Kan (akarsu)

Kan
	Kan akarsuyunun kaynağı
Konum
Bölge(ler)	Sibirya
Genel bilgiler
Kaynak	Doğu Sayan Dağları
Ağız	Yenisey
Havza alanı	36.900 km2 (14.200 sq mi)

Kan — Rusya'nın Krasnoyarsk Krayı'nda, Yenisey akarsuyunun sağ kolu olan bir akarsudur. Uzunluğu 629 km, su toplama alanı 36,9 bin km² olup, nehir kıvrımlı bir rotaya sahiptir. Kaynak, Doğu Sayan'daki Kan Belogorye sırtının kuzey yamaçlarındadır. Ortalama su tahliyesi 293 m³/s'dir.

Sözkökü

Kan sözünün sözkökü üzerinde farklı görüşler vardır. Kan sözü Tıva Türkçesi'nde hem kan hem de çelik anlamına gelir. Kan-ool diye kişi adları da vardır. Akarsu anlamında Eski Türkçe ve günümüzdeki bazı Türk dillerinde benzer söz Yenisey için de kullanılır. (Eski Türk dili: (𐰚𐰢) Kem,Tuvaca: Улуг-Хем, Uluğ-Hem; Hakasça: Ким суг, Kim sugşeklindedir. Kamassicede khün'bu (Кхӯн'бу) — ayı akarsuyu anlamına gelir^[1] Yozgat'ın Sorgun ilçesinde akarsu anlamında kanag adlı akarsu da bulunur. Osmanlı döneminde akarsu adından dolayı mahalli bölümlere ad olmuştur. Kanag-ı Zir, Kanag-ı Bala şeklindedir. Kan akarsu vadisinde kırmızı renkli kumlu-killi topraklar vardır ve pas tortusu genellikle Kan'ın kollarında oluşur. Belki de Kang ismi de buradan gelmektedir. Yerel halk efsanelerine göre, bir zamanlar nehrin kıyısında Tatarlar ve yerel kabileler arasında büyük bir savaş yaşandı, ardından nehir birçok kişinin kanıyla kırmızıya döndü^[2].

Su kayıt verileri

Rusya Devlet Su Sicili'ne göre, Yenisey Havzası Bölgesi'ne aittir, nehrin su yönetimi bölümü Kan'dır, nehrin nehir alt havzası, Büyük ve Küçük Yenisey'in birleştiği yer arasındaki Yenisey'dir ve Angara'nın birleştiği yerdir. Nehir havzası Yenisey'dir. Devlet su sicilindeki nesne kodu 17010300412116100021269'dur.

Uzun kollar

(ağızdan uzaklığı)

65 km: Kan kolu Rıbnaya
151 km: Kurış akarsuyu
198 km: Urya akarsuyu
314 km: Agul akarsuyu
434 km: Anja akarsuyu

Ayrıca bakınız

Yenisey

Kaynakça

^ E.G. Bekker, Yujno Samodiyskiye Gidronimı Tomskoy oblasti, 1969, s.183
^ Статейнов А. П. Топонимика Сибири и Дальнего Востока. — Красноярск: Буква С, 2008. — s. 207, 208

Akarsu ile ilgili bu madde taslak seviyesindedir. Madde içeriğini genişleterek Vikipedi'ye katkı sağlayabilirsiniz.

[1] E.G. Bekker, Yujno Samodiyskiye Gidronimı Tomskoy oblasti, 1969, s.183

[2] Статейнов А. П. Топонимика Сибири и Дальнего Востока. — Красноярск: Буква С, 2008. — s. 207, 208

[1]

[2]

g t d Yenisey (Havzalarına göre)
Kolları	Biy Hem • Kaa Hem • Eleges • Hemçik • Us • Kantegir • Oy • Аbаkаn • Tubа • Sıdа • Ubеy • Sisim • Dеrbinа • Mаnа • Bаzаihа • Kаçа • Еsаulоvkа • Kаn • Buzim • Şilkа • Yagоdkinа • Аngаrа • Kеm • Bоlşоy Pit • Kiya • Puçеglаzihа • Çistоklеt • Tis • Kаs • Gаlаktiоnihа • Sım • Vоrоgоvkа • Dubçеs • Pоdkаmеnnаya Tunguskа • Bоlşаya Vаrlаmоvkа • Bаhtа • Sаrçihа • Vеrhniy İmbаk • Еlоguy • Kоmsа • Аrtyuginа • Nijniy İmbаk • Fаtyanihа • Pаkulihа • Suhаya Tunguskа • Nijnyaya Tunguskа • Turuhаn • Аngutihа • Kurеykа • Suhаrihа • Hаntаykа • Bоlşаya İgаrkа • Gryaznаya • Fоkinа • Suhаya Dudinkа • Mаlаya Hеtа • Bоlşаya Hеtа • Muksunihа • Tаnаmа • Аşçаyahа • Yakоvlеvа • Gоlçihа
Barajlar	Sayan-Şuşen barajı • Mayna barajı • Krasnoyar barajı
Hidroelektrik santrali	Sayan-Şüşen hidroelektrik santrali • Mayna hidroelektrik santrali • Krasnoyar hidroelektrik santrali
Kanal	Ob-Yenisey kanalı