Herbert von Karajan

Herbert von Karajan
Herbert von Karajan, 1938
Doğum	Heribert Ritter von Karajan 5 Nisan 1908 Salzburg
Ölüm	16 Temmuz 1989 (81 yaşında) Anif, Salzburg
Meslek	Orkestra şefi
İmza

Herbert von Karajan (5 Nisan 1908 - 16 Temmuz 1989), 20. yüzyılın müzik dünyasının önde gelen kişiliklerinden, Avusturya doğumlu orkestra şefidir. Kesin tavrı ve titiz yorumuyla orkestra yönetiminde mutlak bir otorite olarak belirmiş, 34 yıl süreyle orkestra şefliği yaptığı Berlin Filarmoni Orkestrası'nın tarihinde yeni bir dönemi başlatmıştır.

Yaşamı

Piyanoda üstün yetenekli bir çocuktu. Salzburg'daki Mozarteum'da öğrenim gördü. Orkestra şefi olarak ilk kez 1927'de Almanya'nın Ulm kentinde dinleyici karşısına çıktı. 1927'den 1941'e değin Ulm ve Aachen'de, 1938'den 1945'e değin de Berlin Devlet Operası'nda orkestra yönetti. 1955'te Berlin Filarmoni Orkestrası'nın müzik yöneticisi oldu.

Nazi Partisi üyesi (1933-1945) olan Karajan, II. Dünya Savaşı'ndan sonra bir Müttefik mahkemesince aklandı, ancak 1955'te ABD'de dinleyici karşısına ilk çıkışı halkın tepkisine yol açtı. 1950'lerin sonlarından başlayarak birçok etkinlikte farklı görevler aldı. 1956-1964 ve 1976-1989'a kadar Viyana Devlet Operası'nın yöneticiliğini ve 1956-1960 arasında Salzburg Festivali'nin sanat yönetmenliğini yaptı. Londra'daki Philarmonia ile çalıştı. Ayrıca Milano'da La Scala'nın başyönetmenlerinden biri ve New York Filarmoni Orkestrası'nın konuk orkestra şefiydi. 1967'de Salzburg Paskalya Festivali'ni düzenledi. 1969-1970'te Paris Orkestrası'nı yönetti ve 1977'de Viyana Devlet Operası'na döndü. Bütün bu bağlantıları sürdürürken Berlin Filarmoni Orkestrası müzik kariyerinin merkezi olarak kaldı. 1983'ten sonra bir dizi sürtüşme orkestra üyeleriyle arasının bozulmasına yol açtı. Nisan 1989'da sağlık nedenleriyle Berlin Filarmoni Orkestrası'ndan istifa etti.

Meslek yaşamı boyunca pek çok fırsatı değerlendirme olanağı bulan Karajan, sanatsal özgürlüğe düşkün bir müzikçidir. Serinkanlı bilinçlilik ve coşkulu duygusallık arasında mantıksal bir bağ kurmayı başarmış, yorumlarında yalnız müzik yeteneğini değil, inanılmaz içgüdüsüyle bestenin özünü kavrama gücünü de ortaya koymuştur. Wagner operalarının yanı sıra tümünü plağa doldurttuğu Beethoven ve Brahms senfonilerindeki yorumu da kusursuz kabul edilir.

Roger Vaughan'ın hazırladığı yaşam öyküsü Herbert von Karajan 1986'da yayımlanmıştır.