Hayato Ikeda
 | Bu madde hiçbir kaynak içermemektedir. (Şubat 2020) (Bu şablonun nasıl ve ne zaman kaldırılması gerektiğini öğrenin) |
| Hayato Ikeda | |
|---|---|
| |
| Japonya Başbakanı | |
| Görev süresi 19 Temmuz 1960 - 9 Kasım 1964 | |
| Hükümdar | Shōwa |
| Yerine geldiği | Nobusuke Kishi |
| Yerine gelen | Eisaku Satō |
| Kişisel bilgiler | |
| Doğum | 3 Aralık 1899 Yoshina-mura, Hiroşima-ken, Japonya |
| Ölüm | 13 Ağustos 1965 (65 yaşında) Tokyo, Japonya |
| Partisi | Liberal Demokrat Parti |
Hayato Ikeda (池田 勇人 Ikeda Hayato) (d. 3 Aralık 1899 - ö. 13 Ağustos 1965), 19 Temmuz 1960'tan 9 Kasım 1964'e değin Japonya başbakanı. İzlediği politikalarla Japonya'nın II. Dünya Savaşı sonrasındaki ekonomik kalkınmasına katkıda bulunmuştur.
Hayatı
[değiştir | kaynağı değiştir]1925'te Kyoto İmparatorluk Üniversitesi Hukuk Okulu'nu bitirdi ve Maliye Bakanlığında çalışmaya başladı. Bir süre maliye bakanı yardımcılığı yaptıktan sonra, 1949'da Temsilciler Meclisine seçildi. Aynı yıl, Shigeru Yoshida hükûmetinde maliye bakanlığına getirildi. Bu görevi sırasında Eisaku Satō ile birlikte Yoshida'nın önderlik ettiği muhafazakâr politikaların başlıca uygulayıcılarından biri oldu.
Maliye bakanlığı döneminde, ABD hükûmetince Japonya'nın yüksek enflasyondan kaynaklanan ekonomik sorunlarını incelemekle görevlendirilen Detroit'li banker Joseph Dodge'un önerdiği deflasyonist politikalarla ekonomiyi istikrara kavuşturmaya çalıştı. 1950'lerde Kore Savaşı'yla ilgili olarak açılan askeri ihalelerin de yardımıyla bütçe açığının kapanmasını sağladı. ABD ile yapılan barış görüşmelerinde de önemli rol oynayan İkeda, Ekim 1952'de dış ticaret ve sanayi bakanı oldu. 1960'a değin değişik dönemlerde maliye, dış ticaret ve devlet bakanı olarak görev yaptı. Ayrıca dönem dönem Liberal Parti (sonradan Liberal Demokrat Parti) genel sekreterliğinde ve partinin siyasi işler inceleme komitesi başkanlığında bulundu.
Temmuz 1960'ta Nobusuke Kishi'nin istifası üzerine parti başkanlığına ve başbakanlığa getirildi. Göreve başladıktan sonra Kişi'nin Japonya ile ABD arasındaki güvenlik antlaşmasını uzatması nedeniyle ortaya çıkan karışıklıklara son vermeye çalıştı ve büyüme hızını yükseltmeyi amaçlayan bir ekonomik programı uygulamaya koydu. 1961'de Washington'da Başkan John F. Kennedy ile görüştü ve iki ülke hükûmeti arasında her yıl, ekonomik konuları kapsayan düzenli görüşmeler yapılmasını karara bağladı. Güney ve Güneydoğu Asya ülkelerini ziyaret etti; Japonya'nın bu bölgelere yaptığı ekonomik ve teknik yardımı artırdı. 1963'te nükleer denemelerin sınırlandırılmasını öngören antlaşmayı imzaladı ve sürdürdüğü görüşmelerle sonraki yıllarda imzalanan Japonya-Kore Antlaşması için zemin hazırladı. Ekim 1964'te sağlığının bozulması üzerine başbakanlıktan ayrıldı.[1]
Kaynakça
[değiştir | kaynağı değiştir]- ^ Joliet, François. "Japan's Blunt Leader; Hayato Ikeda" [Japonya'nın Açık Sözlü Lideri; Hayato Ikeda] (İngilizce). The New York Times. 2 Aralık 2024 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 9 Mayıs 2025.
