KISS prensibi
KISS prensibi, İngilizce "Keep It Simple, Stupid" (Basit tut, aptal) ifadesinin kısaltmasıdır. "Keep it simple, stupid" ifadesindeki "stupid" kelimesi genellikle kelime anlamıyla ("aptal") çevrilse de, bu ifade argo ya da hakaret amacıyla değil, mecazi ve yapıcı bir çağrı olarak kullanılmaktadır. Buradaki "stupid" kelimesi, daha çok gereksiz karmaşıklıktan kaçınma çağrısıdır.
Bu tasarım ve geliştirme ilkesi, sistemlerin, ürünlerin ve süreçlerin gereksiz karmaşıklıktan kaçınılarak basit tutulması gerektiğini savunur. İlkenin temel önerisi, bir problemi çözerken en basit ve işlevsel çözümün tercih edilmesidir.[1]
Temel fikir
[değiştir | kaynağı değiştir]KISS ilkesi, karmaşık çözümler yerine basit, anlaşılır ve doğrudan çözümlerin tercih edilmesi gerektiğini savunur. Amaç, sistemlerin gereksiz detaylarla karmaşıklaşmasını önlemek ve daha sürdürülebilir bir tasarım yaklaşımı geliştirmektir.[2]
Kökeni
[değiştir | kaynağı değiştir]
KISS ilkesinin tam olarak kim tarafından ortaya atıldığı kesin olmamakla birlikte, genellikle Lockheed Martin’de mühendis olan Clarence "Kelly" Johnson'a atfedilir.[3] Johnson, tasarlanan bir jet uçağının savaş koşullarında ortalama bir mekanikçi tarafından sadece temel aletlerle onarılabilecek kadar basit olması gerektiğini vurgulamıştır. Bu yaklaşım, mühendislikte sadeliğin ne kadar hayati olabileceğini göstermiştir.[4]
Alternatif açılımlar
[değiştir | kaynağı değiştir]"Keep it simple, stupid!" ifadesi dışında KISS kısaltması farklı şekillerde de yorumlanmıştır. Bunlar arasında "Keep it short and simple" (Kısa ve basit tut) ve "Keep it simple and straightforward" (Basit ve doğrudan tut) gibi daha yumuşak ve motive edici alternatifler yer alır.[2]
Faydaları
[değiştir | kaynağı değiştir]KISS ilkesinin uygulanması çeşitli alanlarda birçok fayda sağlar:
- Kullanılabilirlik — Basit sistemler daha kolay anlaşılır ve kullanılabilir.[1]
- Verimlilik — Karmaşıklığın azaltılması, sistemin daha hızlı ve etkili çalışmasına katkı sağlar.[5]
- Bakım kolaylığı — Basit yapılar daha az hata içerir, test ve bakım süreçleri kolaylaşır.[6]
- Geliştirme süresi — Karmaşıklık azaldıkça geliştirme süresi de kısalır.[1]
Ne zaman uygulanmamalı?
[değiştir | kaynağı değiştir]KISS ilkesi, karmaşıklığın tamamen ortadan kaldırılması gerektiği anlamına gelmez. Önemli detayların ve gerekliliklerin göz ardı edilmesine neden olacak kadar "aşırı sadelik", sistemin işlevselliğini olumsuz etkileyebilir. Basitlik, ancak amaca uygunluk ve doğruluk korunarak değerlidir.[7]
Uygulama alanları
[değiştir | kaynağı değiştir]KISS ilkesi birçok farklı disiplinde uygulanır:
- Yazılım geliştirme: Temiz, özlü ve sürdürülebilir kod yazımı; DRY ve minimalist yaklaşımlar.[6]
- Web tasarımı: Kullanıcı dostu arayüzler, açık gezinme ve sade yerleşim düzenleri.
- Mühendislik: Karmaşık olmayan, sağlam ve kolay onarılabilir ürün tasarımları.
- Proje yönetimi: Karmaşık projelerin küçük, yönetilebilir parçalara ayrılması.
- Günlük yaşam: Karar verme süreçlerinde en basit ve işlevsel seçeneğin tercih edilmesi.[2]
Ayrıca bakınız
[değiştir | kaynağı değiştir]- Basit yaşam
- Minimalizm
- Yazılım geliştirme ilkeleri
- Don't repeat yourself
- YAGNI
- Worse is better
- Unix Felsefesi
- Ockham'ın usturası
- Mükemmel iyinin düşmanıdır
Kaynakça
[değiştir | kaynağı değiştir]- ^ a b c "KISS principle". Atlassian. 3 Ağustos 2025 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 6 Ağustos 2025.
- ^ a b c "KISS Principle". T2informatik. 8 Eylül 2024 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 6 Ağustos 2025.
- ^ "Clarence Leonard (Kelly) Johnson 1910–1990: A Biographical Memoir" (PDF). National Academies Press. 1995. 22 Mayıs 2025 tarihinde kaynağından arşivlendi (PDF). Erişim tarihi: 6 Ağustos 2025.
- ^ Dalzell, Tom (2009). "KISS used as a reminder to keep it simple, stupid (US, 1960)". The Routledge Dictionary of Modern American Slang and Unconventional English. Routledge. s. 595. ISBN 9781138722088.
- ^ "Keep it Simple, Stupid — KISS Principle Explained". Codeburst. 10 Ekim 2018. 17 Ocak 2025 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 6 Ağustos 2025.
- ^ a b "Primitive Obsession - Code Smell". SourceMaking. 20 Haziran 2025 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 6 Ağustos 2025.
- ^ "Overengineering". Martin Fowler. Erişim tarihi: 6 Ağustos 2025.