Hasan Uçarsu
Hasan Uçarsu | |
|---|---|
 | |
| Doğum | 5 Nisan 1965 |
| Milliyet | Türk |
| Eğitim | İstanbul Devlet Konservatuvarı Pensilvanya Üniversitesi |
| Meslek | Besteci, akademisyen |
Hasan Uçarsu (d. 5 Nisan 1965, İstanbul), Türk besteci, akademisyendir.
1988 yılından günümüze kadar, orkestra müzikleri, oda müziği eserleri, solo enstrümanlar için ve ses için olmak üzere çok sayıda eser bestelemiş bir üçüncü kuşak Türk bestecisidir.
Mübadele yılları, savaşlar, sokak çocukları gibi toplumsal acılara ses veren bir müzik dili oluşturmuş ve çok sayıda ödüle değer görülmüştür. İstanbul Devlet Konservatuvarı'nda bestecilik dersleri verir.
Yaşamı
[değiştir | kaynağı değiştir]1965 yılında İstanbul'da dünyaya geldi. Babası kaptan İhsan Uçarsu, annesi ev hanımı Kadriye Uçarsu'dur.[1] Çeşitli müzik türlerinin dinlendiği bir ortamda yetişen[1] Hasan Uçarsu, ilkokul yıllarında İstanbul Üniversitesi Belediye Konservatuvarı'nda flüt öğrenimine yarı zamanlı olarak başladı. Ortaokul ve lise öğrenimi sırasında konservatuvar öğrenimine ara verdi. Lise öğrencisi iken bir yıl kadar Muammer Sun ile çalıştı.[2]
Kadıköy Anadolu Lisesi'ni bitirdikten sonra 1983'te Mimar Sinan Güzel Sanatlar Üniversitesi İstanbul Devlet Konservatuvarı bestecilik bölümüne girdi. Aynı kurumda yüksek lisans programına devam etti. Lisans programında Adnan Saygun'un öğrencisi oldu. 1990'da lisans eğitimini tamamladı. Saygun'un ölümü üzerine yüksek lisans çalışmalarına Cengiz Tanç ile devam etti. Adnan Saygun'un kaybından derinden etkilenen Uçarsu, Çığlıklar, Anılar ve Küçük Bir Düş adlı eserini Adnan Saygun, Cemal Reşit Rey ve Bülent Tarcan'a ithafen besteledi.[3]
Yüksek Öğretim Kurumu'nun sağladığı burs ile doktora çalışmaları için ABD'ye gitti. 1994-1997 yıllarında ABD'de Pensilvanya Üniversitesi'nde doktora eğitimini tamamladı. George Crumb ve Richard Wernick ile kompozisyon çalıştı. ABD'de bulunduğu yıllar bestecilik açısından en verimli yılları oldu.[1] Monolog adlı eseri ile David Halstead Beste Ödülü (1995) ve Gizemli Parçalar adlı eseri ile Helen G. Weiss Beste Ödülü'ne (1996) değer görüldü.[3] Çığlıklar, Anılar ve Küçük Bir Düş adlı eserini 1995'te gözden geçirip 1996'da ilk defa gerçekleşen Dr. Nejat Eczacıbaşı Ulusal Beste Yarışması'na katıldı ve birincilik ödülünü kazandı.
Uçarsu, doktora eğitimini tamamladıktan sonra Mimar Sinan Güzel Sanatlar Üniversitesi İstanbul Devlet Konservatuvarı'nda Bestecilik ve Orkestra Şefliği Ana Sanat Dalı'ndaki görevine döndü. Aynı yıl Komet (Kuyruklu Yıdız) adlı eseriyle II. Dr. Nejat Eczacıbaşı Ulusal Beste Yarışması'na katıldı ve birinciliği Özkan Manav ile paylaştı. 1998'de doçent, 2009'da profesör unvanını aldı.
TRT'nin Gençlik ve Çoksesli Koroları, İstanbul Kültür ve Sanat Vakfı, Kültür Bakanlığı, Akdeniz Gençlik Orkestrası, Tefken Kültür ve Sanat Vakfı ve Yo-Yo Ma'nın sanat yönetmenliğindeki İpekyolu Projesi için beste siparişleri aldı.[4] İpekyolu Projesi için Eski İstanbul’un Arka Sokaklarında adlı eserini yarattı. Bu eserde e Yo-Yo Ma‟nın önerisiyle kanun kullandı.[5] Eser 2001 yılında Fransa'nın Nice şehrinde 2004 yılında Londra'da seslendirildi.[6]
Milli Mücadele'de Arhavili İsmail'in, İstanbul'dan İnebolu'ya bir makinalı tüfeği kaçırma çabasının öyküsünü anlatan 1990'da mezuniyet eseri olarak yazdığı, 2002'de gözden geçirdiği İsmaili'n Öyküsü adlı bale müziği ile 2004 yılında Kültür Bakanlığı tarafından düzenlenen beste yarışmasında Büyük Ölçekli Senfonik Eser kategorisinde ikincilik ödülünü kazandı.[7]
Uçarsu, 2017'de Donizetti Klasik Müzik Ödülleri'nde Yılın Bestecisi seçidi.[8] 51. İstanbul Müzik Festivali'nde kendisine Onur Ödülü takdim edildi.[2] "Eğitimci kişiliği, ulusal bestecilik ekolüne yaptığı katkılar ve ulusal müziği uluslararası düzeye taşıyan kompozisyon anlayışı" nedeniyle 2024'te Sevda-Cenap And Müzik Vakfı'nın 2024 Yılı Vakıf Onur Ödülü Altın Madalyası ile ödüllendirildi.[9]
Eserleri
[değiştir | kaynağı değiştir].jpg)
Sahne eserleri
[değiştir | kaynağı değiştir]- İsmail'in Öyküsü, (Bale Müziği), (1990) (gözden geçirme 2002).
Eser, 2004 yılında Kültür Bakanlığı Ulusal Beste Yarışması Büyük Ölçekli Senfonik Eser Kategorisi'nde ikincilik ödülü almıştır.
İlk icrası Orhan Şallıel yönetimindeki Bursa Bölge Devlet Senfoni Orkestrası ve koro şefi Levent Sezgin yönetimindeki Dünya Müzik Dostları Çoksesli Korosu tarafından 31 Ekim 2008'de Bursa'da gerçekleştirildi.
Solo ve orkestra eserleri
[değiştir | kaynağı değiştir]- Davetsiz Misafirler (2007-2008) arp, çeng ve orkestra için.
Tefken Kültür ve Sanat Vakfı Siparişidir. İlk icrası Saim Akçıl yönetimindeki Tekfen Karadeniz Filarmoni Orkestrası ve solist Şirin Pancaroğlu tarafından 36. İstanbul Müzik Festivali srasında 24 Haziran 2008 günü Aya İrini'de gerçekleşti. İlk yurt dışı icrası Jose Machado yönetimindeki Lizbon Çağdaş Müzik Grubu ve solist Şirin Pancaroğlu tarafından 10. Dünya Arp Kongresi sırasında, Amsterdam'daki Muzikgebouw'da 18 Temmuz 2008 günü gerçekleşti.
- Ben Sana Mecburum (2006), mezzo soprano solo ve büyük orkestra için
Akdeniz Gençlik Orkestrası tarafından orkestranın 2006 konser mevsimi için sipariş edildi. İlk icrası Yoshinao Osawa yönetimindeki Bursa Bölge Devlet Senfoni Orkestrası ve solist Aylin Ateş tarafından 10 Ekim 2008'de Bursa'da gerçekleştirildi.
Orkestra
[değiştir | kaynağı değiştir]- Orkestra için Çeşitlemeler (1988)
İlk icrası Tadeusz Strugala yönetimindeki İstanbul Devlet Senfoni Orkestrası tarafından 4 Ekim 1991'de İstanbul'da gerçekleştirildi. İlk yurt dışı icrası Dmitri Goya yönetimindeki Moldova Filarmonisi Senfoni Orkestrası tarafından 9 Ekim 1991'de Kişinev'de gerçekleştirildi.
- Çığlıklar, Anılar ve Küçük Bir Düş (1992) (gözden geçirme 1995)
1996 yılında Dr. Nejat Eczacıbaşı Ulusal Beste Yarışması birincilik ödülüne layık görüldü. İlk icrası 10. Uluslararası İzmir Festivali sırasında Rengim Gökmen yönetimindeki İzmir Devlet Senfoni Orkestrası tarafından Efes Antik Tiyatrosu'nda 17 Haziran 1996'da gerçekleştirildi.
- Komet (Kuyruklu Yıldız) (1997)
1998 yılında Dr. Nejat Eczacıbaşı Ulusal Beste Yarışması birincilik ödülünü paylaşmıştır. İlk icrası Erol Erdinç yönetimindeki Bilkent Senfoni Orkestrası tarafından Ankara'da Eylül 2001'de gerçekleştirildi.
- Sen Gülsün Ben Bülbülüm (2005). Koro ve orkestra için (aslı eşliksiz koro için olan eserin koro ve orkestra düzenlemesi)
TRT siparişidir.
- Bir Yaz Yolculuğundan Arta Kalanlar: Dört Antik Kentin Öyküsü (1995-1998)'nden secilen bazı parçaların orkestrasyonu (1999)
İlk icrası 5. Uluslararası Eskişehir Müzik Festivali sırasında Nazım Rızayev yönetimindei Anadolu Üniversitesi Gençlik Senfoni Orkestrası tarafından Eskişehir'de 17 Ekim 1999'da gerçekleştirildi.
- Orkestra Suiti (2002)
Kültür Bakanlığı siparişidir. İlk icrası 20. Uluslararası Ankara Müzik Festivali kapanış konseri sırasında Rengim Gökmen yönetimindeki Cumhurbaşkanlığı Senfoni Orkestrası tarafından Ankara'da 26 Nisan 2003 tarihinde gerçekleştirildi.
- Lamento [Cevza'ya] (2005), yaylı çalgılar orkestrası
İrkin Aktüze siparişidir. İlk icrası 33. Uluslararası İstanbul Müzik Festivali sırasında Cem Mansur yönetimindeki Akbank Oda Orkestrası tarafından 25 Haziran 2005'te Aya İrini'de gerçekleştirildi.
- Sinan Operası (2021): 2021'de sahnelendi.
Oda müziği
[değiştir | kaynağı değiştir]- Yaylı Çalgılar Dörtlüsü (1990)
İlk icrası 2. İstanbul Müzik Şenliği sırasında İTÜ Yaylı Çalgılar Dörtlüsü tarafından Harbiye Askeri Müzesi'nde 6 Aralık 1998'de gerçekleştirildi (yalnızca 1. Bölüm Seslendirildi).
- Divertimento (1991)
İlk icrası 3. Ankara Yeni Müzik Festivali sırasında Aleksey Vinogradov yönetimindeki Moskova Yeni Müzik Derneği Topluluğu tarafından Cumhurbaşkanlığı Senfoni Orkestrası Konser Salonu'nda 17 Ocak 1993'te gerçekleştirildi.
- Monolog (1994)
1995 yılında David Halstead Beste Ödülü (Pensilvanya Üniversitesi) almıştır. İlk icrası Hasan Uçarsu'nu yönetiminde Curtis Müzik Enstitüsü Oda Müziği Topluluğu tarafından Philadelphia'da 19 Şubat 1995'te gerçekleştirildi. İlk yurt içi icrası Modern Müzik Topluluğu İçin Yeni Müzik Konseri sırasında Ahmet Altınel yönetiminde, İstanbul'da 26 Mayıs 2006'da gerçekleştirildi.
- Gizemli Parçalar (1995), mezzo soprano, klarinet, viyola ve vurmalı çalgılar
1996 Helen G. Weiss Beste Ödülü'ne (Pensilvanya Üniversitesi) layık görülmüştür. İlk icrası David Osbon yönetimindeki Curtis Müzik Enstitüsü Oda Müziği Topluluğu ve solist Lois Babbit tarafından Philadelphia'da 19 Şubat 1995'te gerçekleştirildi. İlk yurt içi icrası Ahmet Altınel yönetimindeki Miam Yeni Müzik Topluluğu ve solist Alin Aylin Yağcıoğlu tarafından 22 Mayıs 2008'de İstanbul'da gerçekleştirildi.
- Bosna Ormanlarından Rüzgarlar (1996), tahta üfleme çalgılar beşlisi
İlk icrası Curtis Müzik Enstitüsü Tahta Üflemeli Çalgılar Beşlisi tarafından Hasan Uçarsu şefliğinde Philadelphia'da 14 Nisan 1996'da gerçekleştirildi. İlk yurt içi icrası Ankara'da 20 Aralık 2006'da gerçekleştirildi.
- Schoenberg'e Küçük Bir Füg (1996), yaylı çalgılar dörtlüsü
İlk icrası İTÜ Yaylı Çalgılar Dörtlüsü tarafından İstanbul'da 6 Aralık 1998'de gerçekleştirildi.
- "Elif Dedim Be Dedim" (2000, türkü düzenlemesi), viyolonsel, piyano
İlk icrası Dilbağ Tokay, vlc. ve Emine Serdaroğlu, pn., tarafından İstanbul'da 24 Şubat 2004'te gerçekleştirildi. İlk yurt dışı icrası Bernadette Köbele, vlc. ve Işıl Bengi, pn., Rode Pomp, tarafından Amsterdam'da 13 Şubat 2007'de gerçekleştirildi.
- Eski Istanbul'un Arka Sokaklarında (2001), kanun, viyolonsel, klarinet, arp, vurmalı çalgılar
İpek Yolu Projesi siparişidir. İlk icrası Ensemble Silk Road tarafından, Nis'te, 14 Ağustos 2001'de yapıldı. İlk yurt içi icrası Ankara'da, 20 Aralık 2006'da gerçekleştirildi.
- zamansal çelişkiler kenti, İstanbul... (2003), flüt, piyano
İlk icrası 1. Akdeniz Çağdaş Müzik Günleri sırasında Elif Yurdakul, fl. ve Metin Ülkü, pn., tarafından İstanbul'da, 12 Kasım 2003'te gerçekleştirildi. İlk yurt dışı icrası Amber Williamson, fl. ve Lois Hobbs-Yu, pn. tarafından Memphis'te 23 Mart 2007'de gerçekleştirildi.
- Sürüklenenler... (2004), flüt, viyola, arp
İstanbul Kültür Sanat Vakfı ve Şirin Pancaroğlu siparişidir. İlk icrası Şirin Pancaroğlu- arp, Tatjana Masurenko-vla. Kornelia Brandkamp- fl., tarafından İstanbul'da 12 Ocak 2005'te gerçekleştirildi. İlk yurt dışı icrası Icebreaker III Festival, Seattle Chamber Players, Benaroya Hall, Seattle, Washington'da 18 Şubat 2006'da yapıldı.
- Lamento [Cevza'ya] (2005)
Aslı yaylı çalgılar orkestrası için olan eserin yaylı çalgılar dörtlüsü için düzenlemesidir. İrkin Aktüze siparişidir.
Solo piyano eserleri
[değiştir | kaynağı değiştir]- Piyano İçin Üç Parça (1984-1986)
- İki Bölümlü Sonat (1989)
İlk icrası Jane Beament tarafından Philadelphia'da 7 Ekim 1995'te gerçekleştirildi. İlk yurt içi icrası 2. İstanbul Müzik Şenliği sırasında Judith Uluğ tarafından İstanbul'da 5 Aralık 1998'de gerçekleştirildi
- Bir Yaz Yolculuğundan Arta Kalanlar: Dört Antik Kentin Öyküsü (1995-1998)
İlk icrası 2. İstanbul Müzik Şenliği'nde Judith Uluğ tarafından İstanbul'da 5 Aralık 1998'de gerçekleştirildi. İlk yurt dışı icrası Europalia 2000 sırasında Gülsin Onay, Max-Joseph-Saal tarafından Münih'te 25 Haziran 2000'de gerçekleştirildi.
- Dokuz Kısa Piyano Parçası (1988-1995)
Karma koro eserleri
[değiştir | kaynağı değiştir]- Yeniden (1999)
TRT siparişidir. İlk icrası TRT Ankara Radyosu Gençlik Korosu tarafından TRT Ankara Radyosu Stüdyosu'nda Nisan 2000'de gerçekleştirildi. İlk yurt dışı icrası 19. Uluslararası Niş Koro Festivali sırasında Antifonia Korosu (Romanya) tarafından Niş'te 5 Temmuz 2002'de gerçekleştirildi.
- Güzelleme (2002)
TRT siparişidir. İlk icrası TRT İstanbul Radyosu Gençlik Korosu tarafından TRT İstanbul Radyosu Stüdyosu'nda Mayıs 2003'te gerçekleştirildi. İlk yurt dışı icrası Schola Cantorum Korosu tarafından Viyana Türk Sefareti Salonu'nda 21 Nisan 2004'te gerçekleştirildi.
- Sen Gülsün Ben Bülbülüm (2005)
TRT siparişidir. İlk icrası Ankara Radyosu Çoksesli Korosu tarafından TRT Ankara Radyosu Stüdyosun'da Haziran 2006'da gerçekleştirildi.
Solo çalgı, ses-piyano eserleri
[değiştir | kaynağı değiştir]- Mavi Ay Gri, Sarı Gece Duvar (1999)(Arp)
Şirin Pancaroğlu siparişidir. İlk icrası Ceren Necipoğlu tarafından Indiana'da 26 Nisan 2000'de gerçekleştirildi. İlk yurt içi icrası Şirin Pancaroğlu tarafından İstanbul'da 17 Kasım 2000'de gerçekleştirildi.
- Üç Şarkı (1987) (Ses ve Piyano)
İlk icrası Ezgi Saydam (soprano) ve Metin Ülkü tarafından İstanbul'da 2 Mart 2005'te gerçekleştirildi.
Ödülleri
[değiştir | kaynağı değiştir]- 2024 - 38. Vakıf Onur Ödülü Altın Madalyası, Sevda-Cenap And Müzik Vakfı
- 2023 - 51. Uluslararası İstanbul Müzik Festivali Onur Ödülü , İstanbul Kültür ve Sanat Vakfı
- 2017 - Ahmed Adnan Saygun Özel Ödülü, Berksoy Opera Vakfı
- 2016 - 7. Donizetti Klasik Müzik Ödülü Yılın Bestecisi, Andante Dergisi
- 2015 - Polyphones Beste Yarışması, The Esoterics
- 2004 - Beste Yarışması Büyük Ölçekli Senfonik Eser Kategorisi İkincilik Ödülü, Kültür ve Turizm Bakanlığı
- 1998 - 1. Dr. Nejat Eczacıbaşı Beste Yarışması Birincilik Ödülü, İzmir Kültür, Sanat ve Eğitim Vakfı
- 1996 - Helen G. Weiss Beste Ödülü, Pennsylvania Üniversitesi
- 1995 - David Halstead Beste Ödülü, Pennsylvania Üniversitesi
Kaynakça
[değiştir | kaynağı değiştir]- ^ a b c "Gonca Çeliker, Hasan Uçarsu'nun Yaratıcılığı ve Yapıtları, Kocaeli Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Yüksek Lisans Tezi, Kocaeli 2006". 24 Haziran 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 2 Kasım 2012.
- ^ a b Gülan, Gülçin (1 Haziran 2023). "51. İstanbul Müzik Festivali Onur Ödülü Hasan Uçarsu'ya sunulacak". www.cumhuriyet.com.tr. 4 Haziran 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Ağustos 2025.
- ^ a b Şanver, Aysu Zehra (2016). "İlhan Usmanbaş'ın solo flüt için "Fl. -75" ve Hasan Uçarsu'nun Flüt ve piyano için"...zamansal çelişkiler kenti, İstanbul..." adlı yapıtlarının yapısal incelenmesi". Mimar Sinan Güzel Sanatlar Üniversitesi Güzel Sanatlar Enstitüsü Sanatta Yeterlik Tezi. 11 Ağustos 2024 tarihinde kaynağından arşivlendi.
- ^ "Uçarsu'nun iki eseri Ankara'da ilk kez..." Sanattan Yansımalar. 24 Ekim 2017. 12 Şubat 2025 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Ağustos 2025.
- ^ Olgun, Ayşecan (30 Haziran 2021). "Hasan Uçarsu'nun "eski İstanbul'un Arka Sokaklarında" İsimli Eserindeki Alıntıları Kullanma Yöntemi". Online Journal of Music Sciences. 6 (1): 44-60. doi:10.31811/ojomus.936383. ISSN 2536-4421. 21 Şubat 2025 tarihinde kaynağından arşivlendi3 Ağustos 2025.
- ^ Karaköse, İlayda; Dikicigiller, Burçin Barut (20 Haziran 2025). "İstanbul'un Gizemi ve Tarihi Dokusunun Etkisi Altında Hasan Uçarsu'nun "...zamansal Çelişkiler Kenti, İstanbul..." Adlı Eseri üzerine Bir İnceleme"". Sanat ve Tasarım Dergisi. 15 (1): 650-669. doi:10.20488/sanattasarim.1718100. ISSN 2146-9059.
- ^ Kahramankaptan, Şefik (27 Ekim 2017). "Uçarsu'nun eserleri CSO'da nasıl kanatlandı?". Sanattan Yansımalar. 31 Ekim 2017 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Ağustos 2025.
- ^ "Yılın Bestecisi Uçarsu, Yılın Piyanisti Aybulus". Sanattan Yansımalar. 17 Mayıs 2017. Erişim tarihi: 3 Ağustos 2025.
- ^ Umut ERDEM (8 Aralık 2024). "Besteci Uçarsu'ya altın madalya". Hürriyet. Erişim tarihi: 3 Ağustos 2025.