Kelbali Han Kengerli
| Kelbeli Han Kenger | |
|---|---|
| Nahçıvan Hanlığı | |
| Görev süresi 1797-1809 | |
| Yerine geldiği | Cafer Kulu Han |
| Yerine gelen | Abbasqoli Khan Kangarlu |
| Kişisel bilgiler | |
| Ölüm | 1820 Nahçivan |
| Milliyeti | Kangarlı |
| Çocuk(lar) | Ehsan Khan Nakhichevansky Şeyhali Han Kangarli Nazarali Han Kangarli |
| Dini | Şii İslam |
Kelbali Han Kengerli (Azerice: Kəlbəli xan Kəngərli; ?–1820) 1787'den 1809'a kadar Nahçıvan Hanlığı'nın hanı (valisi) olmuştur.[1] İran hükümdarı Nadir Şah'ın 1747'de ölümünden sonra Kelbali'nin Kengerli boyundan olan ailesi Nahçıvan'ın kontrolünü ele almıştır. Babası Haydarkulu Han bu kontrolü kuran kişi olmuştur.[2] Kengerliler, Kızılbaş konfederasyonunun bir parçası olan Türk Ustaclı aşiretinin bir koluydu.[3]
1787'de Rus İmparatorluğu ileKartli-Kaheti arasında yapılan Georgievsk Antlaşması'nın ardından Kelbali, Rusya ile temas kurmaya çalışmıştır. Bu eylem Kaçar şahı Ağa Muhammed Han'ı (h. 1789-1797) sinirlendirmiştir. Ağa Muhammed Han Kelbali'yi ele geçirip 1796'da Tahran'a götürmüş ve burada kör etmiştir.[4] Başka bir han, Erivanlı Muhammad Han Kaçar da aynı şeyi denemişti, ancak Kaçar soyundan geldiği için sadece ev hapsine alınmıştır.[5] Ağa Muhammed Han'ın 1797'de öldürülmesinin ardından Kelbali Nahçıvan'a geri dönmüş ve Ağa Muhammed Han'ın halefi Feth Ali Şah Kaçar (h. 1797-1834) tarafından burada han olarak atanmıştır.[6] Karşılığında Kelbali, Feth Ali Şah'ın ordusuna Kengerli aşiretinden askerler sağlamıştır. 1809'da Şahzade Abbas Mirza Nahçıvan'ı ilhak etmiş ve Kelbali'yi Erivan'a göndermiştir. Nahçıvan'da Kelbali'nin oğulları Nazarali Bey ve Abbaskulu Ağa'yı vekil olarak atamıştır.[1]
Kaynakça
[değiştir | kaynağı değiştir]- ^ a b Bournoutian 2021, s. 283.
- ^ Bournoutian 2021, s. 63 (note 18).
- ^ Oberling 2010, s. 495.
- ^ Bournoutian 2021, ss. 258, 283. For information about the treaty, see p. 16.
- ^ Bournoutian 2021, s. 264.
- ^ Bournoutian 2021, s. 283. For information about Agha Mohammad Khan Qajar's death and his succession, see pp. 20–21.
Bibiliografi
[değiştir | kaynağı değiştir]- Bournoutian, George (2021). From the Kur to the Aras: A Military History of Russia's Move into the South Caucasus and the First Russo-Iranian War, 1801–1813. Brill. ISBN 978-9004445154.
- Oberling, P. (2010). "Kangarlu 17 Mayıs 2022 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.". In Yarshater, Ehsan (ed.). Encyclopædia Iranica, Volume XV/5: Ḵamsa of Jamāli–Karim Devona. London and New York: Routledge & Kegan Paul. p. 495. ISBN 978-1-934283-28-8.