Kav mantarı
| Fomes fomentarius | |||||||||||||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
 | |||||||||||||||
Biyolojik sınıflandırma  | |||||||||||||||
| |||||||||||||||
| İkili adlandırma | |||||||||||||||
| Fomes fomentarius (L.) J.J. Kickx | |||||||||||||||
| Sinonimler | |||||||||||||||
| |||||||||||||||
Kav mantarı (Fomes fomentarius), ağaçlara, özellikle kayın ağacına dadanan ve odunda beyaz çürüklüğe neden olan mantar. Yenilebilir bir tür değildir.[1][2]
Ağacın tahta olma özelliğini tüketir. Ağaç üretiminde ekonomik zararı, vahşi doğada ise ölü ağaçların tekrar karbon dönüşüm sürecine katılımında faydası vardır.
Mantarın at toynağına benzeyen etli kısmı kav yapımında kullanılmaktadır. Meşe ve kayın kav mantarlarının suda yumuşatılmış orta kısımları dilim dilim kesilir ve tokmakla yumuşatılır, çok yumuşak elyaflara ayrılır. Birçok kullanımı vardır. Elyaflarından eldiven, şapka gibi şeyler yapılabilir. Cerrahlarca kan dindirmede, dişçilerce dişleri kurutmada, balıkçılarca yem olarak kullanılan yapma böcekleri kurutmada kullanılır. Kav mantarlarının içleri küçük küçük ufalanırsa ve üstüne bir kıvılcım düstüğü anda hemen kor olacaktır. Koru içinde uzun süre tutabilen bir mantardır. Doğada ateş yakmak için cok işe yarar. Kül suyu ile kaynatılıp kurutulmuşu, hatta barut ya da güherçile katılmışı daha da yanıcıdır. Ufalanmış olan kav parçacıklarının üstüne çakmak taşı ya da başka kıvılcım çıkaracak bir malzemeyle kıvılcım sıçratıp yanması tetiklenip, başka yanıcı maddelerle avuç içine kundaklanıp uzun ve sıcak üflendiğinde kısa sürede, önce daha fazla kor, sonra alev oluşacaktır. 5000 yıl kar altında kalıp 1991'de bulunan Ötzi'nin üzerinden ateş yakmada kullandığı malzemeler arasından pirit, çakmak taşı ve dört parça kav çıkmıştır.[3][4]
Kaynakça
[değiştir | kaynağı değiştir]- ^ Phillips, Roger (1981). Mushrooms and Other Fungi of Great Britain and Europe. Londra: Pan Books. s. 262. ISBN 0-330-26441-9.
- ^ Paul, Sterry; Hughes, Barry (2009). Complete Guide to British Mushrooms & Toadstools. HarperCollins. s. 256. ISBN 978-0-00-723224-6.
- ^ Harding, Patrick (2008). Mushroom Miscellany. HarperCollins. ISBN 978-0-00-728464-1.
- ^ Spindler, Konrad (1995). Der Mann im Eis [The man in ice]. Springer. s. 75. ISBN 978-3-211-82626-3.
Dış bağlantılar
[değiştir | kaynağı değiştir]
Wikimedia Commons'ta Kav mantarı ile ilgili çoklu ortam belgeleri bulunur.
Vikitür'de Kav mantarı ile ilgili ayrıntılı taksonomik bilgiler bulunur.
