Hingila Mührü
 | Bu madde, öksüz maddedir; zira herhangi bir maddeden bu maddeye verilmiş bir bağlantı yoktur. (Şubat 2024) |
Hingila Mührü, Orta Asya'nın güneyindeki Baktriya bölgesine ait tarihi bir mühürdür. Mühür yakın zamanda Pierfrancesco Callieri ve Nicholas Sims-Williams tarafından yayınlandı.[1][2] Şu anda Bay A. Saeedi'nin (Londra) özel koleksiyonundadır.[3] Kurbanov bunu önemli bir Ak Hun mührü olarak görüyor.[4] Aynı zamanda Kidaritler ve Ak Hunlar arasında bir ara madde olarak kabul edilmiştir.[5]
Mühür, xoadeo ("Lord", "Kral") unvanıyla birlikte hükümdar "Eshkingil"den bahseden Baktriya dilinde bir yazıta sahiptir ve MS 5.-6. yüzyıla[2] ya da yüzyılın ilk yarısına tarihlenmektedir. MS 5. yüzyıl.[3] Nicholas Sims-Williams tarafından deşifre edilen efsanede şunlar yazıyor:
- εϸκιγγιλο (...) (ρ)ωκανο χοηο
- eškiggilo (...) (r)ōkano xoēo
- "Eškiŋgil, (Ga)rokan'ın Efendisi"[6]
.jpg){kind=small}
Tam okuma "Eskingil, filancanın oğlu (halkın) efendisi" veya "Eskingil, falancanın oğlu, efendi" olabilir.[3] "Eshkingil" (.jpg){kind=small}
, εϸκιγγιλο, Eškiŋil), "yoldaş, arkadaş" anlamına gelen Türkçe Eš- ön ekinden ve tapınılan kutsal kılıç ve tanrı ("Kenglu-shen") "-kenglu"dan oluşan bir başlık olabilir. Böylece "Eškiŋgil", "Kılıcın Yoldaşı", hatta "Savaş Tanrısının Yoldaşı" anlamına gelen bir Hiung-nu ismi veya unvanı olabilir.[7][8]
Mühür aynı zamanda Baktriya efsanesi (χιγγιλο αλχοννο "Khiggilo Alchono") ile yaptığı sikkelerde görünen Alkon Hun hükümdarı I. Hingila'ya veya aynı adı taşıyan başka bir hükümdara ait olabilir.[8]
Mühürdeki figür, Baktriya'da Kidariler döneminden (MS 4. yüzyıl), Türkler dönemine (6. yüzyıl) ve sonrasına kadar iyi bilinen bir tür başlık olan "lale başlığı" takmaktadır.[9]
Kaynakça
[değiştir | kaynağı değiştir]- ^ Callieri (2002) "The Bactrian Seal of Khingila." Silk Road Art and Archaeology 8
- ^ a b ALRAM, MICHAEL (2003). "Three Hunnic Bullae from Northwest India" (PDF). Bulletin of the Asia Institute. Cilt 17. s. 179, and note 22. ISSN 0890-4464.
- ^ a b c Kurbanov, Aydogdy (2013). "Some information related to the Art History of the Hephthalites". Isimu. Cilt 16. s. 106, note 42. 26 Mart 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi22 Şubat 2024.
- ^ Kurbanov, Aydogdy (2014). "THE HEPHTHALITES: ICONOGRAPHICAL MATERIALS" (PDF). Tyragetia. Cilt VIII. ss. 319-320, page 320 note 1. 26 Mart 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi (PDF)22 Şubat 2024.
- ^ "Particularly important is the seal of Khiṅgila, where the portrait of the seated king is accompanied by a Bactrian inscription giving the name of this Hunnish leader, whose chronological position between Kidarites and Hephthalites is confirmed by an analysis of iconography and style (Callieri, 2002)" in Callieri, Pierfrancesco. "SEALS AND SEALINGS – Encyclopaedia Iranica". www.iranicaonline.org. 29 Nisan 2011 tarihinde kaynağından arşivlendi.
- ^ Lerner, Judith A. Observations on the Typology and Style of Seals and Sealings from Bactria and the Indo-Iranian Borderlands, in Coins, Art and Chronology II. The First Millennium CE in the Indo-Iranian Borderlands, eds., M. Alram, D. Klimburg-Salter, et al. (Vienna: ÖAW, 2010): 245-266 (İngilizce). s. 255, note 57. 22 Şubat 2024 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 22 Şubat 2024.
- ^ Kurbanov, quoting Étienne de la Vaissière (2003) "Is There a “Nationality of the Hephthalites”", p. 129 in Kurbanov, Aydogdy (2014). "THE HEPHTHALITES: ICONOGRAPHICAL MATERIALS" (PDF). Tyragetia. Cilt VIII. ss. 319-320, page 320 note 1. 26 Mart 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi (PDF)22 Şubat 2024.
- ^ a b DE LA VAISSIÈRE, ÉTIENNE (2003). "Is There a "Nationality of the Hephtalites"?". Bulletin of the Asia Institute. Cilt 17. s. 129. ISSN 0890-4464. 11 Kasım 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi22 Şubat 2024.
- ^ Lerner, Judith A. Observations on the Typology and Style of Seals and Sealings from Bactria and the Indo-Iranian Borderlands, in Coins, Art and Chronology II. The First Millennium CE in the Indo-Iranian Borderlands, eds., M. Alram, D. Klimburg-Salter, et al. (Vienna: ÖAW, 2010): 245-266 (İngilizce). s. 249. 22 Şubat 2024 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 22 Şubat 2024.