Ipswich - Vikipedi
İçeriğe atla
Ana menü
Gezinti
  • Anasayfa
  • Hakkımızda
  • İçindekiler
  • Rastgele madde
  • Seçkin içerik
  • Yakınımdakiler
Katılım
  • Deneme tahtası
  • Köy çeşmesi
  • Son değişiklikler
  • Dosya yükle
  • Topluluk portalı
  • Wikimedia dükkânı
  • Yardım
  • Özel sayfalar
Vikipedi Özgür Ansiklopedi
Ara
  • Bağış yapın
  • Hesap oluştur
  • Oturum aç
  • Bağış yapın
  • Hesap oluştur
  • Oturum aç

İçindekiler

  • Giriş
  • 1 Coğrafi konum
  • 2 Tarihçe
  • 3 Kardeş şehir
  • 4 Resimler
  • 5 Kaynakça
  • 6 Ayrıca bakınız
  • 7 Dış bağlantılar

Ipswich

  • Afrikaans
  • Aragonés
  • Ænglisc
  • العربية
  • مصرى
  • Asturianu
  • Azərbaycanca
  • Basa Bali
  • Беларуская
  • Български
  • বাংলা
  • Brezhoneg
  • Català
  • Cebuano
  • Čeština
  • Cymraeg
  • Dansk
  • Deutsch
  • Ελληνικά
  • English
  • Esperanto
  • Español
  • Eesti
  • Euskara
  • فارسی
  • Suomi
  • Français
  • Nordfriisk
  • Frysk
  • Gaeilge
  • עברית
  • हिन्दी
  • Hrvatski
  • Magyar
  • Հայերեն
  • Bahasa Indonesia
  • Íslenska
  • İtaliano
  • 日本語
  • ქართული
  • 한국어
  • Latina
  • Ladin
  • Lombard
  • Lietuvių
  • Latviešu
  • Македонски
  • Bahasa Melayu
  • Nederlands
  • Norsk nynorsk
  • Norsk bokmål
  • Ирон
  • Polski
  • Português
  • Runa Simi
  • Română
  • Русский
  • Scots
  • Srpskohrvatski / српскохрватски
  • Simple English
  • Slovenčina
  • Српски / srpski
  • Svenska
  • Kiswahili
  • Ślůnski
  • தமிழ்
  • ไทย
  • Татарча / tatarça
  • Українська
  • اردو
  • Volapük
  • Winaray
  • 吴语
  • 中文
  • 閩南語 / Bân-lâm-gí
  • 粵語
Bağlantıları değiştir
  • Madde
  • Tartışma
  • Oku
  • Değiştir
  • Kaynağı değiştir
  • Geçmişi gör
Araçlar
Eylemler
  • Oku
  • Değiştir
  • Kaynağı değiştir
  • Geçmişi gör
Genel
  • Sayfaya bağlantılar
  • İlgili değişiklikler
  • Kalıcı bağlantı
  • Sayfa bilgisi
  • Bu sayfayı kaynak göster
  • Kısaltılmış URL'yi al
  • Karekodu indir
Yazdır/dışa aktar
  • Bir kitap oluştur
  • PDF olarak indir
  • Basılmaya uygun görünüm
Diğer projelerde
  • Wikimedia Commons
  • Vikiveri ögesi
Görünüm
Vikipedi, özgür ansiklopedi
Ipswich
Borough of Ipswich
Ipswich Doklari Common rıhtımı
Ipswich arması
Arma
Ipswich'in Suffolk Kontluğu ve İngiltere'deki konumu
Ipswich'in Suffolk Kontluğu ve İngiltere'deki konumu
ÜlkeBirleşik Krallık Birleşik Krallık
Kurucu Ülkeİngiltere İngiltere
BölgeDoğu İngiltere
KontlukSuffolk
Yüzölçümü
 • Toplam39,42 km²
Nüfus
 (2011)
 • Toplam133.384
 • Yoğunluk3,480/km²
 • Kent
180,000
Zaman dilimiUTC±00.00 (BAS)
 • Yaz (YSU)UTC+01.00 (BAYS)
Resmî site
http://www.ipswich.gov.uk/

Ipswich, Birleşik Krallık'ın İngiltere ülkesinin Doğu İngiltere bölgesinde bulunan yerel idare açısından Suffolk Kontluğu idare merkezi ve ikinci seviyede metropoliten olmayan yerel idare bölgesi "Ipswich Borough" merkezi olan bir yerleşkedir.

Coğrafi konum

[değiştir | kaynağı değiştir]

Ipswich kentinin ortasından Orwell Nehri geçer. Şehrin kanal ağzında bulunan bir limanı vardır. Turistlerin ve şehirlilerin bir yazlık eğlentisi bir küçük motorlu turist ferisi ile nehir, kanal ve liman turu yapmaktır.

Ipswich'te iklim ılımlı ama çok nemlidir. Ortalama yaz ısısı 15 °C üzerinde olup tipik olarak 19 °C ile 23 °C arasındadır. Günlük ortalama ısı 9 °C olup tipik olarak 2 °C ile 14 °C arasında değişir. Ortalama kış ısısı ise tipik 0 °C ve 10 °C arasında değişip ortalama 5 °C olur. İlkbaharda ise genellikle 0 °C ve 10 °C arasında olup ortalama 9 °C olmaktadır.

Tarihçe

[değiştir | kaynağı değiştir]

Şehrin ismi Orta Çağ'da Orwell Nehri'nin gelgitten etkilenmeyen kısmına günümüzde verilen "Gıppinger Nehri" isminden gelmiştir. Bu isim Orta Çağ'da "Gıppeswick", "Gıpewiz", "Gepeswiz" veya "Gypeswiz" olarak telaffuz edilmekteydi ve bundan "Ipswich" sözcüğü çıkarıldığı iddia edilmektedir.

Kent, Britanya'yı istila eden antik Romalılara tarafından etrafında bulunan antik Roma yolları üzerinde bir menzil olarak kurulduğu kabul edilmektedir. Romalılar İngiltere'yi 4. yüzyılda terk ettikleri zaman bu menzil ve etrafında yaşayan halk iç düşman hücumlarına karşı emniyeti sağlamak için bu menzil istasyonu etrafına toprak ve tahtadan surlar yapmak gereğini duymuşlardır.

Bu maddenin içeriğinin Türkçeleştirilmesi veya Türkçe dilbilgisi ve kuralları doğrultusunda düzeltilmesi gerekmektedir. Bu maddedeki yazım ve noktalama yanlışları ya da anlatım bozuklukları giderilmelidir.
(Yabancı sözcükler yerine Türkçe karşılıklarının kullanılması, karakter hatalarının düzeltilmesi, dilbilgisi hatalarının düzeltilmesi vs.) Düzenleme yapıldıktan sonra bu şablon kaldırılmalıdır.

MS 700 civarlarında Avrupa'dan Hollanda'dan Frisyalı çömlekçiler gelip Ipswich'e yerleşip fırınlanmış kilden çanak çömlek yapmaya başladılar. Bu büyük mikyaslı çanak çömlek yapımı sadece Ipswich'e has olarak 200 yıl kadar devam edip bu Ipswich mamulleri tüm Britanya adasında satılmaktaydı. Bu ticaretin getirdiği servet dolayısıyla Ipswich'te "Buttermarket (Yağ Pazarı)" alanında yeni liman ve rıhtımlar yapıldı. Böylece Ipswich mamulleri tüm batı Avrupa'ya da satılmaya başlandı. Ipswich bu zenginliği İskandinavya'dan gelen Vikinglerin hücumlarına hedef olmasına sonuç verdi. Şehri kuşatan toprak tahta duvarlardan oluşan savunma surlarının bu hücumlara karşı dayanıklı olmadığı anlaşıldı.[1] 9. yüzyılda şehrin surlarının taştan yapılmasına ve halkın bunları dönem dönem genişletip yükseltip daha korunaklı bir merkez sağlanmasına çalışmalara devam ettikleri kabul edilmektedir. Günümüzdeki kent surları içindeki bölgeye yapılan ilk binaların 13. yüzyılda surların pekiştirildiği bir dönemde yapıldığı tahmin edilmektedir.[1]

Ipswich kentinin zenginliğine 970'li yıllardan sonra kentte para basılmasına başlanması gösterge olmaktadır. Ipswich başımı sikkeler üzerinde "Gipes" kısaltılması bulunmaktaydı, Bu sikke başımı Norman istilası ve sonraları da devam etmiştir. Bu ancak 1215 civarında Kral John döneminde son bulmuştur.[1]

Kral John Ipswich kentine pazar şehri olması için ilk kral beraatı vermiş ve bu kentte o zaman göre güncel modern bir yerel idarenin kurulmasına yol açmıştır. Bundan sonraki 4 yüzyıl Ipswich İngiltere'nin en önemli dış ticaret limanı olmasını korudu. Ortadoğu'ya kadar satılan Suffolk koyun yünlü kumaşları bu limandan gönderilmekte ve Avrupa'dan ve daha uzaklardan gelen mallar da Ipswich limana gelmekte idi.[1]

Ipswich'te en önemli Hristiyan keşiş tarikatları 5 büyük manastır kurmuşlardı. Şehirde birkaç hastane bulunmaktaydı. Örneğin 1199'da kurulan St Mary Magdalene hastanesi cüzzamlılar bakımına hasredilmişti. Ipswich'te çok sayıda hacıların geldiği çok dinsel güçlü Meryem Ana heykelini ihtiva eden bir dini ziyaretgah bulunmaktaydı. Bu erkek çocuğu olmayan İngiliz Kralı VIII. Henry ve karısı Aragonlu Katerin'in haçlarına bile hedef olmuştu. Bu Meryem Ana heykeli İngiliz Angilkan reformasyondan sonra yakılmak üzere Londra götürülmüştür. Bazı kişilere göre bu heykel yakılmayıp İtalya'ya götürülmüş ve Roma civarındaki Nettuno'ya bulunan mucizeler yaratan Meryem Ana heykelinin bu Ipswich heykeli olduğunu iddia etmektedirler.[1]

Ünlü İngiliz yazar Geoffrey Chaucer 1380 civarında yazdığı Canterbury Hikayeleri adlı eserinde Ipswichli tüccarı alaya almaktadır. Çok büyük politik güç kazacak olan Kardinal Thomas Wolsey 1475 civarında bir zengin toprak sahibinin oğlu olarak Ipswich'te doğmuştu.

Ipswich Baltık Deniz ticaretinin tekelini elinde tutan Hansa Birliği'nin bir antrepo limanı da olmuştur. İngiliz Kraliçe'si I. Mary, Katolikliği geri getirmek için Protestanları yakalayıp cezalandırmak sürecinde 1538-1558'de "Ipswich Şehitleri" adı verilen 9 Protestanı Ipswich merkezinde bir direğe bağlatıp diri diri yaktırmıştır. Bu olayı anan bir anıt şehrin "Christchurch Park" 'da bulunmaktadır.

1611-1643 döneminde Ipswich Amerika'ya giden göçmen "Puritan" protestanlar için bir ayrılma limanlarından biri olmuştur.

Ünlü 18. yüzyıl İngiliz ressamı Thomas Gainsborough Ipswich'te yaşayıp bu şehirde çalışmaların yapmıştır. 1835'te Charles Dickens Ipwswich kalmış ve 1837'de basılan ve un yapan Bay Pikvik'in Serüvenleri adlı eserinin bazı serüvenleri Ipswich'te geçmiştir.

Ünlü İngiliz amirali Lord Horatio Nelson karısıyla birlikte 1997'den itibaren Ipswich'te yaşamıştır.

I. Dünya Savaşı sırasında Ipswich Alman Zeplinlerinin bombardıman hücumlarına hedef olmuştur.

II. Dünya Savaşı sırasında da Alman bombardıman uçakları hücumları şehrin doklarına devamlı hasar verip yerle bir etmişlerdir. Ipswich'e Alman hava bombardıman hücumları ta savaşın son yıllı 1945'e kadar sürmüştür.

Harptten sonra Ipswich yeni bir imar hareketine hedef olmuştur. Kent merkezi modern ve camdan çok katlı iş yerleri ile dolmaya başlamıştır. Bu değişmeye bir örneğin eski "Ipswich Şehir Konağı"'nın bırakılıp Ipswich Borough yerel idaresi ofislerinin modern camlı çok katlı bir ofis binasına nakli ile görülmektedir. Ünlü İngiliz mimarı Norman Foster'in tasarımını yaptığı ilk binalardan biri Ipswich'te etrafı siyah camla kaplı "Willis Binası" olmuştur. Eski ticari ve sınai doklar bölgeleri çok katlı apartmanlar ve lüks rezidanslar yapımına çevrilmiştir. Bunlar kent halkı yerine yüksek gelirli zengin gençlere hitap edip kentin halkının sosyo-ekonomik profili ile hiç uyuşmayan kişilere satılmaya yöneltilmiştir. Böylece Ipswich kenti ülke merkezi olan Londra zenginlerinin deniz kenarında dinlenme ve oyun merkezi olmaya ve hiç olmazsa bir yatakhane kenti olmaya yönelmiştir. Bu, şehir halkının ve şehrin tarihsel ve sanayi mirasının korunmasını isteyenleri çok rahatsız etmektedir.

Kardeş şehir

[değiştir | kaynağı değiştir]

Ipswich'in su yabancı kentle resmi kardeş şehir bağlantısı vardır:

  • Fransa Arras, Fransa.

Resimler

[değiştir | kaynağı değiştir]
Ipswich
  • Ipswich Borough yerel idaresi için modern ofis binası
    Ipswich Borough yerel idaresi için modern ofis binası
  • Ipswich eski şehir konağı ve pazar
    Ipswich eski şehir konağı ve pazar
  • Ipswich - St Nicholas Sokağında Orta Çağ'dan kalma siyah boyalı tahta iskeletli yapılar
    Ipswich - St Nicholas Sokağında Orta Çağ'dan kalma siyah boyalı tahta iskeletli yapılar
  • Ipswich - 17. yüzyıl yapısı cephesi süslü "Ancient House (Çok Eski Ev)"
    Ipswich - 17. yüzyıl yapısı cephesi süslü "Ancient House (Çok Eski Ev)"
  • Ipswich - Marina
    Ipswich - Marina
  • Ipswich dokları
    Ipswich dokları
  • Ipswich Town FC Portman Road stadı
    Ipswich Town FC Portman Road stadı

Kaynakça

[değiştir | kaynağı değiştir]
  1. ^ a b c d e N. P. Salmon and R. Malster (Eds), Ipswich From the First to the Third Millennium (Papers from an Ipswich Society Symposium), (Ipswich Society, Ipswich 2001)

Ayrıca bakınız

[değiştir | kaynağı değiştir]
  • Doğu İngiltere
  • Suffolk

Dış bağlantılar

[değiştir | kaynağı değiştir]
Wikimedia Commons'ta Ipswich ile ilgili ortam dosyaları mevcuttur.
  • Ipswich Borough yerel idaresi resmi websitesi 26 Şubat 2014 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. (İngilizce)
  • Ipswich resmî turizm sitesi (İngilizce)
  • Curlie'de Ipswich (DMOZ tabanlı) (İngilizce)
Vikigezgin'de Ipswich ile ilgili gezi rehberi bulunmaktadır.

(İngilizce)

  • (İngilizce) Ipswich Sanat Festivali icin websitesi 31 Ağustos 2005 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. (İngilizce)
  • (İngilizce) Ipswich limani websitesi 19 Ağustos 2011 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. (İngilizce)
  • (İngilizce) Ipswich Ulasim Muzesi websitesi 16 Temmuz 2011 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. (İngilizce)
  • g
  • t
  • d
Suffolk Törensel Kontluğu
Metropoliten-olmayan yerel idare bölgesi
Babergh · Forest Heath · Ipswich · Mid Suffolk · St Edmundsbury · Suffolk Coastal · Waveney
Önemli kent ve kasabalar
Aldeburgh · Beccles · Brandon · Bungay · Bury St Edmunds · Clare · Dunwich · Eye · Felixstowe · Framlingham · Hadleigh · Halesworth · Haverhill · Ipswich · Lakenheath · Leiston · Lowestoft · Mildenhall · Needham Market · Newmarket · Orford · Saxmundham · Snape · Southwold · Stowmarket · Stradbroke · Sudbury · Woodbridge
Otorite kontrolü Bunu Vikiveri'de düzenleyin
  • GND: 4242195-0
  • LCCN: n81066410
  • MusicBrainz: 7ec09cb6-df52-48fb-b814-4e4b1594d441
  • NKC: ge918246
  • NLI: 987007564522005171
  • VIAF: 133700291
  • WorldCat (LCCN): n81-066410
"https://tr.wikipedia.org/w/index.php?title=Ipswich&oldid=35737545" sayfasından alınmıştır
Kategori:
  • İpswich
Gizli kategoriler:
  • Sayısal olmayan formatnum bağımsız değişkenlerine sahip sayfalar
  • Türkçeleştirilmesi gereken sayfalar
  • Webarşiv şablonu wayback bağlantıları
  • GND tanımlayıcısı olan Vikipedi maddeleri
  • LCCN tanımlayıcısı olan Vikipedi maddeleri
  • MusicBrainz area tanımlayıcısı olan Vikipedi maddeleri
  • NKC tanımlayıcısı olan Vikipedi maddeleri
  • NLI tanımlayıcısı olan Vikipedi maddeleri
  • VIAF tanımlayıcısı olan Vikipedi maddeleri
  • WorldCat-LCCN tanımlayıcısı içeren Vikipedi maddeleri
  • Sayfa en son 04.58, 29 Temmuz 2025 tarihinde değiştirildi.
  • Metin Creative Commons Atıf-AynıLisanslaPaylaş Lisansı altındadır ve ek koşullar uygulanabilir. Bu siteyi kullanarak Kullanım Şartlarını ve Gizlilik Politikasını kabul etmiş olursunuz.
    Vikipedi® (ve Wikipedia®) kâr amacı gütmeyen kuruluş olan Wikimedia Foundation, Inc. tescilli markasıdır.
  • Gizlilik politikası
  • Vikipedi hakkında
  • Sorumluluk reddi
  • Davranış Kuralları
  • Geliştiriciler
  • İstatistikler
  • Çerez politikası
  • Mobil görünüm
  • Wikimedia Foundation
  • Powered by MediaWiki
Ipswich
Konu ekle