Jerry Rubin
Jerry Clyde Rubin, (d. 14 Temmuz 1938 – ö. 28 Kasım 1994), Amerikalı sosyal aktivisttir. 1960'lar ve 1970'lerin başındaki eylemleri ve konuşmalarıyla savaş karşıtı lider ve karşı kültür ikonu olarak ünlenmiştir. Yippies olarak anılan Gençlik Uluslararası Partisi'nin (Youth International Party - YIP) kurucularından biridir. Chicago Seven davasında yargılanmıştır. Ancak 1970'lerde aktivizmi bırakmış ve bir iş adamı olarak kariyer yapmayı tercih etmiştir.[1]
İlk yılları ve eğitimi
[değiştir | kaynağı değiştir]Rubin, Ohio eyaletinin Cincinnati şehrinde doğdu. Cincinnati'deki Walnut Hills Lisesi'ne gitti ve o yıllarda The Cincinnati Post gazetesinde yazmaya başladı. Oberlin Koleji ve Kudüs'teki İbrani Üniversitesi'ne devam etti ve daha sonra Cincinnati Üniversitesi'nden tarih bölümünden mezun oldu. Rubin, 1964 yılında Kaliforniya Üniversitesi, Berkeley'e devam etti, ancak aktivizme odaklanmak için okulu bıraktı. Havana'ya giderek Küba Devrimi hakkında ilk elden izlenimler edindi.[2]
Sosyal aktivizmi
[değiştir | kaynağı değiştir]Rubin, 1964 yılında Vietnam Savaşı'na karşı gelişen öğrenci hareketinin içinde aktivizme başladı.[3][4] Savaşa karşı ilk büyük protestolardan bazılarını yöneten Vietnam Günü Komitesi'ni kurdu. Rubin ayrıca siyahların haklarını destekleme ve esrarın yasallaştırılması gibi taleplerle Berkeley belediye başkanlığına aday oldu. Oakland Ordu Üssü'ne asker taşıyan bir treni ve napalm taşıyan kamyonları durdurmaya çalışma örneğinde olduğu gibi ses getiren çok sayıda miting ve gösteri düzenledi.[5][6]
Rubin, kendisi gibi aktivist Abbie Hoffman ve Paul Krassner ile birlikte Gençlik Uluslararası Partisi'nin (YIP) kurucu üyelerinden biriydi. Parti, üye listesi olan veya seçmenlerle doğrudan ilişkisi olan resmi bir örgüt değildi, ancak medyanın ilgisinden yararlanarak kendini tanıtan ve yaygınlaşan bir oluşum haline geldi. Marshall McLuhan'ın fikirlerinden etkilenerek, radikal olayların daha eğlenceli hale getirilmesi halinde medyanın, özellikle de televizyonun bu olaylara daha fazla yer vereceğine inandılar. Bu bakış açısıyla eylemlerini popüler hale getirebildiler. Rubin, DO IT!: Scenarios of the Revolution adlı kitabında “medya ‘haberleri’ aktarmaz, haberleri yaratır. Bir olay, televizyona çıktığında gerçekleşir ve bir efsaneye dönüşür” demiştir.[7]
Rubin 1968'de Chicago'da düzenlenen Ulusal Demokratik Kongre kapsamındaki savaş karşıtı gösteride önemli bir rol oynadı. 28 Ağustos 1968'de düzenlenen savaş karşıtı mitingde Hoffman ile birlikte konuşma yaptı ve göstericilere, bir isyan çıkması durumunda direnmeleri talimatını verdi. Chicago polisi ile göstericiler arasında yaşanan olaylarda yaklaşık 1.500 kişi yaralandı. Bu olaylar sonrasında Yippie liderleri tutuklandı. 24 Eylül 1969'da başlayan ve Chicago Yedilisi olarak bilinen davada yargılandılar.[8] Bu yargılama, daha sonra bir filme de konu oldu.[9]
Aktivizm sonrası
[değiştir | kaynağı değiştir]Rubin, 1973 yılının Ocak ayında, Demokrat başkan adayı George McGovern'ın 1972 başkanlık seçimlerinde Cumhuriyetçi başkan Richard Nixon'a yenilmesinden sonra, New York'taki evinde John Lennon ve Yoko Ono'nun da katıldığı bir seçim sonrası partisi düzenledi. Kısa süre sonra Rubin siyasetten tamamen çekildi ve girişimci bir iş adamı oldu.
1980'lerde Rubin, artık daha çok bir yuppie kapitalist olarak tanınıyordu.[10] Bir zamanlar sahip olduğu radikal karşı kültür görüşlerini artık savunmamasına ve 1960'larda birlikte çalıştığı bazı eski arkadaşları tarafından hain olarak görülmesine rağmen, Rubin'in iş yatırımlarını sosyal farkındalığı artırmak için kullanmaya çalıştığı da söylenmektedir.[11]
1970 yılında yayınladığı DO IT!: Scenarios of the Revolution kitabının ardından, 1971'de We Are Everywhere ve 1976 yılında da Growing (Up) at Thirty-Seven (Otuz Yedi Yaşında Büyümek) adlı kitaplarını yayınladı. Bu kitabında kendileriyle bağlantısı kopuk ve kendi hayatlarını rasyonel bir şekilde yaşayamayan insanlar tarafından rasyonel bir toplum inşa edilemeyeceğini savunur. O göre insanlar kendi kişisel gerçekliklerini ve ilişkilerini dönüştürmedikçe gerçek siyasi değişim gerçekleşmeyecektir.
Rubin, Adam Curtis'in The Century of the Self belgesel serisine ve çeşitli televizyon programlarına konuk oldu.
Ölümü
[değiştir | kaynağı değiştir]Rubin, 14 Kasım 1994'te Los Angeles'ta evinin önünde karşıdan karşıya geçerken bir motorsikletin çarpması sonucu kaldırıldığı hastanede iki hafta sonra öldü.[4]
Ayrıca bakınız
[değiştir | kaynağı değiştir]Kaynakça
[değiştir | kaynağı değiştir]- ^ "Jerry Rubin". EBSCO (İngilizce). 18 Kasım 2025 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 15 Kasım 2025.
- ^ De Leon, David, (Ed.) (1994). Leaders from the 1960s: a biographical sourcebook of American activism. Greenwood Press. s. 437. ISBN 978-0-313-02917-2.
- ^ "Jerry Rubin and the Youth International Party" (PDF). Kathrine Boesen. Department of English, Germanic and Romance Studies, University of Copenhagen. 2011. 29 Nisan 2025 tarihinde kaynağından (PDF) arşivlendi.
- ^ a b "'60s Activist Jerry Rubin Dies After Auto Injuries". Los Angeles Times (İngilizce). 29 Kasım 1994. 20 Ağustos 2025 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 15 Kasım 2025.
- ^ Jensen, Richard J.; Lichtenstein, Allen (1995). "From yippie to yuppie: Jerry Rubin as rhetorical icon". Southern Communication Journal. 60 (4): 332-347. doi:10.1080/10417949509372991. ISSN 1041-794X.
- ^ Thomas, P. (2017). Did It! From Yippie To Yuppie: Jerry Rubin, An American Revolutionary (İngilizce).
- ^ Rubin, Jerry. Do It! (İngilizce). Ballantine Books. ISBN 978-0345220387.
- ^ "The Chicago 7 Trial". Chicago History Museum (İngilizce). 23 Eylül 2022. 18 Eylül 2025 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 15 Kasım 2025.
- ^ Chow, Andrew R. (16 Ekim 2020). "The Trial of the Chicago 7 Is a Riveting Movie. But the True Story Is Even More Dramatic". TIME (İngilizce). Erişim tarihi: 15 Kasım 2025.
- ^ Shapiro, Fred R. (1986). "Yuppies, Yumpies, Yaps, and Computer-Assisted Lexicology". American Speech. 61 (2): 139-146. doi:10.2307/455160. ISSN 0003-1283.
- ^ "Jerry Rubin of 'Chicago 7' Hit by a Car". Los Angeles Times (İngilizce). 16 Kasım 1994. 20 Ağustos 2025 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 15 Kasım 2025.
