Çatalca-Kocaeli Platosu
Çatalca-Kocaeli platosu, Çatalca-Kocaeli yarımadasında yer alan, akarsuların aşındırmasıyla peneplenleşmeye uğramış alçak plato. Yüzeyi hafif dalgalı olan plato yüzeyinin ortalama yükseltisi 150 m'dir. Üzerinde aşınımdan arta kalan tepeler yer alır: Büyük Çamlıca tepesi (262 m), Karlıdağ (328m), Kayışdağı (438 m), Alemdağ (442 m), Aydosdağı (537 m).[1]
Pliyosen devrinde deniz seviyesine alçaltılmış arazi, Kuaternerde deniz seviyesi değişimleri ve epirojenik yükselmeler sonucu akarsularca yarılmış, gençleşmiş peneplen haline gelmiştir. Karadeniz ve Marmara'nın Kuaternerdeki seviye değişikleri sırasında arazi üzerindeki birikim örtülerini kaybetmiş, faylanmalara maruz kalmıştır. Plato ortasında günümüzden 7-9 bin yıl önce (Würm devri sonunda) İstanbul boğazı oluşmuştur. Çatalca-Kocaeli yarımadası üzerinde yer alan Haliç, Durusu gölü, Küçükçekmece ve Büyükçekmece gölleri, Karadeniz ve Marmara'ya doğru akan ırmaklar peneplenin gençleşmesi nedeniyle oluşmuştur.[1]
Plato iklimsel açıdan Akdeniz iklimi ve Karadeniz iklimlerinin geçiş alanıdır.
Karadeniz ve Marmara Denizinin şelf alanları paltonun deniz altındaki devamı niteliğindedir. Peneplendeki akarsuları birbirinden ayıran su bölümü çizgisi kuzey anadolu fay hattına daha yakındır. Adapazarı- Karasu çizgisi ve KAF platonun doğu ve güney sınırlarını oluşturur.[2]
Kaynakça
[değiştir | kaynağı değiştir]- ^ a b BİRİCİK, Prof.Dr.Ali Selçuk. "Çatalca-Kocaeli Yarımadası'nın Rölyef Özellikleri" (PDF). İstanbul şehri ve su. marmaracografya.com. 5 Mart 2016 tarihinde kaynağından (PDF) arşivlendi. Erişim tarihi: 8 Kasım 2014.
- ^ EMRE, Ömer ve ark. "Kocaeli Platosu" (PDF). Doğu Marmara Bölgesinin Neojen Kuaternerdeki Evrimi. 4 Mart 2016 tarihinde kaynağından (PDF) arşivlendi. Erişim tarihi: 8 Kasım 2014.