Ortak Nükleer Araştırma Enstitüsü

Ortak Nükleer Araştırma Enstitüsü (Rusça: Объединённый институт ядерных исследований, ОИЯИ), Rusya'nın Moskova Oblastı'nda, Moskova'nın 120 km kuzeyindeki Dubna kentinde bulunan uluslararası nükleer bilimler araştırma merkezidir. Ermenistan, Azerbaycan, Belarus ve Kazakistan dahil 18 üye ülkeden gelen 5.500 personeli ve 1.000 doktora sahibi dahil olmak üzere toplam 1.200 araştırmacısı bulunmaktadır.

Enstitü'nün, her biri kendi alanında 8 uzman laboratuvarları vardır: kuramsal fizik, yüksek enerji fiziği (parçacık fiziği), ağır iyon fiziği, yoğun madde fiziği, nükleer reaksiyonlar, nötron fiziği ve bilgi teknolojisi. Buna ek olarak, radyasyon ve radyo biyolojik araştırmaları ve diğer ad hoc fizik deneyleri gerçekleştiren bir bölüm vardır.

Ana araştırma araçları arasında bir adet nüklotron süper iletken parçacık hızlandırıcı (parçacık enerji: 7 GeV), üç adet izokronik siklotron (120, 145, 650 MeV), bir adet fazotron (680 MeV) ve bir adet sinkrofazotron (4 GeV) bulunmaktadır. Ayrıca, nötron demetleri alan bir adet nötron hızlı nabız reaktörü (1500MW nabız) ve ilgili 19 adet cihaz da bulunmaktadır.

Kurumsal yapısı

Enstitü'de 8 laboratuvar ve 1 Üniversite Merkezi bulunaktadır:

Bogoliubov Kuramsal Fizik Laboratuvarı (BLTP)
Veksler ve Baldin Yüksek Enerji Laboratuvarı (VBLHE)
Parçacık Fiziği Laboratuvarı (LPP)
Dzhelepov Nükleer Sorunlar Laboratuvarı (DLNP)
Flerov Nükleer Reaksiyon Laboratuvarı (FLNR)
Frank Nötron Fiziği Laboratuvarı (FLNP)
Bilgi Teknolojileri Laboratuvarı (LIT)
Radyasyon Biyolojisi Laboratuvarı (LRB)
Üniversite Merkezi (UC)

Deneysel fizik atölye çalışmaları da Enstitü'nün parçasıdır.

Araştırma alanları

Enstitü'nün temel araştırma alanları şunlardır:

Kuramsal fizik
Temel parçacık fiziği
Göreli nükleer fizik
Ağır iyon fiziği
Düşük ve ara enerji fiziği
Nükleer fizik ve nötronlar
Yoğun madde fiziği
Radyasyon biyolojisi ve radyo biyolojik araştırmalar
Bilgisayar ağı, berim ve hesaplamalı fizik
Eğitim programı

Buluşlar

Enstitü'de keşfedilen 40'tan fazla önemli buluştan bazıları:

1959 – mezo atomlarda ışınımsız geçişler
1960 – antisigma-eksi hiperon
1963 – element 102
1972 – hücrelerin radyasyon sonrası rejenerasyonu
1973 – kuark sayma kuralı
1975 – yavaş nötron sınırlama fenomeni
1988 – döteryum içinde müonik moleküllerin rezonans oluşumunda düzenliliği
1999-2005 – elementler 114, 116, 118, 115 ve 113
2006 – element 112'nin kimyasal tanımlaması
2010 – element 117'nin başarılı sentezi^[1]

Enstitü'de keşfedilen elementler şunlardır: rutherfordyum (1964), nobelyum (1966), dubniyum (1968), seaborgiyum (1974), bohriyum (1976), flerovyum (istikrar adası, 1999), livermoryum (2001), ununtriyum (2004), ununpentiyum (2004), ununoktiyum (2006), ununseptiyum (2010).

Yöneticileri

Dmitry Blokhintsev (1956–1965)
Nikolay Bogolyubov (1966–1988)
Dezső Kiss (1989–1991)
Vladimir Kadyshevsky (1992–2005)
Alexei Sisakian (2005–2010)

Kaynakça

^ Glanz, James (6 Nisan 2010). "Scientists Discover Heavy New Element 13 Mayıs 2014 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.". The New York Times. En son 30 Nisan 2013 tarihinde erişildi. (İngilizce)

Rusya ile ilgili bu madde taslak seviyesindedir. Madde içeriğini genişleterek Vikipedi'ye katkı sağlayabilirsiniz.

Bir kuruluş ile ilgili bu madde taslak seviyesindedir. Madde içeriğini genişleterek Vikipedi'ye katkı sağlayabilirsiniz.

[1] Glanz, James (6 Nisan 2010). "Scientists Discover Heavy New Element 13 Mayıs 2014 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.". The New York Times. En son 30 Nisan 2013 tarihinde erişildi. (İngilizce)

[1]