Kanlıkavak Deresi
Kanlıkavak Deresi veya Baltalimanı Deresi (Yunanca: Kheimarrous[1]), İstanbul'un Sarıyer ilçesinin Ayazağa semtinde doğan[2] ve Baltalimanı semtinde İstanbul Boğazı ile buluşan bir akarsudur. Derenin ağzı önceden bir haliçti.
Özellikleri
[değiştir | kaynağı değiştir]Maslak'taki Harp Akademileri ile İTÜ Ayazağa Kampüsü arasında doğan akarsu,[3] Baltalimanı Hastanesinin 100 metre kuzeyinde İstanbul Boğazı'na akar. Baltalimanı Atıksu Arıtma Tesisinden akan sular arıtılmadan[4] dereye karıştığı [5] için canlı çeşitliliği azdır. 1950 yılına kadar Emirgan ile Rumelihisarı mahallelerinin sınırını oluşturmaktaydı.[6]
Tarihi
[değiştir | kaynağı değiştir]İstanbul'un fethinden önce Baltalimanı-İstinye Koyu servi ağaçları bakımından zengindi ve Kyparades adıyla biliniyordu. II. Mehmed bu servi ormanlarının yardımıyla İstanbul'un fethinden önce derenin iki tarafına sağlam rıhtımlar inşa etmiş, bölgeyi bir tersane olarak kullanmıştır.[7] Prens Adalarını fetheden Baltaoğlu Süleyman İstanbul'un fethinden bir ay önce 400 gemisini bu bölgeye demirlemiştir.[8] Derenin kollarından biri, eskiden Baltalimanı Sarayı'nın su ihtiyacını karşılamaktaydı.[9] Günümüzde bu kol mevcut değildir.[10] Tarihte derenin çevresinde komşu semt Boyacıköy'den farklı olarak Müslüman Türk yerleşimleri kurulmuştur.[11] Bölgedeki yaşlıların rivayetlerine göre, 1900-1910 yılları arasında derenin yukarı kısımları büyük bir selden sonra tıkanmış, kurumuş ve derenin ağzı karaya girmiş bir deniz kolu şekline bürünmüştür. Bu dönemde limanın ağzı batak yatağı şeklindeydi.[12]
Kaynakça
[değiştir | kaynağı değiştir]- ^ Byzantios, Dionysios (2014). Boğaziçi'nde Bir Gezinti. Yapı Kredi Yayınları. ISBN 9750829573.
- ^ "Arşivlenmiş kopya". 2 Haziran 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 30 Nisan 2020.
- ^ Alus, Sermet (2001). Eski günlerde. İletişim. s. 153. ISBN 9754708509.
- ^ İbrahim Balcı (15 Haziran 2012). "GÜNBOYU SARIYER'DE DOLAŞMAK!". sariyertimes.com. 16 Mayıs 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 30 Nisan 2020.
- ^ "Sosyal tesisin atık suyu Boğaz'a". milliyet.com.tr. 16 Mayıs 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 30 Nisan 2020.
- ^ Dünden bugüne İstanbul ansiklopedisi. Kültür Bakanlığı. 1994. s. 358. ISBN 9757306061.
- ^ Kurtçu, Ünal (2007). Boğaziçi tiryakiliği. Elips Kitap. s. 351. ISBN 9758971581.
- ^ Güran, Ceyhan. İstanbul. Akis Kitap. s. 276. Erişim tarihi: 30 Nisan 2020.[ölü/kırık bağlantı]
- ^ Yüngül, Naci (1957). Taksim suyu tesisleri. İstanbul Belediyesi, Sular İdaresi. s. 43. Erişim tarihi: 30 Nisan 2020.
- ^ "Kitabesiz Çeşme". suvakfi.org.tr. 16 Mayıs 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 30 Nisan 2020.
- ^ İstanbul ansiklopedisi: dünden bugüne. Kültür Bakanlığı ve Tarih Vakfı. 1994. s. 316. ISBN 9757306002. Erişim tarihi: 30 Nisan 2020.
- ^ Koçu, Reşat Ekrem (1958). Istanbul ansiklopedisi: Baba-Barbunya balığı. İstanbul Ansiklopedisi ve Neşriyat Kollektif Şirketi. s. 2079.