ||||
| Görünür büyüklük (V) | 9[2] | ||||
| Mutlak büyüklük (V) | -0.3 | ||||
| Görünür boyutlar (V) | 230″ × 230″[3] | ||||
| İyonize kaynağı | |||||
| Adı | beyaz cüce | ||||
| Görünür büyüklük (V) | 15 | ||||
| Özellikler | |||||
| Kırmızıya kayma (z) | (-64 ± 2) ∙ 10-6 | ||||
| Dikey hız () | -19.2 km/sn | ||||
| Uzaklık | 2.3+1.5-0.7[3][4] k Iy (700+450-200[3][4] pc) | ||||
| Yarıçap (r) | 1.3+0.8-0.4 Iy | ||||
| Yaş | 6000 - 8000 yıl | ||||
Keşif | |||||
| |||||
| Katalog belirtmeleri | |||||
 Wikimedia Commons'ta ilgili ortam | |||||
| Ayrıca bakınız: Bulutsu listeleri | |||||
Ünlenen adıyla "Halka Bulutsusu" Çalgı takımyıldızının kuzeyinde bulunan ve kataloglarda Messier 57, M57 veya NGC 6720 olarak yer alan gezegenimsi bulutsudur.
Gökyüzündeki en parlak gezegenimsi bulutsulardan biri olarak, Halka Bulutsusu küçük bir teleskopla görülebilir. Halka Bulutsusu, yaklaşık 2300 ışıkyılı uzaklıkta yer alır ve bizim güneş sistemimizin kabaca 500 katı büyüklüğünde bir çapa sahiptir. Hubble Uzay Teleskobu'nun başlıktaki görüntüsünde, toz lifleri ve kürecikler merkez yıldızdan uzakta görülebilmektedirler. Bunlar, Halka Bulutsusu'nun küresel değil de, silindirik yapıda olduğunu göstermeye yardımcı olmaktadır.
Gözlem
[değiştir | kaynağı değiştir]
M57, Çalgı takımyıldızında yer alır, parlak bir yıldız olan Vega'nın güneyinde bulunur. Vega, yaz üçgeninin üç yıldızının kuzeydoğusundadır. M57 β Lyrae, γ Lyrae. arasında açısal mesafe yaklaşık %40'tır[5]
M57 en iyi 20 cm (8-inç) bir teleskopla gözlenebilir ama, 7.5 cm (3-inç) lik bir teleskopla da halka gözlemlenebilir.[5] Daha büyük teleskoplarla halkanın doğu ve batı sınırlarındaki bazı karanlık bölgeler ve halka içindeki soluk bulutsu bölüm gözlenebilir.
Bu bulutsu Antoine Darquier de Pellepoix tarafından Temmuz 1779 yılında keşfedilmiş ve raporunda "Jüpiter gibi büyük ve zayıflayan bir gezegene benzer..." şeklinde belirtilmiştir. Temmuz ayının sonlarında Charles Messier kuyruklu yıldız ararken aynı bulutsuyu buldu ve kataloğuna 57. nesne olarak ekledi.[6][7]
1800 yılında Friedrich von Hahn bulutsunun kalbindeki merkezi soluk yıldızı keşfetti. 1864 yılında William Huggins, pek çok bulutsu ve spektrumları inceledi ve M57 de dahil bazı nesnelerin parlak ışıklarındaki emisyon çizgilerini spektrumda göstermiştir.[8][9]
Ayrıca bakınız
[değiştir | kaynağı değiştir]Notlar
[değiştir | kaynağı değiştir]Kaynakça
[değiştir | kaynağı değiştir]- ^ a b c d "SIMBAD Astronomical Database". M57 için sonuçlar. 1 Mayıs 2019 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 19 Aralık 2006.
- ^ Murdin, P. (2000). "Ring Nebula (M57, NGC 6720)". Encyclopedia of Astronomy and Astrophysics, Edited by Paul Murdin, article 5323. Bristol: Institute of Physics Publishing, 2001. doi:10.1888/0333750888/5323.
- ^ a b c O'Dell, C. R.; Balick, B.; Hajian, A. R.; Henney, W. J.; Burkert, A. (2002). "Knots in Nearby Planetary Nebulae". The Astronomical Journal. 123 (6). ss. 3329-3347. doi:10.1086/340726.
- ^ a b Harris, Hugh C.; Dahn, Conard C.; Canzian, Blaise; Guetter, Harry H.; Leggett, S. K.; Levine, Stephen E.; Luginbuhl, Christian B.; Monet, Alice K. B.; Monet, David G.; Pier, Jeffrey R.; Stone, Ronald C.; Tilleman, Trudy; Vrba, Frederick J.; Walker, Richard L. (Şubat 2007), "Trigonometric Parallaxes of Central Stars of Planetary Nebulae", The Astronomical Journal, 133 (2), ss. 631-638, doi:10.1086/510348, 5 Ekim 2018 tarihinde kaynağından arşivlendi7 Şubat 2009
- ^ a b Crossen, Craig (2004). Sky Vistas: Astronomy for Binoculars and Richest-Field Telescopes. Springer. OCLC 52424007. 3211008519.
- ^ Garfinkle, Robert A. (1997). Star-hopping: Your Visa to Viewing the Universe. Cambridge University Press. OCLC 37355269. 0521598893.
- ^ Messier, Charles (1780). Catalogue des Nébuleuses & des amas d'Étoiles, Connoissance des Temps for 1783. ss. 225-249.
- ^ Frommert, Hartmut. "William Huggins (February 7, 1824 - May 12, 1910)". Students for the Exploration and Development of Space. 27 Ağustos 2011 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 11 Nisan 2008.
- ^ Huggins, W. (1863–1864). "On the Spectra of Some of the Nebulae. And On the Spectra of Some of the Fixed Stars". Proceedings of the Royal Society of London. Cilt 13. ss. 491-493. doi:10.1098/rspl.1863.00944 Şubat 2007.
Dış bağlantılar
[değiştir | kaynağı değiştir]
Wikimedia Commons'ta Halka bulutsusu ile ilgili çoklu ortam belgeleri bulunur.
- SEDS: Messier nesnesi 57
- Infrared Ring Nebula9 Haziran 2010 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi., APOD 11 Mart 2005
- NightSkyInfo.com - Halka bulutsusu19 Kasım 2014 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.
- M57 Halka bulutsusu
- M57 ESA/Hubble13 Mart 2007 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.
- yarı-profesyonel amatör teleskopla M57 resimleri
