Hipotez

Hipotez ya da varsayım, bilimsel yöntemde olaylar arasında ilişkiler kurmak ve olayları bir nedene bağlamak üzere tasarlanan ve geçerli sayılan bir önermedir. Bilimsel bir ifadenin hipotez kabul edilebilmesi için sınanabilmesi gerekir. Deney ve testler sonucunda "sürekli olarak" varsayılan sonucu veren hipotezler ise kuram statüsünü alırlar.

Hipotez (varsayım) terimi, Eski Yunanca "sunmak, tavsiye etmek" gibi anlamlara gelebilen "ὑποτίθημῐ " (hupotíthēmĭ) kelimesinden türemiştir. Bilimsel bir varsayım farklı kişilerce ve bilimsel yöntemlerle sınanabilmelidir. Varsayımlar genellikle geçmiş gözlemlere veya bilimsel kuramlardan yapılan çıkarsamalara dayanır.

İstatistiki varsayım; tarafsızlık varsayımı,farksızlık varsayımı, sıfır varsayımı: Bu kavrama göre varsayılan değişkenler arasında farklılık yoktur. Bu tür varsayım bilimsel araştırmalarda yan tutmamanın gereğidir.

Araştırma varsayımı; farklılık varsayımı, alternatif varsayım. Araştırmada daha önceki bilgilerin veya gözlemlerin doğruluğunu saptamak üzere oluşturulan, değişkenler arasında önemli ilişki olduğunu varsaya ifadelerdir. Varsayımlar bilimsel yöntemlerle sınanıp geçerliliği değerlendirilir. Varsayım birçok alanda kullanılır. Örneğin; Bir problem çözülmemişse, problemin sonlarında o problem doğruluğa ulaşmamışsa ya da gerçeklere dayalı gözlemlerin kurulmasında varsayım kullanılır.