Kaptanpaşa Camii
![]() | |
| Genel bilgiler | |
|---|---|
| Konum | Eyüpsultan, İstanbul, Türkiye |
| Koordinatlar | 41°02′50″K 28°56′12″D / 41.04722°K 28.93667°D |
| Teknik ayrıntılar | |
| Malzeme | kesmetaş |
Kaptanpaşa Camii, İstanbul'un Eyüpsultan ilçesinde, Eyüpsultan İskele caddesindeki kesme taştan yapılmış kare planlı iki katlı tarihî camidir.
Ahşap çatısı kurşun kaplı olup içten gizli kubbeli yapım sistemlerinin nadir örneklerindendir. Caminin kıblesi Haliç'e bakar. Eyüp Sultan Camii'ne 500 metre mesafededir. Çevresi türbe ve lahitlerle doludur. Altında iki çeşme vardır.
Tarihçesi
[değiştir | kaynağı değiştir]Cami ismi kaynaklarda, Büyük İskele, Cevri Kalfa ve Hacı Mahmud Ağa Camii olarak da geçer. Cami ilk defa ahşap bir yapı olarak 16. yüzyılda Gürcü asıllı Mahmut Ağa tarafından yaptırılmıştır. Yapı, 19. yüzyılda yeniden yapıldı. Eyyûbi elhac İzzet Efendi adındaki hayırsever mescide minber koydu.
Cami 1900'de üçüncü kez yeniden kâgir olarak inşa edilmiştir. Caminin üçüncü banisi, II.Abdulhamid döneminde 23 yıl Bahriye Nazırı olarak görev yapan Hasan Hüsnü Paşa'dır.[1] Bunu belirten kitabesi cami kapısı üzerindedir.[2] Kitabedeki satırlar Şair Refet Efendi'ye aittir.[3] Sağ köşede bulunan minare ilk defa bu dönemde eklendi.
Cami, Eyüp iskelesi Caddesi ile Hünkar iskelesi mahalline giden yolun birleştiği yerde bulunmakta idi. Bu yollar 1984-1985'te istimlak edilince yapı ortada kaldı.[2]
Yapı, gördüğü restorasyonun ardından 2019 yılında ibadete açıldı. Restorasyon sırasında, yapı bünyesinde Hasan Hüsnü Paşa'nın gemisi olduğu düşünülen, üzeri boya ve sıvalarla kaplı bir gemi resmi ortaya çıkarıldı. Resmin orijinal hali muhafaza edilerek, bilim kurulu kararının ardından ressam marifetiyle konservasyonu yapılıp son cemaat yerinde sergiye hazır hale getirildi.
Mimari özellikleri
[değiştir | kaynağı değiştir]Camiye 14 basamaklı sağlı sollu iki merdivenden çıkılmaktadır. Merdivenler küçük bir sundurmada birleşir ve buradan tahta kapılı bölüme girilir.
Ahşap çatısı, tıpkı Kadıköy'deki Hasanpaşa Camii gibi içten kubbelidir. Kubbe ve etrafı nakışlarla bezelidir. Kubbe göbeğinde altın yazı ile yazılmış bir ayet bulunur.[2]
Dikdörtgen şeklindeki son cemaat yerinin sağ tarafında ahşap malzeme ile oluşturulmuş kadınlar mahfiline girişi sağlayan merdivenler vardır. Harim, kare planlıdır. Her cepheden ikişer pencere harime açılır.[3]
Bir küp şeklindeki bu caminin altında ve solunda iki tane abdestliği bulunmaktadır.
Kaynakça
[değiştir | kaynağı değiştir]- ^ Mehmet Nermi Haskan, Eyüp Sultan Tarihi, c.1, s.48-49, Eyüp Sultan Bel. Yay. İstanbul, 2009.
- ^ a b c "Kaptan Paşa Camii". Kaptan Paşa Camii. T. C. Eyüpsultan Belediyesi. 10 Eylül 2025 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 17 Aralık 2025.
- ^ a b Uludağ, Erhan (3 Ocak 2017). "Eyüp, Kaptanpaşa Camii Proje Raporu". Erhan Uludağ Şahsi Blog. 17 Ekim 2025 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 17 Aralık 2025.
