Hudadat bey Refibeyli
| Hudadat bey Refibeyli Xudadat bəy Rəfibəyli | |
|---|---|
| |
| Azerbaycan Demokratik Cumhuriyeti Sağlık ve Sosyal Güvenlik Bakanı | |
| Görev süresi 17 Haziran 1918 - 26 Aralık 1918 | |
| Yerine gelen | Yevsey Gindes |
| Kişisel bilgiler | |
| Doğum | 12 Ocak 1872 Yelizavetpol, Rus İmparatorluğu |
| Ölüm | 1 Haziran 1920 (48 yaşında) Nargin, Azerbaycan |
Hudadat bey Elekber bey oğlu Refibeyli (Azerice: Xudadat bəy Ələkbər bəy oğlu Rəfibəyli; 12 Ocak 1878 - 1 Haziran 1920), Azerbaycanlı bir devlet adamıydı. Rus İmparatorluğu Gence Genel Valisi ve Azerbaycan Demokratik Cumhuriyeti Sağlık Bakanı olarak görev yapmış, aynı zamanda Azerbaycan Ulusal Konseyi ve daha sonra Azerbaycan Parlamentosu üyesi olmuştur. Azerbaycanlı yazar Nigar Refibeyli'nin babası, Resul Rıza'nın kayınpederi ve Azerbaycan Yazarlar Birliği başkanı Anar Rızayev'in dedesidir.[1][2]
İlk yılları
[değiştir | kaynağı değiştir]Hudadat bey Refibeyli, Rus İmparatorluğu'ndaki Yelizavetpol şehrinde (günümüz Gence) doğmuştur. Gence'de bir gymnasium'u bitirdikten sonra Harkov Devlet Üniversitesinde okumuştur. 1903'te mezun olduktan sonra Gence'ye dönmüş ve burada tıp pratiğine başlamıştır. Azerbaycan'ın ilk derece profesyonel cerrahlarından biri olarak tanınmaktadır. 1914'te Yelizavetpol'de Azerbaycan'ın ilk Tıp Cemiyeti'ni kurarak halka ücretsiz tıbbi bakım sağlamıştır. Rusya'daki 1917 devriminden sonra Refibeyli, Ulusal Müslüman Konseyi'nin Geçici Yürütme Komitesi üyeliğine ve ardından Azerbaycan Ulusal Konseyi'ne üye seçilmiştir.[3]
Siyasi kariyeri
[değiştir | kaynağı değiştir]28 Mayıs 1918'de Azerbaycan Demokratik Cumhuriyeti'nin (ADR) kurulmasıyla Refibeyli'ye hükûmet içinde çeşitli görevler verilmiştir.[3] 17 Haziran 1918'de ADR'nin ikinci kabinesi toplandığında, yeni Sağlık Bakanlığına başkanlık etmek üzere atanmıştır.[4] Görevi sırasında ülke genelinde çeşitli hastaneler ve tıbbi laboratuvarlar kurmuş ve Azerbaycan'da Kızılay'ın ofisini açmıştır.[5] Rus İmparatorluğu içinde sağlık hizmetlerine yaptığı katkılardan dolayı Refibeyli'ye Üçüncü Derece Aziz Stanislaus Nişanı verilmiştir.[6] Mayıs 1919'da Refibeyli, Gence Valisi olarak atanmıştır.[3]
28 Nisan 1920'de Bolşeviklerin Azerbaycan'ı ele geçirmesinden sonra Refibeyli, Bakü'ye sadece birkaç kilometre uzaklıktaki Nargin Adası'nda yargılanmadan Bolşevik idam mangası tarafından idam edilmiştir.[6]
Kaynakça
[değiştir | kaynağı değiştir]- ^ "Nigar Rəfibəyli". 17 Eylül 2009 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Kasım 2011.
- ^ "Azərbaycan Xalq Cümhuriyyəti - 92". 31 Mart 2012 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Kasım 2011.
- ^ a b c "Biography Bank: Xudadat bəy Rəfibəyov". 4 Mart 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Kasım 2011.
- ^ "Azərbaycanda Səhiyyə tarixi". 7 Temmuz 2012 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Kasım 2011.
- ^ "90 yaşlı səhiyyəmiz". Azerbaycan Sağlık Bakanlığı. 30 Haziran 2008. 24 Nisan 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Kasım 2011.
- ^ a b Salim Gurbanov (3 Ağustos 2010). "Gəncənin mənəvi çıraqları". Azerbaycan. 5 Mayıs 2012 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Kasım 2011.