Hawk-Eye
Hawk Eye (Türkçe: Şahin Gözü), tenis ve kriket gibi oyunlarda topu sayısal ortamda izleyen sistemin adı.
2001 yılında Dr. Paul Hawkins tarafından geliştirilmiştir ve birçok spor karşılaşmasında TV kanalları tarafından kullanılmaktadır.
Sistem, bilgisayara bağlı saha çevresine yerleştirilmiş 8 kameradan oluşmaktadır. Bilgisayar gerçek zamanda, kameralardan aldığı bilgilerle topun 3 boyutlu trajesini ve hızını hesaplamaktadır. Daha sonra bu görüntü istenen açıdan tekrar oluşturabilmektedir. Böylece topun saha içine veya dışına çıkıp çıkmadığı daha objektif belirlenebilmektedir. Sistemin hassasiyeti 2–3 mm arasındadır.
Hawk Eye (Şahin Gözü) teknolojisi, profesyonel teniste 2006 yılının Mart ayında Miami Masters turnuvasında resmi olarak denenmiştir. Teknoloji US Open 2006'da ilk kez bir Grand Slam turnuvasında yer almıştır.
Hawk Eye teknolojisinin tenis sporunun içine girmesiyle yeni bir kural da oyuna eklenmiş oldu. Buna göre oyuncular, her sette hakemin kararına karşı üçer kez itiraz (challenge) haklarını kullanarak sonucu Hawk Eye teknolojisinin belirlemesini tercih edebilirler. Tribünlerin de görebileceği dev bir ekrana yansıtılan animasyon sonucu oyuncu haklı çıkarsa, itiraz hakkı saklı kalır.
Tarihçesi
[değiştir | kaynağı değiştir]Hawk-Eye 2000 yılında Siemens'in bir alt şirketi olan Romsey Roke Manor Research Limited tarafından İngiltere'de geliştirildi. Paul Hawkins ve David Sherry teknolojinin patenti için başvurdu, ancak daha sonra bu başvuru geri çekildi.[1] Tüm teknoloji ve fikrî mülkiyet, Winchester, Hampshire'deki Hawk-Eye Innovations Ltd adlı ayrı bir şirkete devredildi. İlk olarak Roke Manor Research ve Sunset + Vine arasında bir ortak girişim olarak kuruldu[2] ve Hawk-Eye ilk defa Sunset + Vine, Channel 4 televizyon tarafından kriket yayınında kullanıldı.
14 Haziran 2006 tarihinde, Wisden Group'un liderliğinde ve Amerikalı zengin Mark Getty'nin de içinde bulunduğu bir yatırım grubu şirketi tarafından £4.4m'a satın alındı.[2][3] Wisden'in şirketi satın almada amacı kriket yayınında varlığını güçlendirmekti. Ayrıca Hawk-Eye'ı basketbola uyarlıyarak diğer uluslararası sporlarlara da girmeği planlıyordu. Hawk-Eye'nin web sitesine göre, sistem televizyonda görünen veriden çok daha fazla veri üretmektedir.
Hawk-Eye Eylül 2010'da tekrar satışa çıkarıldı ve Mart 2011'de son olarak £15m-£ 20m'a Sony elektronik şirketine satıldı.[4][5][6]
Rakip teknolojiler
[değiştir | kaynağı değiştir]Başlıca iki teknolojik rakibi bulunmaktadır:
Cyclops, 1980 yılından beri ATP ve WTA profesyonel tenis turlarında elektronik çizgi hakemi olarak kullanılmaktadır. Grand Slam turnuvalarında yerini Hawk-Eye almıştır.
FoxTenn'da diğer bir rakip elektronik çizgi hakemi sistemidir. Toprak saha da dahil olmak üzere anlık verileri kullanarak topun trajesini takip ederek yerle temas ettiği noktayı belirleyebilmektedir.[7]
Kaynakça
[değiştir | kaynağı değiştir]- ^ VIDEO PROCESSOR SYSTEMS FOR BALL TRACKING IN BALL GAMES 9 Mart 2021 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. esp@cenet Patent belgesi, 14 Haziran 2001
- ^ a b "Tinpolis PLC Interim Results, 14 June 2006". 15 Ekim 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 31 Ocak 2023.
- ^ "Wisden buys Hawk-Eye". The Guardian. 14 Haziran 2006. 19 Ekim 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 31 Ocak 2023.
- ^ "Hawk-Eye ball-tracking firm bought by Sony". BBC News. 7 Mart 2011. 7 Şubat 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 31 Ocak 2023.
- ^ Website company: About Hawk Eye 9 Mayıs 2013 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi., visited 25 May 2012
- ^ "On the ball: Sony pounces on Hawk Eye wizardry". The Times. 6 Mart 2011. 17 Ekim 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 31 Ocak 2023.
- ^ "Hawkeye vs FoxTenn: Two tech firms are battling it out to win the tennis line-call business". 16 Mart 2019. 7 Şubat 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 31 Ocak 2023.
Dış bağlantılar
[değiştir | kaynağı değiştir]- Hawk-Ey Innovations29 Haziran 2011 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.