Ala kaçuu
Ala kaçuu (Kırgızca: ала качуу) Kırgızistan'da hâlâ uygulanmakta olan bir kız kaçırma şekli.[1] Terim, hem rıza dışı, hem de rıza dahilindeki kaçırmaları tarif etmek kullanılabilir.[2] Bazı kaynaklar şu anda Kırgızistan'daki gelinlerinin en az üçte birinin rızaları dışında kaçırılarak evlendirildiklerini ileri sürmektedir.[3]
Kız ala kaçuu (кыз ала качуу), Kırgızcada "genç bir kadını alıp kaçmak" anlamına gelir. Tipik olarak bu tarz rıza dışı kaçırmalar genç erkeklerin arkadaş veya erkek akrabalarının eşliğinde zorla veya kandırma yoluyla kadınları kaçırmasını kapsar.[4] Kaçırılan kadın, kaçıran erkeğin kadın akrabaları tarafından evliliği kabul edeceğinin işareti olarak evli kadınların giydiği başörtüsünü giymeye ikna edilene kadar aile evindeki bir odada tutulur.
Uygulama Sovyet döneminde bastırıldı, ancak Sovyetler Birliği'nin çöküşünden sonra ala kaçuu yeniden ortaya çıkmaya başladı. Orijinal şekilde devam edip etmediğine dair çelişkili raporlar bulunmaktadır. Bazı kaynaklar, uygulamanın aslen bir kız kaçırma değil, bir çeşit anlaşmalı "aşığı ile kaçma" evliliği olduğunu belirtir. Bazı durumlarda ala kaçuu, kadının isteyerek geldiği bir düğün formalitesi de olabilir. Bazı kadınlar, bir eş olmaya layık görüldükleri için kaçırılmanın bir onur olduğunu düşünmektedir.[5]
Her ne kadar kız kaçırma Kırgızistan'da yasa dışı olsa da, hükûmet kadınları bu uygulamadan korumak için gerekli adımları atmamakla suçlanmaktadır.[6][7]
Kaynakça
[değiştir | kaynağı değiştir]- ^ "Grab and Run: Kyrgyzstan's Bride Kidnappings". newsweek.com. 4 Kasım 2013. 5 Kasım 2013 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 28 Mayıs 2020.
- ^ "Archived copy". 31 Ocak 2013 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 11 Eylül 2013.
- ^ Smith (30 Nisan 2005). "Abduction, Often Violent, a Kyrgyz Wedding Rite". The New York Times. 16 Haziran 2013 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 28 Mayıs 2020.
- ^ "Arşivlenmiş kopya". 4 Eylül 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 28 Mayıs 2020.
- ^ "Archived copy". 17 Haziran 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 2 Temmuz 2008.
- ^ "Archived copy". 10 Mayıs 2009 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 2 Temmuz 2008.
- ^ "Arşivlenmiş kopya". 1 Eylül 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 28 Mayıs 2020.
- Kleinbach, Russell; Ablezova, Mehrigiul; Aitieva, Medina (2005). "Kidnapping for marriage (ala kachuu) in a Kyrgyz village". Central Asian Survey. 24 (2). s. 191. doi:10.1080/02634930500155138.