Koçari
Koçari (Azerice: Köçəri; Ermenice: Քոչարի, Yunanca: Κότσαρι, Kürtçe: Koçerî), Kars ve Artvin yöresinde oyuncuların birbirlerini omuzlarından tutup, halka oluşturarak 2/4 ritminde oynadığı bir horon türüdür.
Etimoloji
[değiştir | kaynağı değiştir] Erzurum koçeri. 2011 Erzurum kış olimpiyatları gösterileri. |
Ermenicede "Kochari" "diz gel" anlamına gelir. Գուճ (gudj veya goudj) "diz" olarak ve արի (ari) "gel" anlamına gelir.[1]
Azerbaycan Türkçesinde "köç" hem fiil hem de isim olarak kullanılan "hareket etmek" anlamındadır[2] ve ikincisi daha çok göçebelerin seyahati manasında kullanılır. "Köçəri" aynı zamanda hem bir sıfat hem de bir isimdir.[3] Kürtçe de ise "koçer", "göçebe" anlamına gelir ve dolayısıyla "Koçerî" terimi, Türkçeden ödünç alınan "göçebe" manasındadır.[4]
Pontus Yunancasında, Yunanca "κότσι" (Pontus Yunancasında "κοτς") "topuk" anlamına gelir (Orta Çağ Yunancası "κόττιον" aynı anlama gelir) ve Yunanlar topuğu dansçının ayağının ana kısmı kabul ettiklerinden "yükseltmek" anlamına gelen "αίρω", hep birlikte "topuğu kaldırmak" manasındadır.
Türleri
[değiştir | kaynağı değiştir]John Blacking, Kochari'yi şu şekilde tanımlıyor:
Dansçıların zıplayan keçileri taklit ettiği grup dansına koçari denir. Dansçılar yan yana dururlar, birbirlerinin ellerini tutarlar. Dansın temposu orta ila hızlı arasında değişir. Hayali bir rakibe karşı çömelme ve tokat atmanın ardından yüksek atlamalar gelir.[5]
Ermeni
[değiştir | kaynağı değiştir]Ermeniler bin yılı aşkın bir süredir Koçari dansını yapıyorlar.[6] Dans hem erkekler hem de kadınlar tarafından yapılır ve korkutucu olması amaçlanır. Koçari'nin daha modern formları, tüm vücudu sallamayı içeren bir "tremolo adımı" eklemiştir. Ermeni soykırımından sonra Ermenistan'ın doğu kısmına yayılmıştır. Ermeni Koçarisi, 2017 yılında UNESCO'nun Acil Korunması Gereken Somut Olmayan Kültürel Miras Listesi'ne dahil edilmiştir.[7]
Azeri
[değiştir | kaynağı değiştir]Bugün bu oyun, Şarur, Sadarak, Kangarlı, Culfa ve Şahbuz bölgelerinin folklor kolektiflerinin bulunduğu Nahçıvan topraklarında görülmekte ve düğünlerde oynanmaktadır.[8] Koçari, tenzere ile birlikte Yallı dansının versiyonları olarak Kasım 2018'de UNESCO'nun Acil Korunması Gereken Somut Olmayan Kültürel Miraslar listesine dahil edilmiştir.[9]
Pontus Rum Kόtsari
[değiştir | kaynağı değiştir]Pontus Rumları ve Ermenilerinin Koçari gibi pek çok güçlü, savaşa benzer dansları vardır.[10]
Çoğu Pontus dansının aksine, Kotsari eşit bir ritimdedir (2,4), orijinalinde kapalı bir daire içinde dans ederlerdi.[11]
Ayrıca Bakınız
[değiştir | kaynağı değiştir]Kaynakça
[değiştir | kaynağı değiştir]- ^ Melikyan, Vazgen Sh.; Hayrapetyan, Andranik K.; Kostanyan, Hakob T.; Margaryan, Hayk V.; Grigoryan, Hayk T.; Martirosyan, Armen A. (Haziran 2019). "Power Supply Ratio Improvement Using Self-Calibration in Voltage Regulators". Proceedings of Universities. Electronics. 24 (3): 248-256. doi:10.24151/1561-5405-2019-24-3-248-256. ISSN 1561-5405.
- ^ "köç, Azərbaycan dilinin izahlı lüğəti. Obastan - onlayn lüğətlər və ensiklopediyalar". Obastan - onlayn lüğətlər və ensiklopediyalar (Azerice). 18 Şubat 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 25 Nisan 2023.
- ^ "köçəri, Azərbaycan dilinin izahlı lüğəti. Obastan - onlayn lüğətlər və ensiklopediyalar". Obastan - onlayn lüğətlər və ensiklopediyalar (Azerice). 18 Şubat 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 25 Nisan 2023.
- ^ SERİNSU, Ahmet Nedim (19 Ekim 2020). ""SADAKALLAHU'L-AZÎM" DEDİĞİMİZDE NE DEMEK İSTİYORUZ?". Dini Araştırmalar. doi:10.15745/da.779790. ISSN 1301-966X.
- ^ Blacking, John, (Ed.) (1979). The performing arts: music and dance: [... IXth international congress of anthropological and ethnological sciences, held in Chicago in august-september 1973]. World Anthropology. The Hague: Mouton. ISBN 978-90-279-7870-7.
- ^ Kochari // Music encyclopedic dictionary / Yu.V. Keldysh, M.G. Aranovsky, L.Z. Korabelnikova — Great Soviet Encyclopedia, 1990. — p. 275.
- ^ 성재형 (Ağustos 2015). "Analysis for Consumer Group Using the Decision Tree Model in Traditional Dance". The Journal of Korean Dance. 33 (2): 135-158. doi:10.15726/jkd.2015.33.2.006. ISSN 1975-8502.
- ^ "COLUTEA KOMAROVII TAKHT.SPECİES AT NAKHCHIVAN AUTONOMOUS REPUBLİC". Acta Botanica Caucasica. 2022. doi:10.30546/abc.2022.1.1.9. ISSN 2958-0536.
- ^ "Yalli (Kochari, Tenzere), traditional group dances of Nakhchivan". UNESCO. 29 Mayıs 2019 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 1 Mart 2024.
- ^ Knill, Kate; Gales, Mark; Kyriakopoulos, Konstantinos; Malinin, Andrey; Ragni, Anton; Wang, Yu; Caines, Andrew (2 Eylül 2018). "Impact of ASR Performance on Free Speaking Language Assessment". Interspeech 2018. ISCA: ISCA. doi:10.21437/interspeech.2018-1312.
- ^ "November-2019". Veterinary World. 12 (11). Kasım 2019. doi:10.14202/vetworld.2019.11. ISSN 2231-0916.
 | Dans ile ilgili bu madde taslak seviyesindedir. Madde içeriğini genişleterek Vikipedi'ye katkı sağlayabilirsiniz. |
 | Kültür ile ilgili bu madde taslak seviyesindedir. Madde içeriğini genişleterek Vikipedi'ye katkı sağlayabilirsiniz. |