Henk Chin A Sen
| Henk Chin A Sen 陳亞先 | |
|---|---|
| |
| 2. Surinam Cumhurbaşkanı | |
| Görev süresi 15 Ağustos 1980 - 4 Şubat 1982 | |
| Yerine geldiği | Johan Ferrier |
| Yerine gelen | Fred Ramdat Misier |
| 2. Surinam Başbakanı | |
| Görev süresi 15 Ağustos 1980 - 4 Şubat 1982 | |
| Yerine geldiği | Henck Arron |
| Yerine gelen | Henry Neijhorst |
| Kişisel bilgiler | |
| Doğum | Hendrick Rudolf Chin A Sen 18 Ocak 1934  Albina, Surinam
|
| Ölüm | 11 Ağustos 1999 (65 yaşında) Paramaribo, Surinam
|
| Partisi | Ulusal Cumhuriyetçi Parti |
| Mesleği | Doktor, politikacı |
Hendrick "Henk" Rudolf Chin A Sen (18 Ocak 1934 Albina, Surinam - 11 Ağustos 1999, Paramaribo) Surinamlı bir iç hastalıkları uzmanı ve siyasetçi. Chin A Sen, Amerika kıtasının güneyinde, coğrafi açıdan Güney Amerika olarak adlandırılan kısımda yer alan Surinam'da 1980-1982 yılları arasında devlet başkanlığı makamında bulundu.[1]
Eğitim
[değiştir | kaynağı değiştir]Chin A Sen tıp okudu ve 1959'dan 1961'e kadar Paramaribo'da aile hekimi olarak çalıştı. Stajını Hollanda'da tamamladıktan sonra Paramaribo'daki St. Vincent Hastanesinde çalıştı. Bu süre zarfında Hollanda'dan bağımsızlık isteyen Milliyetçi Cumhuriyet (PNR) partisine üye oldu. Ancak burada oldukça pasif bir üyeydi.
Siyaset
[değiştir | kaynağı değiştir]25 Şubat 1980'de yaşanan ve Desi Bouterse ve Ulusal Askeri Konseyi'ni (NMR) iktidara getiren askeri darbeden sonra, Chin A Sen 15 Mart 1980 Surinam başbakanı olarak atandı. O süreçte aktif olmayan siyasetçinin atanması büyük bir sürprizdi. NMR üyelerinin de arandığı sol kanatlı bir kabin oluşturdu. Göreve başladıktan kısa bir süre sonra, demokrasiye dönmek ve ordunun gücünü sınırlamak istediği anlaşıldı. Mayıs 1980'de meclisin yetkisini ve hükümet gücünü artıran bir yasa çıkardı. O zamanlar Surinam'daki mevcut sorunların kararlılıkla çözülmesi için gerekli görülüyordu. Başkan Johan Ferrier istifa ettikten sonra Chin A Sen de göreve başladı.
Chin A Sen başlangıçta NMR'deki iç anlaşmazlıklar yoluyla gücünü artırabildi. Bununla birlikte, NMR içindeki problemler çözüldükten sonra, Bouterse ve Chin A Sen arasında politik seyir üzerinde ciddi bir çatışma başladı. Bouterse, NMR ile güçlü bir güç olarak sosyalist ve devrimci bir toplumu hedeflerken, Chin A Sen demokratik kuralları yeniden oluşturmak istedi. Chin A Sen tarafından sunulan bir anayasa taslağı 1981 yılında NMR tarafından reddedildi ve hükûmet ile ordu arasındaki gerilimi daha da artırdı. Bütün bunlar Chin A Sen'in 4 Şubat 1982'de başkan olarak istifası ile sonuçlandı.[2] Aynı yıl önce Amerika Birleşik Devletleri'ne sürgüne giden Chin A Sen, daha sonra Hollanda'ya giderek siyasi sığınma talebinde bulundu.[3]
Başkanlık sonrası dönem
[değiştir | kaynağı değiştir]8 Aralık 1982'de 15 muhalifin Paramaribo'daki Zeelandia Kalesi'nde öldürülmesinden sonra, Hollanda'da bulunan Chin A Sen, Surinam Kurtuluş Konseyi başkanlığına seçildi. Bu sıfatla Bouterse'e karşı silahlı mücadeleye girişen Ronnie Brunswijk ve onun orman komandosu ile de temasa geçti. Surinam Kurtuluş Konseyi toplantısında 1985 yılında Rijswijk'e düzenlenen bombalı saldırıda üç kişi öldü. Saldırı muhtemelen Chin A Sen'e yönelikti, ancak orada bulunmaması nedeniyle suikastten kurtuldu. 1995 yılında Chin A Sen, ülkesine geri dönerek, burada stajyer olarak çalışmaya başladı. Henk Chin A Sen, 65 yaşında Paramaribo'da öldü.
Ayrıca bakınız
[değiştir | kaynağı değiştir]Kaynakça
[değiştir | kaynağı değiştir]- ^ "Surinam tarihi hakkında bilgiler". 21 Şubat 2012 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 16 Temmuz 2020.
- ^ "Surinam devlet başkanı ordu ile yaşanan krizin ardından istifa etti". 26 Haziran 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 16 Temmuz 2020.
- ^ "Chin A Sen'den siyasî sığınma talebi geldi". 26 Haziran 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 16 Temmuz 2020.
Dış kaynaklar
[değiştir | kaynağı değiştir]- Andre Haakmat: De revolutie uitgegleden, Amsterdam 1987, Uitgeverij Jan Mets, ISBN 90-70509-64-4
 |  | ||
 | Bir siyasetçi ile ilgili bu madde taslak seviyesindedir. Madde içeriğini genişleterek Vikipedi'ye katkı sağlayabilirsiniz. |
