Kavuşşahap Dağları
 | |
 | |
| Yükseklik | 3.650 m (11.980 ft) |
|---|---|
| Koordinatlar | 38°14′22″K 42°15′57″D / 38.23944°K 42.26583°D |
| Sıradağ | Toroslar |
Kavuşşahap Dağları bir diğer adıyla İhtiyarşahap Dağları, Toros Dağlarının bir uzantısı olup Van Gölü'nün güneyinde Bitlis ve Van il sınırlarında bulunan sıradağ.[1] En yüksek noktası 3650 metre yükseklikteki Artos Dağı'dır.[2]
Güneydoğu Toroslar'ın içinde yer alan dağlar Van Gölü (1646 m) yüzeyinden 2000 m daha yüksektir.
İklim
[değiştir | kaynağı değiştir]Kavuşşahap Dağları çevresinde Karasal Doğu Anadolu ile Karasal Akdeniz yağış rejimleri hakimdir. Van çevresi düşük sıcaklıklı, kurak-yarı nemli, Bitlis çevresi, orta sıcak, nemli karakterlidir. Yağış miktarı Bitlis'ten (1206 mm/yıl) Van'a (388 mm/yıl) doğru hızla azalır.[1]
Litoloji
[değiştir | kaynağı değiştir]Dağlar, Bitlis Masifi üzerinde yer alır. Paleozoyik ve Mezozoik devri karbonatlı başkalaşım kayaçları görülür. Kuvarslı mermerler, şeyl, şist, fillat, dolomit ve kireçtaşları litolojiye hakimdir. Kuzeyde Mezozoyik devri ofiyolit ve volkaniklerine rastlanır.[1]
Buzullaşma
[değiştir | kaynağı değiştir]Kavuşşahap Dağları, Türkiye'de Doğu Karadeniz, Munzur, Bolkar ve Aladağ dağlarından sonra Kuaterner'de en fazla buzullaşmaya uğrayan 5. dağlık alandır. Dağın kuzey bölümündeki Narlıca Vadisi buzullaşmanın en iyi izlendiği alandır. 20'den fazla vadide buzullar oluşmuş, 200 km²'ye ulaşan buzullar zirveden 2000 m'ye kadar sarkmıştır. Geniş alanlarda moren depoları görülür. Dağların merkezi kısmındaki bir buzulun 17 km uzunluğunda olduğu tespit edilmiştir. Buzul dönemindeki şartlarda sıcaklığın günümüzden 8-11 °C daha soğuk olduğu hesaplanmaktadır. Günümüzde Kavuşşahap Dağları'nda güncel aktif buzul bulunmamaktadır.[1]
Zirveler
[değiştir | kaynağı değiştir]Bahçesaray ve Çatak ilçeleri arasında yer alan Arnos Dağı, Arnas Dağı ya da diğer adıyla Kepçe Dağı'nın yüksekliği 3547 metredir. Siirt ile Bitlis illerini birbirinden ayırır.[3] Dağın civarında, mor renkli muskovitli mika şistlere rastlanır.[4]
Kaynakça
[değiştir | kaynağı değiştir]- ^ a b c d YEŞİLYURT, Serdar; DOĞAN, Uğur; AKÇAR, Naki. "Narlıca Vadisi'nde Geç Kuvaterner buzullaşma izleri, Kavuşşahap Dağları". Türk Coğrafya Dergisi. 14 Ekim 2018 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 14 Ekim 2018.
- ^ "ARTOS DAĞI". vankulturturizm.gov.tr. 19 Şubat 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 12 Ekim 2015.
- ^ "Arşivlenmiş kopya". 9 Temmuz 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 6 Temmuz 2021.
- ^ "Arşivlenmiş kopya". 9 Temmuz 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 6 Temmuz 2021.