Akyaka, Ula

Başlığın diğer anlamları için Akyaka (anlam ayrımı) sayfasına bakınız.

Akyaka
Mahalle
Mahallenin haritadaki yeri
Akyaka'nın Sakar geçidinden (yükseklik: 600 m) görünüşü
Akyaka Şirinköy'ün Muğla'daki konumu
Koordinatlar: 37.058°K 28.327°D / 37.058; 28.327
Ülke	Türkiye
İl	Muğla
İlçe	Ula
Bulunduğu yer	Ege Bölgesi
Coğrafi bölge	Ege
İdare
• Yönetici	Muhtar İhtiyar heyeti
Nüfus  (2023)[1]	3.126
Zaman dilimi	UTC+03.00 (TSİ)
İl alan kodu	0252
Posta kodu	48610
Resmî site www.akyaka.bel.tr

Azmak Çayı

Akyaka, Muğla'nın Ula ilçesine bağlı bir mahalledir.

Cittaslow (sakin şehir) unvanına sahip olan mahalle, Gökova Körfezi'nin doğu ucunda yer alır ve önemli bir turizm merkezidir.

Tarihçe

Antik çağlardan beri üzerinde yerleşim olduğuna inanılan Akyaka, yakın yıllara kadar gözlerden uzak küçük bir balıkçı mahallesi olarak kalmıştı. Akyaka'nın geniş kitleler tarafından tanınması 1970'lere dayanır. O yıllarda çok küçük çaplı da olsa turizm faaliyetleri başlamıştır.

Çevre il ve ilçelerden ve büyük şehirlerden gelen ziyaretçiler Akyaka'nın bakir doğası, yazın bile hiç kesilmeyen meltemi için Akyaka'da yazlık evler, turistik tesisler inşa etmeye başlamışlardır. 1980'lerdeki turizm patlaması ile birlikte Akyaka bugünkü "turistik belde" görünümünü almıştır.

Akyaka'nın Cittaslow (Sakin Şehir) unvanı, bölgedeki koyların doğal yapısının korunmasına ve sürdürülebilir turizmin teşvik edilmesine katkı sağlamaktadır. Ziyaretçiler, bu eşsiz koylarda hem doğayla iç içe vakit geçirme hem de yerel yaşamın dinginliğini deneyimleme fırsatı bulmaktadır.

Akyaka, 1971 yılında muhtarlık olan Akyaka, 2 Kasım 1991 tarihinde belediye statüsü alarak beldeye dönüştü. 12 Kasım 2012'de TBMM'de kabul edilen 6360 sayılı kanun ile mahalle oldu.

Coğrafi konum ve özellikleri

Türkiye'nin en güneybatı ucundaki Muğla ilinin sınırları içinde yer alan Akyaka, Gökova Körfezi'nin doğu ucundadır. Akdeniz iklimine sahip ılıman bir yerdir. Marmaris ile Muğla’nın ortasında Ula ilçesi sınırlarında bulunan Akyaka mahallesinin nüfusu kışın 1.500 dolaylarında olup, yaz aylarında 3-4 bine ulaşmaktadır. Gökova Körfezinin bittiği yerde, kuzeyinde 1000 m.lik Sakartepe Dağı, güneyinde ise Gökova Ovası bulunan Akyaka'nın bu konumu nedeniyle beğeni kazanmaktadır. İlkbaharda değişik kuş çeşitleri "Gökova" ovasının sazlıklarına gelir.

Akyaka'nın en gözde sahillerinden biri ise Çınar plajıdır. Ören yolu üzerinde bulunan ve kıyı boyunca asfalt yolu bulunan, ulaşımı kolay Çınar plajının Akyaka ile arası yaklaşık olarak 3 km.dir. Çınar plajı yolu takip edildiğinde Akbük Koyu'na, oradan da Ören (Gereme, Keramos)'a ulaşılır.

Akyaka'da alternatif bir ziyaret güzergâhı da Kadın Azmağı adı ile anılan ve doğal güzellikleri ile ünlü su kaynağıdır. Beldede su sporları, sörf, kano yapılabilir, dağ bisikleti ile çevre gezilebilir. Kısa mesafede Azmak Irmağı'na, uzun mesafede ise Sedir Adası'na deniz yolu ile düzenli gidiş geliş yapılmaktadır. Kadın Azmağı'nın sevimli ama gizli konuğu su samuru (lutra lutra) ünlüdür.

Akyaka'nın kuzeyindeki Sakartepe'de ise yamaç paraşütçülüğü yapılabilir.

Akyaka'da tarım ile uğraşan çok az kişi kalmış olmasına rağmen toprakları sulak ve verimlidir. Önceleri geçimleri çiftçilik ve hayvancılık olan yerli halk son 10 yılda hızlı bir şekilde gelişen turizm sektörüne ayak uydurmuşlardır.

Akyaka beldesi mimari bakımdan son derece özelliklidir ve beldede tek tip mimari zorunluluğu vardır. Bitişik yapılaşma olmayan, Ula'nın eski evleri örnek alınarak günümüzün modern mimarisi ile birleştirilerek Akyaka'ya has bir sentez oluşturulmuştur. Doğal güzelliğe zıtlık yaratmayan içinde ve dışında ahşap işlemeleri bol, yöreye özgü Muğla bacalarıyla iki katlı çiçekli bahçeleriyle evler inşa edilmiştir. 1983 senesinde Ağa Han Mimarlık Ödülü'nü, mimarlık eğitimi olmamasına karşın, kendi yaptığı ve geleneksel mimariyi taşıyan eviyle Nail Çakırhan kazanmıştır.

Gökova Körfezi'ne dökülen Azmak Deresi doğal akvaryum görünümüne sahiptir. Derenin derinliği 8 metre olmakta ve sıcaklığı yıl boyunca 10 derece civarındadır. Derede su samuru, deniz kaplumbağası gibi onlarca hayvan türü ve bazıları tropikal iklimlerde yetişen çeşitli bitki türleri bulunmaktadır. Turistler tekne ve kanolar aracılığıyla bu doğa harikasını görebilmektedir. Ayrıca dere kenarında bulunan balık restoranları da tüm Türkiye'ye ün salmıştır.

Akyaka Koyları

Akbük Koyu; Gökova Körfezi'nin kuzeyinde olup merkeze yakın bir mesafede yer almaktadır. Sakız ağaçlarıyla çevrelenmiş olan koy, yeşil ve mavinin her tonunu yansıtmakta ve turistler tarafından dikkat çekmektedir. Ayrıca koy etrafında bulunan kamp alanları, pansiyonlar ve bungalov evler sayesinde ziyaretçiler koyun tadını daha uzun süre çıkarabilmektedir.

72 Merdiven Koyu 72 adet dik merdiven inilmesi sonucu ulaşılan bir koydur. Akyaka Orman Kampı sınırları içerisinde konumlanmış olan bu koy muhteşem bir manzaraya ev sahipliği yapmaktadır.

Dalgalı bir denize sahip olan Albay Koyu; 72 Merdiven Koyu'na çok yakın bir şekilde konumlanmıştır ve küçük bir alana sahiptir. Albay Koyu çeşitli efsanelere sahiptir.

Yedi Adalar Körfezi'nin kuzey doğusunda yer alan Küfre Koyu doğal yapısı sayesinde lodos hariç bütün rüzgâr çeşitlerine karşı korunaklıdır. Derin bir denize sahip olan bu koy Azmak Nehri ile birleştiği noktada sığlaşmaktadır. Koy günbatımıyla ünlüdür ve denizden ulaşımı daha kolaydır.

Akyaka-Akbük yolu üzerinde bulunan Turnalı Boncuk Koyu sessiz, sakin ve mütevazi bir koydur.

Değirmenbükü Koyu, yemyeşil ağaçlarla çevrelenmiş, el değmemiş bir doğa güzelliğidir. Gökova'nın en büyük koyu olan Değirmenbükü Koyu'na ulaşım özel araçlar ile oldukça kolaydır.

Maden İskelesi olarak da adlandırılan Maden Koyu, Halk Plajı ve Azmak Nehri'ne çok yakın bir konumda bulunmaktadır. Şifa kaynağı ve serin denizi sayesinde turistler tarafından çokça ziyaret edilen bir noktadır.

Kaynakça

Cittaslow Türkiye. “Akyaka.” cittaslowturkiye.org, https://cittaslowturkiye.org/