Tümleşik geliştirme ortamı

Anjuta, GNOME ortamı için bir C ve C++ TGO'su

Tümleşik geliştirme ortamı (İngilizce: integrated development environment, kısaca IDE), bilgisayar programcılarının hızlı ve rahat bir şekilde yazılım geliştirebilmesini amaçlayan, geliştirme sürecini organize edebilen birçok araç ile birlikte geliştirme sürecinin verimli kullanılmasına katkıda bulunan araçların tamamını içerisinde barındıran bir yazılım türüdür.^[1]

IDE'nin amacı, birden fazla geliştirme yardımcı programını bir araya getirmek için gereken yapılandırmayı azaltmaktır. Bunun yerine, tek bir uyumlu birim ile aynı yetenek kümesini sağlar. Bunlar; kurulum süresini kısaltmak, özellikle IDE'yi kullanmayı öğrenmenin tüm bireysel araçları manuel olarak entegre etmekten ve öğrenmekten daha hızlı olduğu durumlarda geliştirici verimliliğini artırabilmektedir.^[2] Tüm geliştirme görevlerinin daha sıkı entegrasyonu, yalnızca kurulum görevlerine yardımcı olmanın ötesinde genel üretkenliği artırma potansiyeline sahiptir. Örneğin, kod düzenlenirken sürekli olarak ayrıştırılabilir, sözdizimi hataları ortaya çıktığında anında geri bildirim sağlamaktadır. Böylece geliştiricilerin bir IDE ile kodu çok daha hızlı ve daha kolay bir şekilde hata ayıklamasına izin vermektedir.^[3]

En bilinen tümleşik geliştirme ortamlarına örnek olarak Eclipse, Microsoft Visual Studio, Code::Blocks, Dev-C++, Anjuta, KDevelop, NetBeans gibi ortamlar verilebilmektedir.^[4]

IDE ve daha geniş yazılım geliştirme ortamının diğer bölümleri arasındaki sınır iyi tanımlanmamıştır; bazen bir sürüm kontrol sistemi veya bir grafik kullanıcı ara yüzünün (GUI) oluşturulmasını basitleştirmek için çeşitli araçlar entegre edilmiştir.^[5] Birçok modern Ide'nin ayrıca nesne yönelimli yazılım geliştirmede kullanılmak üzere bir sınıf tarayıcısı, bir nesne tarayıcısı ve bir sınıf hiyerarşisi diyagramı vardır.^[6]

Başlıca Özellikler

Sözdizimi vurgulama
Kod tamamlama
Derleyici
Otomatik Refactoring için destek sağlama
Versiyon kontrolü sağlanması
Hata ayıklama
Kod satırı aratma
Görsel programlama
Dil desteği

Tarihçe

Maestro I adlı Softlab Münih'e ait bir IDE olan Maestro I, 1975'te dünyanın ilk entegre yazılım geliştirme ortamı olmuştur ve 1970'ler ve 1980'lerde bulunduğu pazarda dünya birincisiydi. Dünyanın her yanından gelen 22.000 programcı tarafından kurulmuştur. Bugün Maestro I tarih olmuştur ve yalnızca Arlington'daki Bilgi Teknolojileri Müzesi'nde bulunabilmektedir.^[7]

Yapay Zeka

IDE'lerin bazı özellikleri yapay zekadaki ilerlemelerden yararlanabilmektedir. Özellikle, IDE özelliklerini geliştirmek için geliştiriciler arasında IDE eylemlerinden bilgi toplayabilmektedir. Örneğin, kod tamamlama için veri odaklı bir yaklaşım, akıllı kod tamamlama ile sonuçlanmaktadır.^[8]

Kaynakça

^ Kimmig, Markus; Monperrus, Martin; Mezini, Mira (1 Kasım 2011). "Querying source code with natural language". 2011 26th IEEE/ACM International Conference on Automated Software Engineering (ASE 2011). Lawrence, KS, USA: IEEE: 376-379. doi:10.1109/ASE.2011.6100076. ISBN 978-1-4577-1639-3. 6 Mayıs 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi14 Temmuz 2021.
^ "Interaktives Programmieren als Systems-Schlager". www.computerwoche.de (Almanca). 7 Haziran 2013 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 14 Temmuz 2021.
^ "TOP IDE Top Integrated Development Environment index". pypl.github.io (İngilizce). 28 Ocak 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 14 Temmuz 2021.
^ "Integrated Development Environments". www.cs.odu.edu. 11 Ekim 2018 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 14 Temmuz 2021.
^ "Programming languages - Programming software and the IDE - GCSE Computer Science Revision". BBC Bitesize (İngilizce). 22 Şubat 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 14 Temmuz 2021.
^ "4.4. Searching Code - Eclipse Cookbook [Book]". www.oreilly.com (İngilizce). 20 Ekim 2018 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 14 Temmuz 2021.
^ "Introduction — Flycheck 0.18-cvs". web.archive.org. 10 Mart 2014. 7 Mart 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 14 Temmuz 2021.
^ Rehman, Rafeeq Ur (2003). The Linux development platform : configuring, using, and maintaining a complete programming environment. Christopher Paul. Upper Saddle River, N.J.: Prentice Hall PTR. ISBN 978-0-13-009115-4. OCLC 54116412.

Yazılım motoru ile ilgili bu madde taslak seviyesindedir. Madde içeriğini genişleterek Vikipedi'ye katkı sağlayabilirsiniz.

[1] Kimmig, Markus; Monperrus, Martin; Mezini, Mira (1 Kasım 2011). "Querying source code with natural language". 2011 26th IEEE/ACM International Conference on Automated Software Engineering (ASE 2011). Lawrence, KS, USA: IEEE: 376-379. doi:10.1109/ASE.2011.6100076. ISBN 978-1-4577-1639-3. 6 Mayıs 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi14 Temmuz 2021.

[2] "Interaktives Programmieren als Systems-Schlager". www.computerwoche.de (Almanca). 7 Haziran 2013 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 14 Temmuz 2021.

[3] "TOP IDE Top Integrated Development Environment index". pypl.github.io (İngilizce). 28 Ocak 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 14 Temmuz 2021.

[4] "Integrated Development Environments". www.cs.odu.edu. 11 Ekim 2018 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 14 Temmuz 2021.

[5] "Programming languages - Programming software and the IDE - GCSE Computer Science Revision". BBC Bitesize (İngilizce). 22 Şubat 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 14 Temmuz 2021.

[6] "4.4. Searching Code - Eclipse Cookbook [Book]". www.oreilly.com (İngilizce). 20 Ekim 2018 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 14 Temmuz 2021.

[7] "Introduction — Flycheck 0.18-cvs". web.archive.org. 10 Mart 2014. 7 Mart 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 14 Temmuz 2021.

[8] Rehman, Rafeeq Ur (2003). The Linux development platform : configuring, using, and maintaining a complete programming environment. Christopher Paul. Upper Saddle River, N.J.: Prentice Hall PTR. ISBN 978-0-13-009115-4. OCLC 54116412.

[1]

[2]

[3]

[4]

[5]

[6]

[7]

[8]