Akdeniz iklimi - Vikipedi
İçeriğe atla
Ana menü
Gezinti
  • Anasayfa
  • Hakkımızda
  • İçindekiler
  • Rastgele madde
  • Seçkin içerik
  • Yakınımdakiler
Katılım
  • Deneme tahtası
  • Köy çeşmesi
  • Son değişiklikler
  • Dosya yükle
  • Topluluk portalı
  • Wikimedia dükkânı
  • Yardım
  • Özel sayfalar
Vikipedi Özgür Ansiklopedi
Ara
  • Bağış yapın
  • Hesap oluştur
  • Oturum aç
  • Bağış yapın
  • Hesap oluştur
  • Oturum aç

İçindekiler

  • Giriş
  • 1 Görüldüğü yerler
  • 2 Bitki örtüsü
  • 3 Alt türleri
  • 4 İklim diyagramları
  • 5 Kaynakça

Akdeniz iklimi

  • Aragonés
  • العربية
  • مصرى
  • Asturianu
  • Azərbaycanca
  • Беларуская
  • Български
  • भोजपुरी
  • Bosanski
  • Català
  • Čeština
  • Cymraeg
  • Dansk
  • Deutsch
  • Ελληνικά
  • English
  • Esperanto
  • Español
  • Eesti
  • Euskara
  • فارسی
  • Suomi
  • Føroyskt
  • Français
  • Galego
  • עברית
  • हिन्दी
  • Hrvatski
  • Magyar
  • Հայերեն
  • Bahasa Indonesia
  • Ido
  • İtaliano
  • 日本語
  • ქართული
  • Taqbaylit
  • Қазақша
  • 한국어
  • Кыргызча
  • Latina
  • Latviešu
  • Malagasy
  • മലയാളം
  • मराठी
  • Bahasa Melayu
  • Nederlands
  • Norsk nynorsk
  • Norsk bokmål
  • Occitan
  • Ирон
  • Polski
  • Português
  • Română
  • Русский
  • Sicilianu
  • Scots
  • Srpskohrvatski / српскохрватски
  • Simple English
  • Slovenščina
  • Shqip
  • Српски / srpski
  • Svenska
  • தமிழ்
  • ไทย
  • Українська
  • Tiếng Việt
  • 吴语
  • 中文
  • 文言
  • 粵語
  • İsiZulu
Bağlantıları değiştir
  • Madde
  • Tartışma
  • Oku
  • Değiştir
  • Kaynağı değiştir
  • Geçmişi gör
Araçlar
Eylemler
  • Oku
  • Değiştir
  • Kaynağı değiştir
  • Geçmişi gör
Genel
  • Sayfaya bağlantılar
  • İlgili değişiklikler
  • Kalıcı bağlantı
  • Sayfa bilgisi
  • Bu sayfayı kaynak göster
  • Kısaltılmış URL'yi al
  • Karekodu indir
Yazdır/dışa aktar
  • Bir kitap oluştur
  • PDF olarak indir
  • Basılmaya uygun görünüm
Diğer projelerde
  • Wikimedia Commons
  • Vikiveri ögesi
Görünüm
Vikipedi, özgür ansiklopedi
  Sıcak yaz Akdeniz iklimi (Csa)
  Ilık yaz Akdeniz iklimi (Csb)
  Soğuk yaz Akdeniz iklimi (Csc)

Akdeniz iklimi, yaz sıcaklığı güneş ışınlarının düşme açısına, kuraklık ise alçalıcı hava hareketlerine bağlıdır. En sıcak ay ortalaması 26-28 °C, en soğuk ay ortalaması 8-10 °C dir. Yıllık sıcaklık ortalaması 18 °C dir. Kar yağışı ve don olayı çok ender görülür. En fazla yağış kışın, en az yağış yazın düşer. Kışın görülen yağışlar cephesel kökenlidir. Cephesel yağışlar en fazla bu iklimde görülür.

Yıllık yağış miktarı yükseltiye göre değişir. Ortalama 600–1000 mm arasındadır. Yağış rejimi düzensizdir.[1] Maki bitkisi sıklıkla görülür. Kışları ılıman bir şekilde geçer kış mevsiminde kar genelde yağmaz.

Görüldüğü yerler

[değiştir | kaynağı değiştir]

Akdeniz'e kıyısı olan ülkeler, Avustralya'nın güneybatısı, Güney Afrika Cumhuriyeti'nde Kap Bölgesi, Şili'nin orta kesimleri ve Kuzey Amerika'da Kaliforniya çevresinde etkilidir. Akdenize kıyısı bulunmasına rağmen Libya ve Mısır kıyılarında görülmez. Yer şekillerinin engebesiz olmasından dolayı iç kısımlardaki çöl iklimi kıyılara kadar etkilidir.

Türkiye'de Akdeniz iklimi esas karakterini Akdeniz Bölgesi'nde, Torosların denize bakan yamaçlarında 800-1000 metre yüksekliğe kadar olan alanlarda gösterir. Daha yüksek alanlarda ise Akdeniz dağ iklimi görülür. Ege kıyıları boyunca kuzeye gidildikçe karakterinde değişiklikler görülmekle birlikte, kıyılar ve içeriye doğru uzanan grabenler boyunca görülür. Marmara Bölgesi'nde Güney Marmara kıyıları ile Trakya'nın Ege kıyılarında görülürken, Güneydoğu Anadolu Bölgesinde iste Orta Fırat Bölümünde Gaziantep ve Kilis çevresinde görülmektedir.[2][3]

Bitki örtüsü

[değiştir | kaynağı değiştir]
Kelebekler Vadisi, Akdeniz ikliminin görüldüğü yerlerden biridir.

Bitki örtüsü kızılçam ormanlarıdır. Alçak alanlarda (0–800 m) makiler bu ormanların tahribiyle oluşmuştur. Makiler yaz kuraklığına dayanabilen kısa bodur ağaçlardan meydana gelen bitki topluluklarıdır.

Akdeniz ikliminde yetişen başlıca ağaçlar şunlardır:

  • Defne, okaliptüs, çam ve selvi gibi yaprak dökmeyen ağaçlar.
  • Çınar ve meşe gibi yaprak döken ağaçlar.
  • Zeytin, incir, ceviz ve üzüm gibi meyve ağaçları.

Bununla birlikte, çalı ve ot toplulukları da Akdeniz ikliminin bitki örtüsünde önemli bir yer kaplamaktadır.

Akdeniz'e kıyısı olmamasına rağmen iklim özelliklerinin görüldüğü bölgelerden Kaliforniya'da chaparral, Şili'de matorral, Kap Bölgesi'nde fynbos, Avustralya'da ise mallee ve kwongan çalılıklarına dayalı bir bitki örtüsü hakimdir. Kaliforniya ve Kap Bölgesi'ndeki doğal bitki örtüsünün bir kısmı, tarıma elverişli alanlar oluşturmak için tahrip edilmiştir. Ancak bu bölgelerdeki bitki çeşitliliği hala zengin olarak değerlendirilmektedir.

Alt türleri

[değiştir | kaynağı değiştir]

Akdeniz iklimi, sıcaklık ortalamalarına göre sıcak yaz Akdeniz iklimi, ılık yaz Akdeniz iklimi ve soğuk yaz Akdeniz iklimi olarak üçe ayrılmaktadır. Dünya üzerinde Akdeniz ikliminin görüldüğü bölgelerin çoğu, sıcak yaz Akdeniz iklimi özelliklerine sahiptir.

İklim diyagramları

[değiştir | kaynağı değiştir]
İklim diyagramı: Antalya
OŞMNMHTAEEKA
 
 
224
 
15
5
 
 
156
 
15
6
 
 
96
 
18
8
 
 
58
 
21
11
 
 
31
 
25
15
 
 
7
 
30
19
 
 
3
 
34
22
 
 
2
 
34
22
 
 
13
 
31
19
 
 
78
 
26
15
 
 
137
 
21
10
 
 
259
 
16
7
sıcaklık (°C) • yağış (mm)
kaynak: www.mgm.gov.tr
İklim diyagramı: İzmir
OŞMNMHTAEEKA
 
 
121
 
12
5
 
 
101
 
13
6
 
 
74
 
16
7
 
 
47
 
20
11
 
 
29
 
26
15
 
 
8
 
30
20
 
 
2
 
33
22
 
 
2
 
32
22
 
 
15
 
29
18
 
 
44
 
24
14
 
 
95
 
18
10
 
 
144
 
14
7
sıcaklık (°C) • yağış (mm)
kaynak: www.mgm.gov.tr
İklim diyagramı: Çanakkale
OŞMNMHTAEEKA
 
 
90
 
9
3
 
 
71
 
10
3
 
 
67
 
12
4
 
 
47
 
17
8
 
 
32
 
22
12
 
 
21
 
27
16
 
 
12
 
30
19
 
 
6
 
30
19
 
 
23
 
26
15
 
 
54
 
20
12
 
 
86
 
15
8
 
 
111
 
11
5
sıcaklık (°C) • yağış (mm)
kaynak: www.mgm.gov.tr


Kaynakça

[değiştir | kaynağı değiştir]
  1. ^ EKEN, Mehmet ve ark. "Akdeniz İklimi" (PDF). KLİMATOLOJİ II. dmi.gov.tr. 31 Ekim 2013 tarihinde kaynağından (PDF) arşivlendi. Erişim tarihi: 8 Ocak 2014. 
  2. ^ "Güneydoğu Anadolu Böl. - Türkiye'nin Coğrafi Bölgeleri". cografya.gen.tr. 22 Mart 2008 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 7 Eylül 2023. 
  3. ^ "Gaziantep ve çevresinin iklimi" (PDF). 10 Mart 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi (PDF). Erişim tarihi: 14 Şubat 2024. 
Köppen iklim sınıflandırmasına göre iklim türleri
A Grubu
  • Tropikal yağmur ormanı (Af)
  • Muson (Am)
  • Savan (Aw, As)
B Grubu
  • Çöl (BWh, BWk)
  • Yarı kurak (BSh, BSk)
C Grubu
  • Ilıman dönencealtı (Cfa, Cwa)
  • Okyanusal (Cfb, Cwb, Cfc, Cwc)
  • Akdeniz (Csa, Csb, Csc)
D Grubu
  • Nemli karasal (Dfa, Dwa, Dfb, Dwb, Dsa, Dsb)
  • Kutupaltı (Dfc, Dwc, Dfd, Dwd, Dsc, Dsd)
E Grubu
  • Tundra (ET)
  • Kutup (EF)
  • Dağ (ET, EF, EH)
  • g
  • t
  • d
Hava durumu
Yağış türleri
Dolu · Kar · Yağmur  · Çisenti · Kırkikindi · Sulusepken · Çiy · Kırağı · Konveksiyonel · Cephe · Yamaç
Mevsimler
İlkbahar · Yaz · Sonbahar · Kış
İklimler
Akdeniz · Karadeniz · Karasal · Ilıman · Marmara · Soğuk · Çöl · Sıcak · Muson iklimi · Ilıman okyanusal  · Yarı kurak
Rüzgârlar
Alize · Batı · Kutup · Muson · Meltem · Fön  · Fırtına · Dalaz  · Pampero  · El Niño · Jet stream · Lodos · Kasırga · Siklon · Hortum · Tayfun  · Rüzgar makası · Mistral · Etezien · Hamsin · Sıcak yerel rüzgârlar  · Poyraz
Bulutlar
Sirüs · Sirrokümülüs · Sirrostratüs · Altokümülüs · Altostratüs · Nimbostratüs · Stratokümülüs · Stratüs · Kümülüs · Kümülonimbus · Bulut fiziği
Meteorolojik olaylar
Ekstrem hava olayları · Dağ dalgası  · Gök gürültüsü  · Gökkuşağı  · Görüş  · Kum fırtınası  · Nem  · Oraj  · Pus  · Sel  · Sis  · Etkili hava · Sıcak hava dalgası · Soğuk hava dalgası · Su buharı  · Su taşkını  · Süper hücre  · Şimşek ve yıldırım  · Toz  · Toz pusu  · Tsunami
İklim değişikliği
Sera etkisi · Sera gazları · Global Warner
Konular
Atmosfer (Atmosfer kimyası · Atmosfer fiziği · Atmosferik konveksiyon · Atmosferik nehir) · Hava durumu değişikliği · Hava kirliliği · Hava tahmini
Otorite kontrolü Bunu Vikiveri'de düzenleyin
  • GND: 4153077-9
  • LCCN: sh85083222
  • NLI: 987007563018505171
"https://tr.wikipedia.org/w/index.php?title=Akdeniz_iklimi&oldid=36249995" sayfasından alınmıştır
Kategori:
  • Akdeniz iklimi
Gizli kategoriler:
  • GND tanımlayıcısı olan Vikipedi maddeleri
  • LCCN tanımlayıcısı olan Vikipedi maddeleri
  • NLI tanımlayıcısı olan Vikipedi maddeleri
  • Sayfa en son 16.26, 24 Ekim 2025 tarihinde değiştirildi.
  • Metin Creative Commons Atıf-AynıLisanslaPaylaş Lisansı altındadır ve ek koşullar uygulanabilir. Bu siteyi kullanarak Kullanım Şartlarını ve Gizlilik Politikasını kabul etmiş olursunuz.
    Vikipedi® (ve Wikipedia®) kâr amacı gütmeyen kuruluş olan Wikimedia Foundation, Inc. tescilli markasıdır.
  • Gizlilik politikası
  • Vikipedi hakkında
  • Sorumluluk reddi
  • Davranış Kuralları
  • Geliştiriciler
  • İstatistikler
  • Çerez politikası
  • Mobil görünüm
  • Wikimedia Foundation
  • Powered by MediaWiki
Akdeniz iklimi
Konu ekle