Joe Shuster
Joseph Shuster (10 Temmuz 1914 - 30 Temmuz 1992),[1][2][3] Kanadalı-Amerikalı çizgi roman sanatçısıydı.
Shuster, yaşamı boyunca Süpermen karakterinin telif hakları konusunda hukuki mücadeleler verdi. Superman'den sonraki çizgi roman kariyeri nispeten başarısızdı ve 1970'lerin ortalarında kısmi körlük ɡeçirmesi nedeniyle mesleğini tamamen bıraktı.
Siegel, 1992'de çizgi roman endüstrisinin Will Eisner Çizgi Roman Onur Listesi'ne ve 1993'te Jack Kirby Onur Listesi'ne alındı. 2005 yılında Kanada Çizgi Roman Yaratıcıları Ödülleri Derneği, kendisini onurlandırmak amacıyla Joe Shuster Ödüllerini düzenledi.
İlk yılları ve kariyeri
[değiştir | kaynağı değiştir]Joseph Shuster, Toronto'da Yahudi bir ailenin çocuğu olarak dünyaya geldi.[4][5][6] Rotterdamlı bir göçmen olan babası Julius Shuster'ın Toronto'da bir terzi dükkanı vardı. Annesi Ida, Rusya İmparatorluğu'nun (şimdiki Ukrayna) Kiev şehrinden gelmişti.[7][8]
Shuster, gençliğinde Toronto Daily Star'da gazeteci olarak çalıştı.[7] Ailesi geçimini zar zor sağlıyordu. 1992'de şunu söyledi: Toronto'da mağaza mağaza dolaşıp atılan kağıtları alırdım. Bir gün, kullanılmamış ve bir işten arta kalan bir sürü duvar kağıdı rulosu bulacak kadar şanslıydım. Arka kısmı doğal olarak boştu. Yani bu benim için bir altın madeniydi ve taşıyabildiğim her ruloyu eve ɡötürdüm. Bu duvar kağıdını uzun süre kullanmaya devam ettim.
Süpermen'in Yaratılışı
[değiştir | kaynağı değiştir]Siegel ve Shuster, Siegel'in 1933 tarihli Fanzini Science Fiction #3'te yayınlanan "The Reign of the Superman" adlı kısa öykünün baş karakterinde dünyaya hükmetmeye kararlı, kel ve , telepatik ɡücü olan bir kötü adam yarattılar.[9] Hikâye başarılı olmadı ve karakter bir daha kullanılmadı. Sonunda Siegel, tüm zamanların en ünlü süper kahramanlarından biri haline gelen Süpermen ismini kullandı.
Süpermen ilk ortaya çıktığında, Süpermen'in ikinci kişiliği Clark Kent, Shuster tarafından Toronto'daki eski çalıştığı yer olan Toronto Daily Star'ın adını taşıyan Daily Star gazetesinde çalışıyordu. Çizgi roman uluslararası dağıtıma çıkınca şirket, adını kalıcı olarak Daily Planet olarak değiştirdi.[10] Shuster, Superman'in memleketi Metropolis'in şehir manzarasını eski memleketinin şehir manzarasını örnek alarak modellediğini söylemiştir.[11]
Superman'in Action Comics'te yayınlanmasını sağlayan anlaşmanın bir parçası olarak Siegel ve Shuster, karakterin haklarını 130 dolar karşılığında sattı.[12][13]
Yasal sorunlar
[değiştir | kaynağı değiştir]1946'da, üretilen Süpermen hikâyelerine yönelik on yıllık sözleşmenin sonuna doğru, Siegel ve Shuster, Detective Comics, Inc.'e sözleşmelerinin iptal edilmesi ve Süpermen haklarını geri almak için dava açtılar. Ertesi yıl, New York Eyaleti Yüksek Mahkemesi, yayıncının ilk Superman hikâyesini yasal bir şekilde satın aldığına hükmetti ve ikilinin "çizgi romandaki tüm haklarını Detective Comics, Inc.'e devretmesine" karar verdi.
Daha sonra bir ara karar alınarak, Superboy'un haklarının Siegel'e ait olduğunu tespit etti. Detective Comics Inc. daha sonra Superboy'un hakları için Siegel ve Shuster'a 94.000 $ ödedi ve ikilinin, Superman'in haklarının yayıncıya ait olduğunu kabul eden yazılı anlaşma yapıldı.
Daha sonra şirket, Shuster ve Siegel'in imzasını Süpermen hikâyelerinden kaldırdı.[14][15]
Daha sonra ki kariyeri
[değiştir | kaynağı değiştir]1947'de ikili, o zamanlar çizgi roman şirketi Magazine Enterprises'ın kurucusu ve yayıncısı olan editör Sullivan'a yeniden katıldı ve burada kısa ömürlü komik suç savaşçısı Funnyman'ı yarattılar. Shuster, Komik Adam'ın başarısızlığından sonra çizgi roman çizmeye devam etti, ancak tam olarak ne çizdiği belirsizdi. Çizgi roman tarihçisi Ted White, Shuster'ın 1950'lere korku hikâyeleri yazmaya devam ettiğini belirtti.[16]
1964'te Shuster, yaşlı annesiyle birlikte Long Island'da yaşarken, hayatını serbest karikatüristlik yaparak kazanıyordu; aynı zamanda "pop art - ciddi çizgi romanlar - çizmeye çalışıyordu.[17] Bir ara, kötüleşen görme yeteneği yüzünden karikatür çizemedi ve geçimini sağlamak için teslimatçı olarak çalıştı.[18][19] Jerry Robinson, Shuster'ın DC Comics'in binasına çalışanları utandıran bir paket teslimatı yaptığını iddia etti. Shuster CEO'nun yanına çağırıldı, kendisine yüz dolar verildi ve üzerine yeni bir palto alması ve başka bir iş bulması söylendi.[20]
1967'de Süpermen'in telif haklarının yenilenme süresi gelince Siegel ikinci bir dava açtı ve bu da başarısız oldu.[21]
1975'te Siegel, DC Comics'in kendisine yönelik muamelesini protesto ederek bir tanıtım kampanyası başlattı. Amerikan Editoryal Karikatürcüler Derneği'nin başkanı Jerry Robinson, çizgi roman sanatçısı Neal Adams'la birlikte kampanyaya katıldı. 1976'da Shuster neredeyse kördü ve Kaliforniya'daki bir huzurevinde yaşıyordu.[22] Olayı ele almaları ve yakında çıkacak olan Süpermen filmi ile ilgili olumsuz tanıtım nedeniyle, DC Comics'in ana şirketi Warner Communications, otuz yıldan fazla bir süre önce kaldırılan imzasını yeniden yayınladı ve ikiliye yılda 20.000 dolarlık ömür boyu emekli maaşı verdi, daha sonra bu rakam 30.000 dolara yükseltildi ve sağlık yardımları yapıldı.[23][24][25]
Shuster artık DC Comics'ten ömür boyu maaşla desteklenmesine rağmen, öldüğünde 20.000 dolara yakın bir borcu bulunmaktaydı. Öldükten sonra DC Comics, Shuster'in mirasçılarının Süpermen'in telif haklarına itiraz etmeme anlaşması karşılığında ödenmemiş borçlarını ödemeyi kabul etti.[26]
Ölümü
[değiştir | kaynağı değiştir]Shuster 30 Temmuz 1992'de, Batı Los Angeles'taki evinde konjestif kalp yetmezliği ve hipertansiyon nedeniyle öldü. 78 yaşındaydı.[1][27]
Onurlar
[değiştir | kaynağı değiştir]- 1985 yılında DC Comics, Shuster'ı şirketin 50. yıl dönümü yayını Fifty Who Made DC Great'de onurlandırılanlardan biri olarak seçti.[28]
- 1992 yılında Shuster, Will Eisner Ödülü Onur Listesi'ne alındı.
- 2005 yılında Shuster, çizgi romanlara yaptığı katkılardan dolayı Joe Shuster Kanada Çizgi Roman Yaratıcısı Onur Listesi'ne alındı.[29]
- 2005 yılında başlatılan Joe Shuster Ödülleri, Kanada doğumlu olan Shuster'ın onuruna verildi ve Kanadalı yapımcılar, yayıncılar ve perakendecilerin çizgi roman yayıncılığı alanındaki başarılarını onurlandırdı.[30]
- Shuster'ın doğduğu Toronto'da Joe Shuster Way caddesine onun adı verilmiştir.[31]
- 10 Eylül 2013'te, Gary Dumm ve Laura Dumm'un "Cleveland'a Aşk Mektubu" duvar resimleri, Siegel ve Shuster'a saygı duruşu niteliğindeki Cleveland Batı Yakası Pazarı yakınındaki Orange Blossom Press binasında açıldı.[32]
- Cleveland'ın Glenville mahallesindeki Amor Caddesi, "Joe Shuster Lane" olarak yeniden adlandırıldı[33][34][35]
Kaynakça
[değiştir | kaynağı değiştir]- ^ a b Folkart, Burt A. (3 Ağustos 1992). "Joe Shuster, Co-Creator of Superman, Dead at 78". Los Angeles Times. 22 Ekim 2013 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 1 Haziran 2016.
- ^ "NewsWatch: Joseph Shuster Dies at 78". The Comics Journal (152): 9. August 1992.
- ^ Stern, Roger (2006). Superman: Sunday Classics: 1939 – 1943. DC Comics/Kitchen Sink Press/Sterling Publishing. s. xii.
- ^ Blair Kramer. "Superman". Jewish Virtual Library. 14 Temmuz 2014 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 30 Ağustos 2013.
- ^ Rafael Medoff (10 Haziran 2013). "Superman: Saving his Jewish creators". 7 Eylül 2013 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 30 Ağustos 2013.
- ^ Norwood, Stephen Harlan; Eunice G. Pollack (2008). Encyclopedia of American Jewish history, Volume 1. ABC-CLIO. s. 471. ISBN 978-1-85109-638-1.
- ^ a b Mietkiewicz, Henry (26 Nisan 1992). "Great Krypton! Superman was the Star's Ace Reporter (Joe Shuster's final interview)". Toronto Star via JoeShusterAwards.com. 5 Ağustos 2010 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 26 Haziran 2012.
- ^ Ricca, Brad. Super Boys: The Amazing Adventures of Jerry Siegel and Joe Shuster—the Creators of Superman. Macmillan.
- ^ Daniels, Les (1998). Superman: The Complete History: The Life and Times of the Man of Steel. Chronicle Books. s. 14. ISBN 978-0-8118-2162-9.
- ^ Stamp, Jimmy (12 Haziran 2013). "The Architecture of Superman: A Brief History of The Daily Planet". Smithsonian. 31 Ocak 2017 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 12 Aralık 2016.
- ^ Hustak, Alan. "The Canadian Encyclopedia: Shuster, Joe". The Historica Dominion Institute. 7 Haziran 2011 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 17 Haziran 2010.
- ^ Goldberg, Barbara (16 Nisan 2012). "Check that bought Superman rights for $130 sells for $160,000". Reuters. 10 Mart 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 29 Haziran 2012.
- ^ Tye, Larry (2012). Superman: The High-Flying History of America's Most Enduring Hero. Random House Digital. s. 29. ISBN 9781400068661. Erişim tarihi: 29 Haziran 2012.
$130.
- ^ Dean, Michael (November 2004). "An Extraordinarily Marketable Man: The Ongoing Struggle for Ownership of Superman and Superboy" (263). (excerpt) The Comics Journal. 19 Eylül 2008 tarihinde kaynağından arşivlendi.
- ^ Ciepley, Michael (29 Mart 2008). "Ruling Gives Heirs a Share of Superman Copyright". The New York Times. 9 Mart 2009 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 29 Mart 2008.
- ^ White, Ted.
- ^ Richler, Mordecai.
- ^ Heer, Jeet (5 Nisan 2008). "The Injustice of Superman". The Guardian. Birleşik Krallık. 13 Şubat 2011 tarihinde kaynağından arşivlendi.
- ^ Graham, Victoria (25 Kasım 1975). "Originators of Superman Destitute: Sold Rights in 1938 for $130". State Journal. Lansing, Michigan. s. D-3.
- ^ Simon, Joe (2011). Joe Simon: My Life in Comics. London, UK: Titan Books. s. 188. ISBN 978-1-84576-930-7.
- ^ Lambert, Chris (11 Mayıs 2013). "Superman at 75: Were Cleveland's Jerry Siegel and Joe Shuster really that innocent?". The News-Herald. 10 Aralık 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 12 Aralık 2016.
- ^ Horn, Maurice.
- ^ Associated Press (28 Haziran 2006). "Superman co-creator has humble Canadian roots". CTV. 4 Haziran 2011 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 12 Ağustos 2008.
- ^ Lambert, Bruce (3 Ağustos 1992). "Joseph Shuster, Cartoonist, Dies; Co-Creator of 'Superman' Was 78". The New York Times. 4 Şubat 2009 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 12 Ağustos 2008.
- ^ "Man and Superman". Time. 5 Ocak 1976. 23 Ekim 2007 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 12 Ağustos 2008.
- ^ From a 2010 lawsuit filed by DC Comics against Shuster's heirs (DC Comics v. Pacific Pictures Corp. et al.).
- ^ McGasko, Joe (June 18, 2013).
- ^ Marx, Barry (y). Fifty Who Made DC Great: 9 ({{{tarih}}}), DC Comics.
- ^ "Canadian comic-book awards: one down, one to go". CBC. 2 Mayıs 2005. 20 Aralık 2007 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 12 Ağustos 2008.
- ^ Stump, Greg (April 2005). "Shuster Awards to be given for Canadian comic-book excellence". The Comics Journal. Fantagraphics Books (267): 47. ISSN 0194-7869.
- ^ "Transportation Services Toronto and East York District: Staff Report, March 13, 2006" (PDF). 7 Haziran 2011 tarihinde kaynağından (PDF) arşivlendi. Erişim tarihi: 17 Haziran 2010.
- ^ Sangiacomo, Michael (4 Haziran 2018). "The Dumms' 'Love Letter to Cleveland' murals on W. 25th need some TLC". The Plain Dealer. 10 Aralık 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 4 Haziran 2018.
- ^ Bona, Marc (4 Eylül 2009). "Superman's birthplace, in Jerry Siegel's Cleveland home, gets recognition". The Plain Dealer. Cleveland, Ohio. 18 Ekim 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 12 Aralık 2016.
- ^ Gibbs, Hollie (December 2012). "The Man of Rust Belt Steel". CoolCleveland.com. 12 Aralık 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 12 Aralık 2016.
- ^ "Amor Avenue, Cleveland, Ohio: Street View – Sep 2011". Google Maps. 15 Eylül 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 12 Nisan 2016.
Dış bağlantılar
[değiştir | kaynağı değiştir]- Joe Shuster at the Internet Speculative Fiction Database
- Comic Art & Graffix Gallery – Artist Biography
- Portrait (2014) by illustrator Drew Friedman of Joe Shuster and Jerry Siegel creating Superman
- "About Us". The Joe Shuster Awards. 8 Mayıs 2008 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 12 Ağustos 2008. Additional [ WebCitation archive], August 13, 2008.
- Inkpot Ödülü sahipleri
- Hollanda Yahudisi asıllı Amerikalılar
- Ukrayna Yahudisi asıllı Amerikalılar
- Hollanda Yahudisi asıllı Kanadalılar
- Ukrayna Yahudisi asıllı Kanadalılar
- Amerika Birleşik Devletleri'ndeki Kanadalı göçmenler
- 20. yüzyıl Kanadalı sanatçıları
- Superman
- 1992'de ölenler
- 1914 doğumlular
- Kanadalı desinatörler
- DC Comics kişileri