Katkı payı

Katkı payı maliyet ve performans elde edilen gelirler (satışlar) ile değişken maliyetler arasındaki farktır. Bu nedenle sabit maliyetleri karşılamak için var olan miktardır. Katkı payı bir ürünün toplam miktarına (DB) ve bir ölçü birimine (db) (parça boyutu) bağlı olabilir.

Kesin olarak bir katkı payı hesaplamasından söz edilemez. Aynı hedef için çalışan ancak farklı yolları izleyen birkaç farklı model vardır. Katkı payı hesaplamalarının temel amacı başarıyı belirlemek ve ikinci olarak bir fiyat belirleme teklifini hesaplamaktır.

Katkı payı hesaplama projesi

Çoğunlukla Almanca konuşulan tam maliyet muhasebesinde kullanılan, doğrudan bir ödeyene atfedilebilir maliyetler (birim maliyetler ) arasındadır ve doğrudan maliyetler (genel giderler ) ayırt edilmez. Genel giderler bir tahsis anahtarı kullanılarak ürünlere dağıtılır. Bu yöntemin tipik bir temsilcisi genel gider hesaplamasıdır. Vergi asla mükemmel olmayacaktır, böylece vergi arttıkça bir ürünün maliyet karşılama düzeyinde üretilip satılamayacağı giderek daha az şeffaf hale gelir.

Bu noktada bir yandan planlanan maliyet hesaplaması ve diğer yandan katkı marjı hesaplama sonucu olan alternatif kavramlar devreye girer.

Matematiksel tanımı

Katkı payı $DB$ formülle tanımlanır

$DB:=E(x)-K_{v}=db\cdot {\rm {Menge}}$ ,

DB:= E(x)-Kv=db. Miktar

içinde $E(x)$ dönemin gelirleri ve $K_{v}$ dönemin değişken maliyetlerini ifade eder.

Ölçü birimi başına katkı payı $db$ (ayrıca parça katkı payı veya nadiren teminat marjı) şu şekilde hesaplanır:

$db=p-k_{v}$,

burada $p$ birim fiyat (veya ölçü birimi başına gelir $e$) ve $k_{v}$ değişken birim maliyetlerdir.

Göreceli katkı payı

Göreceli katkı marjı (brüt kâr oranı dahil), katkı marjını oluşturmak için gereken faktör tüketimini içerir:

$rDB={{\rm {Deckungsbeitrag}} \over {\rm {Produktionsfaktorverbrauch}}}$ .

rDB= Katkı payı / Üretim faktörü tüketimi

Bir şirket içinde bir üretim faktörü için bir darboğaz varsa ve bu faktörden birkaç ürün üretilebiliyorsa göreceli katkı payı hangi ürünün faktörü en verimli şekilde kullandığını ve dolayısıyla üretilmesi gerektiğini belirlemek için kullanılabilir. Göreceli katkı marjı (burada darboğaza özgü katkı marjı olarak da anılır), ürünün üretilmesine karşı bir karar verilmesi durumunda fırsat maliyetlerini gösterir.

Bir örnek, üretim kapasitesinin kıtlığıdır bu da üretim için gerekli zamanın hesaplamaya belirleyici bir belirleyici olarak dahil edilmesi anlamına gelir. Bu durumda, göreceli katkı payı şunlardan kaynaklanır:

$rDB={{\rm {Deckungsbeitrag}} \over {\rm {Zeiteinheit}}}$ .

rDB= Katkı payı / Zaman birimi

Katkı payı hesaplama

Katkı payı muhasebesi üretilen ürünlerin katkı paylarını kullanarak bir şirketin faaliyet sonucunu belirlemeye yönelik bir süreçtir. Tek seviyeli katkı marjı hesaplaması (doğrudan maliyetlendirme) ve çok seviyeli katkı marjı hesaplaması (sabit maliyet karşılama hesaplaması) arasında bir ayrım yapılır. Tek seviyeli katkı payı hesaplaması ile, önce toplanan katkı payları belirlenir ve ardından tüm sabit maliyetler bunlardan düşülür.

Çok seviyeli katkı payı hesaplaması sabit maliyetler blokunu daha da bölmeye ve maliyetleri bunlara neden olan kurumsal bölümlere atamaya çalışır. Tüm maliyet muhasebesi yöntemlerinde olduğu gibi katkı marjı muhasebesinin geriye dönük analizi devam eden ticari faaliyetlere kontrol edici bir müdahaleyi mümkün kılmak için halen işleyen süreçle bağlantılı olmadığı için uygun değildir. Kesinlikle 5 adımlı hatta bazen 13 adımlı veya hatta çok adımlı katkı payı muhasebesi kuran şirketler var.

Tek seviyeli katkı marjı hesaplaması örneği

Ayrıntılı bir tek düzey katkı marjı hesaplaması örneği:

	Ürün A	%	Ürün B	%	Toplam	%
Satış	300.000 €	100	500.000 €	100	800.000 €	100
Değişken fiyatlar	140.000 €	47	250.000 €	50	390.000 €	49
Katkı payı	160.000 €	53	250.000 €	50	410.000 €	51
Sabit maliyetler					260.000 €	32
Sonuç					150.000 €	19

A ürünü ve B ürünü için katkı marjı sonuçları. $DB$ formülü:

DB= Ciro -değişken maliyetler

DB= Ciro -değişken maliyetler

Sabit maliyetleri katkı payından çıkarırsak sonucu alırız.

Çok seviyeli katkı marjı hesap örneği

2 ürün grubuna birkaç alana ve ürünlere sahip bir üretim şirketi için çok seviyeli bir katkı payı hesabı T. Balaguer tarafından temel bir muhasebe kursunda sunulmuştur:

	Şirketler	Toplam
	Alan I. <br /> (Örneğin. B. Ürün grubu 1)	Alan II <br /> (Örneğin. B. Ürün serisi 2)
	Grup A	Grup B	Grup A	Grup B
	Ürün IAa	Ürün IAb	Ürün IBa	Ürün IIAa	Ürün IIBa
gelir	5000	4000	3000	2000	1000	15.000
eksi var. Üretim maliyetleri	1200	1100	1000	700	600	4600
= Katkı payı I.	3800	2900	2000	1300	400	10400
eksi ürün sabit maliyetleri	700	600	500	300	200	2300
= Katkı marjı II	3100	2300	1500	1000	200	8100
eksi grup sabit maliyetleri	900	600	200	100	1800
= Katkı payı III	4500	900	800	100	6300
eksi alan sabit maliyetleri	3000	1200	4200
= Katkı marjı IV	2400	-300	2100
eksi şirket sabit maliyetleri	1500	1500
= İşletme başarısı (ürün başarısı)	600	600

Tablo anlaşılır görünse bile uygulamada aşağıdaki notlara uyulmalıdır. Değişken ve sabit maliyetlere bölünme, uygulamada örneklerin önerdiği kadar net değildir. Açıkça tayin edilemeyen kurulum maliyetleri gibi belirli maliyetler vardır. İlgili veriler, örneğin gelirler, ürünle elde edilen ayrı gelirler (veya maliyetler) olarak tanımlanabilir olmalıdır. Bu her zaman garanti edilmez ve farklılaşma sınırı, veri toplama doğruluğu ile sınırlıdır. Sonuçta, sabit maliyetlerin gruplara veya alanlara tahsisi bir dereceye kadar keyfidir örneğin belirli bir ürün için bir reklamın başka bir ürünün satışını da etkileyip etkilemediği kesin olarak belirlenemez.

Ayrıca bakınız

• Birim maliyet
• Tam maliyet muhasebesi

Kaynakça

• Adolf G. Coenenberg, Thomas M. Fischer, Thomas Günther: Maliyet muhasebesi ve maliyet analizi 8. Baskı, Schäffer-Poeschel, Stuttgart 2012, ISBN 978-3-7910-3188-0 .
• Klaus Olfert: maliyet muhasebesi 17. Baskı, NWB - Kiehl, Herne 2013, ISBN 978-3-470-51107-8 (= pratik işletme yönetimi özeti).