Jean Hyppolite
Jean Hyppolite (d. 8 Ocak 1907, Jonzac, Fransa – ö. 26 Ekim 1968, Paris, Fransa), Fransız akademisyen ve düşünür. Georg Wilhelm Friedrich Hegel'in ve diğer Alman filozofların çalışmalarını tanınır hale getirmesi ve İkinci Dünya Savaşı sonrasında Fransa'nın en önde bazı düşünürlerini eğitmesiyle tanınır. Başlıca eserleri arasında Genesis and Structure of Hegel's Phenomenology of Spirit ve Studies on Marx and Hegel (Marx ve Hegel Üzerine Çalışmalar) yer alır.[1]
Yaşamı ve kariyeri
[değiştir | kaynağı değiştir]Hyppolite Jonzac'ta doğdu. Jean-Paul Sartre ile hemen hemen aynı zamanlarda Ecole Normale Supérieure'den (ENS) mezun oldu. Bu okulda Raymond Aron ve Maurice Merleau-Ponty gibi isimlerle birlikte eğitim gördü. 1929 yılından itibaren Hegel üzerine yoğun biçimde çalışmaya başladı ve Tinin Fenomenolojisini orijinalinden okumak için kendi kendine Almanca öğrendi. 1939 yılında kendi çevirisini yayınladı ve bu konudaki yorumu daha sonra Genesis and Structure of the Phenomenology of Spirit (1947'de yayınlandı) kitabının temelini oluşturdu. İkinci Dünya Savaşı'ndan sonra Hyppolite, 1949'da Sorbonne'a taşınmadan önce Strasbourg Üniversitesi'nde profesör oldu.[2]
1952'de Hyppolite, post-yapısalcılık olarak bilinen kavram üzerinde ufuk açıcı bir etki yaramış olan Logique et Existence adlı çalışmasını yayınladı. Bu kitap Hegel'in Fenomenolojisi ile Mantık kitaplarını ilişkilendirmeye çalışmıştır. Bunu yaparken, 20. yüzyılın sonunda yeni Fransız felsefesinin ayırt edici özellikleri haline gelecek olan dil, varlık ve farklılık sorunlarını gündeme getirmiştir. Dil iletişim aracı olduğu için bilginin esasen dilsel olduğunu belirten Hyppolite varolanın dilinin, mutlak bilgiden yoksun salt insan dili ile aynı olmasa da doğal dilin içinde var olduğunu savunur.[3] Ona göre "fenomenolojiden mutlak bilgiye geçiş nasıl işler" sorusu, mükemmel Hegelci bir sorudur.[4]
Kitap daha sonra filozof Gilles Deleuze tarafından gözden geçirildi. Metnin 1997 yılında SUNY Press'ten yayınlanan İngilizce baskısının çevirmenleri, cildin sonuna Deleuze'ün incelemesini de eklediler.
1954 yılında ENS'nin müdürü oldu ve 1955'te, Fransızların Hegel'e olan ilgisinin doruğa ulaştığı bir zamanda, Karl Marx'ın erken dönemi, daha Hegelci olduğu dönem, üzerine bir çalışma yaptı.[2] 1963'te Collège de France'a seçildi ve Felsefi Düşünce Tarihi'nde kürsüsüne atandı.
Jean-Paul Sartre gibi filozoflar Alman felsefesinden etkilenen yeni eserler üretmeleriyle tanınırken, Hyppolite bir yorumcu, öğretmen ve çevirmen olarak hatırlanmaktadır. Gilles Deleuze ve Michel Foucault'nun yanı sıra Jacques Derrida, Gérard Granel ve Étienne Balibar dahil olmak üzere birçok düşünürü etkilemiştir.[5] Öğrencileri özellikle Hyppolite'in Hegel yorumundaki dil vurgısını önemsemişler ve bu konuyu analiz etmeye devam etmişlerdir.[2][6]
Hyppolite Paris'te ölmüştür.
Çalışmaları
[değiştir | kaynağı değiştir]- Genesis and Structure of Hegel's Phenomenology of Spirit (1947)
- Logic and Existence (1952)
- Studies on Marx and Hegel (1955) (Türkçe çevirisi: Marx ve Hegel Üzerine Çalışmalar, Çev. Doğan Barış Klınıç, Doğu Batı Yayınları, ISBN 9789758717583)[7]
Ayrıca bakınız
[değiştir | kaynağı değiştir]Kaynakça
[değiştir | kaynağı değiştir]- ^ "Jean Hyppolite". Doğu Batı. 30 Temmuz 2014 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 1 Kasım 2023.
- ^ a b c Heckman, John. 2000 (1974). Introduction. In: Hyppolite, Jean. Genesis and Structure of Hegel's Phenomenology of Spirit. Northwestern University Press: Evanston. pp. xv–xli.
- ^ Gutting, G. (2020). İmkansızı Düşünmek. Fol. ss. 53-54. ISBN 9786050607772.
- ^ Gutting, G. (2020). İmkansızı Düşünmek. Fol. s. 54. ISBN 9786050607772.
- ^ "Felsefe ve Hakikat: Alain Badiou, Georges Canguilhem, Dina Dreyfus, Michel Foucault, Jean Hyppolite, Paul Ricoeur (1965/Türkçe Altyazılı)". Medyascope. 1 Kasım 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 1 Kasım 2023.
- ^ Gutting, G. (2020). İmkansızı Düşünmek. Fol. s. 55. ISBN 9786050607772.
- ^ "Marx ve Hegel Üzerine Çalışmalar". Doğu Batı. 1 Kasım 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 1 Kasım 2023.
