Hashim Thaçi
| Hashim Thaçi | |
|---|---|
| |
| 4. Kosova Cumhurbaşkanı | |
| Görev süresi 7 Nisan 2016 - 5 Kasım 2020 | |
| Başbakan | Isa Mustafa Ramush Haradinaj Albin Kurti Avdullah Hoti |
| Yerine geldiği | Atifete Jahjaga |
| Yerine gelen | Vjosa Osmani (Vekaleten) |
| Kosova Başbakanı | |
| Görev süresi 9 Ocak 2008 - 9 Aralık 2014 | |
| Yerine geldiği | Agim Çeku |
| Yerine gelen | İsa Mustafa |
| Görev süresi 2 Nisan 1999 - 1 Şubat 2000 | |
| Yerine geldiği | Bujar Bukoshi |
| Yerine gelen | Nexhat Daci (Geçici) |
| Kişisel bilgiler | |
| Doğum | 24 Nisan 1968 Broçna, Yugoslavya SFC |
| Partisi | Kosova Demokratik Partisi (PDK) |
Hashim Thaçi (d. 24 Nisan 1968, Broçna), eski Kosova Cumhurbaşkanı, eski Kosova Dışişleri Bakanı, eski Kosova Cumhuriyeti Başbakanı, Kosova Demokratik Partisi'nin (PDK) genel başkanı ve Kosova Kurtuluş Ordusu (UÇK) eski önderidir. 6 Haziran 2008 tarihinde, silahlı bir saldırganın Thaçi'nin Priştine'deki evine suikast girişimi başarısız olmuştur. 17 Şubat 2008 günü, Kosova Cumhuriyeti'nin Sırbistan'dan bağımsızlığını ilan etmiş, bağımsız devletin ilk başbakanı olmuştur. 2020 yılında Kosova Başsavcılığının hakkında hazırladığı insanlığa karşı suçlar ve savaş suçları iddianamesi üzerine cumhurbaşkanlığından istifa etmiştir.[1]
Lahey'deki Kosova Özel Savcılığının hazırladığı savaş suçları iddianamesinin mahkeme tarafından kabul edilmesi üzerine 5 Kasım 2020 tarihinde istifa etti.[2]
İlk yılları
[değiştir | kaynağı değiştir]Priştine Üniversitesi'nde felsefe ve tarih okudu. Üniversite yıllarında bir Arnavut öğrenci lideriydi. 1993 yılına gelindiğinde, Hashim Thaçi tarih ve uluslararası ilişkiler bölümlerinde İsviçre'de Zürih Üniversitesi'nde lisansüstü eğitim görerek Arnavut siyasi göçmen grubuna katıldı. Kosova Halk Hareketi (LPK) kurucularından biri oldu.
Kosova Kurtuluş Ordusu’ndaki rolü
[değiştir | kaynağı değiştir]1993 yılında, Thaçi Kosova Kurtuluş Ordusu'nun bir üyesi oldu. Thaçi'nin (takma adı Gjarpëri “Yılan”) Kosova'ya sevk edilecek olan Arnavutluk'ta eğitim gören acemi birliklerin güvenliğini sağlamaktan sorumlu idi. 1997 yılında Priştine’de Sırp yetkililer tarafından gıyaben yargılandı ve Kosova Kurtuluş Ordusu adına yaptığı faaliyetler ile ilgili terör eylemlerinde bulunduğu gerekçesiyle suçlu bulundu.
Mart 1999'da, Thaçi, Kosovalı Arnavut tarafının lideri olarak Rambouillet'de görüşmelere katıldı. Hashim Thaçi diğer isyancı liderlerin tam ulusal bağımsızlık için bir çözümü reddeden bir zamanda Kosova'nın Sırbistan içinde özerkliğini kabul etmeye istekli olduğunu gösterdi.
Hakkındaki iddialar
[değiştir | kaynağı değiştir]Avrupa Konseyi tarafından hazırlanan ve kamuoyuna sunulan rapora göre Thaçi, uluslararası bir organ kaçakçılığı suç örgütünün lideri konumunda olduğu iddia edildi.[3][4]
Uluslararası Ceza Mahkemesi davası
[değiştir | kaynağı değiştir]Uluslararası Ceza Mahkemesi'nde kendisi ve 9 eski asker hakkında soruşturma açılmış, savaş suçu işledikleri iddiasıyla iddianame hazırlanmıştır. Thaçi, iddianame kabul edilirse görevinden istifa edeceğini söylemiştir.[5]
İstifa ve tutuklanması
[değiştir | kaynağı değiştir]24 Nisan 2020'de, Lahey'de bulunan Kosova Uzman Odaları ve Uzman Savcılık Ofisi, Mahkemenin değerlendirmesi için Haşim Thaçi, Kadri Veseli ve diğerlerini cinayet, zulüm ve işkence dahil olmak üzere insanlığa karşı suçlar ve savaş suçlarıyla suçlayan on maddelik bir İddianame sundu. İddianamede şüpheliler yaklaşık 100 Kosovalı Arnavut, Sırp, Roman ve siyasi muhalif cinayetiyle suçlanıyor. Taçi o sırada Amerika Birleşik Devletleri'ne diplomatik bir ziyarette bulunuyordu ancak iddianameyi öğrendikten sonra Kosova'ya geri döndü.[6]
Thaçi, 5 Kasım 2020'de gazetecilere "Kosova başkanlığının bütünlüğünü korumak için" istifa ettiğini duyurdu.[7] Aynı gün tutuklandı ve Lahey'e nakledildi.[6] Thaçi'nin yerine Kosova Meclisi Başkanı Vjosa Osmani getirildi.[8]
Yargılanma
[değiştir | kaynağı değiştir]Thaçi ilk mahkeme duruşmasına 9 Kasım 2020'de çıktı; suçsuz olduğunu iddia etti.[9] Üç sanık arkadaşı da suçsuz olduğunu iddia etti.[6] Dava Nisan 2023'te açıldı.[10] Aralık 2024'te Thaçi, resmi kişilerin resmi görevlerini yerine getirmesini engellemekten üç kez, yargılamanın gizliliğini ihlal etmekten dört kez ve duruşma sırasında "tanık ifadelerini etkilemek için yasadışı çalışmalar" nedeniyle dört kez mahkemeye hakaretten suçlandı.[11] Mart 2025'te Thaçi, Priştine'deki hasta babasını ziyaret etmek üzere geçici olarak serbest bırakıldı.[12] Babası kısa bir süre sonra öldükten sonra, daha önce cenaze törenine katılması yasaklanmış olmasına rağmen babasının mezarını ziyaret etmesine izin verilerek geçici olarak tekrar serbest bırakıldı.[13]
Ödüller
[değiştir | kaynağı değiştir]Uluslararası Barış Federasyonu adına federasyon başkanı Yong Çeol Song'dan Thaçi'ye "Barış Elçisi" ödülü verilmiştir.
Ayrıca bakınız
[değiştir | kaynağı değiştir]Kaynakça
[değiştir | kaynağı değiştir]- ^ Kosovo's president resigns to face war crimes charges 6 Kasım 2020 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi., Associated Press
- ^ "Savaş suçuyla itham edilen Kosova Cumhurbaşkanı Thaçi görevinden istifa etti". Sputnik. 5 Kasım 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 5 Kasım 2020.
- ^ 14 Aralık 2010 tarihli 14 Aralık 2010 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. The Guardian haberi (İngilizce) 14 Aralık 2010 tarihinde erişilmiştir
- ^ Bu kapsamda arananlar arasında Türk cerrah Yusuf Erçin Sönmez de bulunmaktadır 17 Aralık 2010 tarihli 3 Şubat 2013 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. The Guardian haberi (İngilizce) 18 Aralık 2010 tarihinde erişilmiştir
- ^ "Kosova lideri ifade vermek için Lahey'de". Sputnik. 14 Temmuz 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 15 Temmuz 2020.
- ^ a b c Pineles, Dean (8 Ocak 2024). "Trump and Thaci: A Tale of Two Ex-Presidents and Their Shared Prosecutor". Balkan Insight.
- ^ "Kosovo president resigns to face war crimes charges". Al Jazeera (İngilizce). 5 Kasım 2020. 8 Şubat 2025 tarihinde kaynağından arşivlendi.
- ^ "Kosovo parliament elects reformist lawyer Osmani as president". Daily Sabah (İngilizce). 4 Nisan 2021. 4 Nisan 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi.
- ^ "Initial Appearance of Hashim Thaci". Kosovo Specialist Chambers and Special Prosecutor's Office. 9 Kasım 2020. 13 Kasım 2024 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 22 Mayıs 2025.
- ^ "Case Information Sheet: Specialist Prosecutor v. Hashim Thaçi, Kadri Veseli, Rexhep Selimi and Jakup Krasniqi (Case No. KSC-BC-2020-06)" (PDF). Kosovo Specialist Chambers and Special Prosecutor's Office. 2 Haziran 2023 tarihinde kaynağından (PDF) arşivlendi. Erişim tarihi: 14 Ocak 2024.
- ^ "Hague court lays fresh charges against ex-Kosovo leader Thaci". France 24. 7 Aralık 2024. 9 Aralık 2024 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 22 Mayıs 2025.
- ^ "Kosovo's war crime-charged ex-president briefly released to visit his ill father". AP News. 14 Mart 2025. 6 Nisan 2025 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 22 Mayıs 2025.
- ^ "Kosovo ex-president Thaci visits father's tomb after Hague court bars him from attending funeral". AP News. 21 Mart 2025. 8 Nisan 2025 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 22 Mayıs 2025.
