IC 298
| IC 298 | |||||
|---|---|---|---|---|---|
 HUT tarafından elde edilen fotoğrafta IC 298 gökada çifti. | |||||
| Gözlem verisi (Dönem J2000) | |||||
| Takımyıldız | Balina | ||||
| Sağ açıklık (α) | 03sa 11d 18.9s[1] | ||||
| Dik açıklık (δ) | +01° 18′ 53″[1] | ||||
| Galaksi sınıfı | A: S pec (Ring B) B: S0? pec (Ring A)[2][3] | ||||
| Görünür büyüklük (B) | A: 15,8 B: 15,5[3] | ||||
| Yüzey parlaklığı (SB) | A: 14,0 B: 12,6[3] | ||||
| Görünür boyut (V) | A: 0,8' × 0,7' B: 0,7' × 0,2'[3] | ||||
| Özellikler | |||||
| Kırmızıya kayma (z) | 0,032209 ± 0,000060[2] | ||||
| Helyo dikey hız () | (9656 ± 1) km/sn[2] | ||||
| Mesafe | 420,74 Mly (129 Mpc)[2] | ||||
Keşif | |||||
| |||||
| Katalog belirtmeleri | |||||
IC 298 • IRAS 03087+0107 • Arp 147 • MCG +00-09-015 • PGC 11890 • ZWG 390 • VV 787 • I Zw 11 | |||||
 Wikimedia Commons'ta ilgili ortam | |||||
IC 298 (veya PGC 11890), Balina takımyıldızı bölgesinde yaklaşık olarak 420,74 Mly (129 Mpc)uzaklıkta bulunan ve etkileşim halindeki bir çift halkalı gökadadır. Stéphane Javelle tarafından 29 Aralık 1893 tarihinde keşfedildi.[4] Halton Arp tarafından görüntülenmiş ve Arp 147 olarak "Halkalarla bağlı gökadalar" kategorisi altında Tuhaf Gökadalar Atlası'na dahil edilmiştir.[5]
Özellikler
[değiştir | kaynağı değiştir]IC 298'in sağdaki bölümü, iki gökadanın çarpışması sonucu oluşan ve çok nadir görülen halka gökadalardan biridir. Soldaki gökada ise bakış açımızla yandan görünmektedir ve düzgün oluşan halkası dışında bu etkileşimden görece olarak çok rahatsız olmamış gibidir. Çarpışma 40 milyon yıl önce başlayan ve 100 km/sn−1 etkin hızla hareket ederek genişleyen bir yıldız üretimi dalgası oluşturdu (parlak mavi olarak görünür).[6] Yıldız oluşumunun en aşırı döneminin yaklaşık 15 milyon yıl önce sona erdiği ve genç, süper sıcak yıldızlar öldükçe (süpernova olarak patladıkça) arkalarında nötron yıldızlarını ve kara delikleri bıraktıkları tahmin edilmektedir.[7]
Fotoğrafta Sağ taraftaki gökadanın çapı 30.000 ışık yılıdır ve diğer gökadadan 21.000 ışık yılı uzaklıkta bulunur.[8] Tüm sistem, 115.000 ışık yılı genişliğindedir.[9]
Ana halka
[değiştir | kaynağı değiştir]Ana halka, her biri Güneş kütlesinin 10-20 katı kütleye sahip kara delikler olan dokuz parlak X-ışını kaynağı içerir.[9] Halkanın bir kenardan diğer kenara genişleme hızı 225 ± 8 km/sn'dir ve çok az dönüş gözlenir (47 ± 8 km/sn).[10]
Ayrıca yılda yaklaşık 4,68 güneş kütlesi yıldız oluşum oranına sahiptir.[10] Ana halkadaki kırmızımsı çıkıntının, birincil gökadanın orijinal galaktik çekirdeği olduğu düşünülür ve gökadanın toplam kütlesinin %30 ile 50'sini oluşturur.[10]
Küçük gökada
[değiştir | kaynağı değiştir]Eşlik eden küçük gökada (sol tarafta), zayıf bir kara delik olabileceği düşünülen bir X-ışını kaynağı içerir.[9]
Kaynakça
[değiştir | kaynağı değiştir]- ^ a b "SIMBAD query result". IC 298 -- Pair of Galaxies (İngilizce). Simbad, Centre de Données astronomiques de Strasbourg. 1 Ocak 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 10 Ağustos 2010.
- ^ a b c d "NASA/IPAC Extragalactic Database". NED results for object IC 0298* (İngilizce). Erişim tarihi: 10 Ağustos 2010.
- ^ a b c d "Revised IC Data for IC 298". Object: IC 298 (*) (İngilizce). Students for the Exploration and Development of Space. 1 Ocak 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 21 Ekim 2019.
- ^ Seligman, Courtney. "IC 298 (= PGC 1190197 (= PGC 11890 + SDSS J031118.4+011856)) = Arp 147)". 31 Mayıs 2019 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 16 Ekim 2019.
- ^ Arp, Halton (1966). "Atlas of Peculiar Galaxies". Figure 2. 25 Ekim 2018 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 21 Ekim 2019.
- ^ Rappaport, S.; Levine, A. (2 Ağustos 2010). "Ultraluminous X-Ray Sources In Arp 147". The Astrophysical Journal. 721 (2). The American Astronomical Society. ss. 1348-1355. arXiv:1007.3271
. Bibcode:2010ApJ...721.1348R. doi:10.1088/0004-637X/721/2/1348. 13 Haziran 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi30 Kasım 2013.
- ^ "Cosmic Valentine's Day Photo Reveals Black Hole Ring". Space.com. 9 Şubat 2011. 21 Ekim 2019 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 1 Aralık 2013.
- ^ Gerber, Richard; Lamb, Susan (Kasım 1992). "A model for ring galaxies – ARP 147-like systems" (GIF). Astrophysical Journal Letters. 399 (1). The American Astronomical Society. ss. L51-L54. Bibcode:1992ApJ...399L..51G. doi:10.1086/186604. 7 Aralık 2019 tarihinde kaynağından arşivlendi30 Kasım 2013.
- ^ a b c "Arp 147: Giant Ring of Black Holes". Harvard-Smithsonian Center for Astrophysics. 9 Şubat 2011. 7 Mayıs 2019 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 30 Kasım 2013.
- ^ a b c Fogarty, Lisa; Niranjan, Thatte (Mayıs 2011). "SWIFT Observations of the Arp 147 Ring galaxy system". Monthly Notices of the Royal Astronomical Society. Cilt 417. Royal Astronomical Society. ss. 1-11. arXiv:1105.4423 . Bibcode:2011MNRAS.417..835F. doi:10.1111/j.1365-2966.2011.19066.x.
Dış bağlantılar
[değiştir | kaynağı değiştir]
- hubblesite.org newscenter 25 Mayıs 2010 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.
- IC 298 Gözlem bilgisi (In-The-Sky.org)
- WikiSky'da IC 298: DSS2, SDSS, GALEX, IRAS, Hidrojen α, X-Ray, Astrofoto, Gök Haritası