Kafkas Tebeşir Dairesi
| Kafkas Tebeşir Dairesi | |
|---|---|
 Oyunun afişi | |
| Yazar | Bertolt Brecht |
| İlk gösterim | Carleton College, Minnesota, ABD |
| İlk gösterildiği yer | Minnesota, ABD |
| Ülke | Amerika |
| Orijinal dil | İngilizce |
| Konu | Ebeveynlik, mülkiyet, savaş |
| Tür | Epik Tiyatro |
| Zaman ve mekân | Gürcistan |
| IBDB profili | |
Kafkas Tebeşir Dairesi (Almanca: Der kaukasische Kreidekreis), Alman oyun yazarı Bertol Brecht'in 1944 yılında kaleme aldığı altı perdelik seyirlik oyun.
"Çocuk onu doğuranın mıdır, yoksa onu yetiştirenin midir" önermesinden yola çıkmış bir eserdir.[1] Epik tiyatronun belirgin bir örneğidir. 'Oyun içinde oyun' anlayışıyla yazılan eserde mülkiyet - emek ilişkisi sorgulanmakta ve bir şey üzerinde hak iddia edebilmek için ona emek vermek gerektiği vurgusu yapılmaktadır.
Yazarın en uzun oyunu olan eser dört ayrı oyunu içeren altı perdeden - Vadi İçin Savaşım (Ön Oyun), Soylu Bebe, Kuzey Dağlarına Kaçış, Kuzey Dağlarında, Yargıcın Öyküsü, Tebeşir Dairesi - oluşur. Konusu, II. Dünya Savaşı sırasında geçmektedir.
Brecht ABD'de yaşadığı dönemde yazdığı bu eseri 1943 yılında tanıştığı oyun yazarı Clifford Odets'in önerisiyle üretti ve Tebeşir Dairesi adındaki bir Çin oyunundan esinlenerek meydana getirdi.[1] Brecht'in esinlendiği masal, Çin'de Yuan hanedanlığı döneminde yaşamış Li Çen Fu'nun "Tebeşir Dairesi" oyunudur.
Sahnelenmesi
[değiştir | kaynağı değiştir]Türkiye'de sahnelenişi
[değiştir | kaynağı değiştir]Oyunu Türkçeye Can Yücel ve Yılmaz Onay kazandırmıştır.
Türkiye'de de Dostlar Tiyatrosu başta olmak üzere çeşitli topluluklarca uzun süreler sergilenmiştir. Eserin en başarılı yönetmenlik deneyimini Mehmet Ulusoy gerçekleştirmiş olup, diyalektik anlayış, tiyatroya yansıtılmıştır. Yılmaz Onay'ın Mitos - Boyut Yayınları tarafından yayınlanan Bertolt Brecht Bütün Oyunları serisi için Almanca aslından çevirdiği Kafkas Tebeşir Dairesi, 1990-1991 sezonunda Bursa Devlet Tiyatrosu, 1997-1998 sezonunda İstanbul Şehir Tiyatroları, 2007-2008 sezonunda Erzurum Devlet Tiyatrosu, 2017-2018 sezonunda Diyarbakır Devlet Tiyatrosu ve Tiyatroadam, 2019-2020 sezonunda Sadri Alışık Kültür Merkezi, 2022-2023 sezonunda da İstanbul Devlet Tiyatrosu ve Bursa Büyükşehir Belediyesi Şehir Tiyatrosu tarafından sahneye konulmuştur.
Nazi Almanyası döneminde, Hitler'in işgalci orduları tarafından Grusinya'nın (Gürcistan) kuşatılması, keçi yetiştirmekle geçinen yerel halkın bu işgale direnişi ve sonrası, Kafkas Tebeşir Dairesi'nin konusudur.[2]
Bölümler
[değiştir | kaynağı değiştir]- Ön Oyun
- Gruşa Ve Çocuğun Öyküsü
- Azdak'ın Öyküsü
- Kafkas Tebeşir Dairesi Sınaması
Kaynakça
[değiştir | kaynağı değiştir]- ^ a b Güneşdoğdu, Ayça (2011). "Bertolt Brecht'in Kafkas Tebeşir Dairesi oyunundaki Grusha Vashnadze karakteri üzerine oyunculuk çalışmaları". Bahçeşehir Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü yüksek lisans tezi. 30 Kasım 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi.
- ^ "Kafkas Tebeşir Dairesi Üzerine - Bertolt Brecht". Halk Sahnesi Oyuncuları. 4 Nisan 1999. 13 Ağustos 2018 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 13 Ağustos 2018.
 | Tiyatro ile ilgili bu madde taslak seviyesindedir. Madde içeriğini genişleterek Vikipedi'ye katkı sağlayabilirsiniz. |
