Humboldt'un eğitim ideali
Humboldt'un eğitim ideali günümüz üniversitelerinin kuruluş prensibini oluşturan, Wilhelm von Humboldt tarafından ileri sürülen bütüncü eğitim anlayışıdır. Humboldt Prusya'da halkı, devlete güç kazandıran bir unsur olarak ele almış ve bu nedenle bütün sınıfların temel eğitime olan hakkını ortaya koymuştur. Humboldt'un eğitim ideali günümüzde eğitim ve araştırmanın bir arada yürütülmesi şeklinde ele alınır ve bu durum üniversitelerin de işleme prensibidir.
Kavramın içeriği
[değiştir | kaynağı değiştir]Humboldt'un mektuplarında kavramın içeriği daha net bir biçimde ortaya çıkmaktadır. Ona göre genel olmaları gereken bazı bilgiler vardır ve her insanın bu bilgiler üzerinde hakkı vardır. Bir meslek eğitimi, hümanizm geleneğine uygun olarak bir marangozu, askeri, seyyar satıcıyı yahut bir zanaatkarı insan için temel olan bilgileri edinmekten alıkoymamalıdır.[1] Humboldt için bir meslek adına yapılan eğitimden ziyade, genel kültür olarak da bilinen temel eğitim odak noktası olmuştur.
Tarihsel gelişim
[değiştir | kaynağı değiştir]Humboldt'un eğitim ideali aydınlanmanın temel kavramlarından olan özerk birey ve kozmopolitanizm gibi kavramların etrafında gelişmiştir. Buna göre üniversiteler özerk bireylerin öne çıkarıldığı yahut öne çıktıkları yerler olmalıdırlar. Humboldt'a göre dünya vatandaşı olarak herhangi bir birey insanlığın soruları ile meşgul olmalı ve kendisini bu şekilde özne olarak öne çıkarmalıdır.
Eleştiriler
[değiştir | kaynağı değiştir]Humboldt'un eşit eğitim seviyelerine sahip bir toplum yönündeki çabaları çoğu çevrede ciddi biçimde eleştirilmiştir. Çünkü böyle bir toplumun gerçekçi olmadığı yönünde bir inanç hüküm sürmektedir. Humboldt'un çağdaşı Ludolph von Beckedorff Humboldt'un düşüncelerinin gerçekleştirmekten uzak düşünceler olduğunu, zira toplumda meslekler ve sınıflar arasında farklar olduğunu ve bu farkların kaçınılmaz olarak eşitsizliğe sürüklediğini ileri sürmüştür.[2]