Kongo halkı
Kongo halkı ya da Bakongo[1][2] öncelikle Kongoca'yı konuşanlar olarak tanımlanan bir Bantu etnik grubudur.[3] Alt gruplar Beembe, Bwende, Vili, Sundi, Yombe, Dondo, Lari ve diğerlerini içerir.[4]
Kongo halkı, Orta Afrika'nın Atlantik kıyısında, 15. yüzyılda merkezi ve iyi organize edilmiş bir krallık olan Kongo Krallığında yaşıyorlardı ancak şu anda üç ülkenin bir parçası olan bir bölgede yaşıyorlar.[5] En çok Kongo Cumhuriyeti'nde Fransızca: Pointe-Noire güneyinde bulunurlar, Demokratik Kongo Cumhuriyeti'nde Malebo Havuzu'nun güneybatısında ve Kwango Nehri'nin batısında, Angola'da Luanda'nın kuzeyinde ve Gabon'un güneybatısında.[3] Kongo Cumhuriyeti'ndeki en büyük etnik gruptur ve bulundukları diğer iki ülkedeki başlıca etnik gruplardan biri olma özelliğini taşır.[5] 1975'te Kongo nüfusu 4.040.000 olarak bildirildi.[6]
Kongo halkı, MS 1483'te Portekizli tüccarları karşılayan ilk yerli Afrikalılar arasındaydı ve 15. yüzyılın sonlarında Katolikliğe geçmeye başladı.[5] 1510'larda ve 1520'lerde Portekiz Kralı'na yazdığı mektuplarda köle yakalanmasını ilk protesto edenler arasındaydılar,[7][8] daha sonra 16. yüzyıl boyunca Portekizlilerin köle taleplerine karşı boyun eğdiler. Kongo halkı, 17. ve 18. yüzyıllarda Afrikalı kölelerin Avrupa sömürge çıkarlarına yönelik büyük köle baskınlarının, yakalanmalarının ve ihraç edilmelerinin büyük bir parçasıydı.[5] Köle baskınları, sömürge savaşları ve 19. yüzyıldaki Afrika'nın Kapışması, Kongo halkını Portekiz, Belçika ve Fransız bölgelerine böldü. 20. yüzyılın başlarında, Afrika'yı sömürgesizleştirme çabalarında en etkin etnik gruplardan biri haline geldiler ve üç ulusun özyönetim konusunda özgürleşmesine yardımcı oldular.[5]
Kaynakça
[değiştir | kaynağı değiştir]- ^ Thornton, J. K. (2000). "Mbanza Kongo / São Salvador". Africa's Urban Past. s. 79, note 2. ISBN 9780852557617.
...since about 1910 it is not uncommon for the term Kongoca: Bakongo (singular Kongoca: Mukongo) to be used, especially in areas north of the Zaire river, and by intellectuals and anthropologists adopting a standard nomenclature for Bantu-speaking peoples.
- ^ Wyatt MacGaffey, Kongo Political Culture: The Conceptual Challenge of the Particular, Indiana University Press, 2000, p.62
- ^ a b "Bakongo". Encyclopædia Britannica. 8 Mart 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 16 Aralık 2023.
- ^ "Republic of the Congo - People | Britannica". www.britannica.com (İngilizce). 24 Şubat 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 13 Şubat 2022.
- ^ a b c d e Appiah, Anthony; Henry Louis Gates (2010). Encyclopedia of Africa. Oxford University Press. ss. 14-15. ISBN 978-0-19-533770-9. 11 Ocak 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 16 Aralık 2023.
- ^ See Redinha, José (1975). Etnias e culturas de Angola. Luanda: Instituto de Investigação Científica de Angola.
- ^ Page, Melvin (2003). Colonialism: An International Social, Cultural, and Political Encyclopedia. ABC-CLIO. s. 773. ISBN 978-1-57607-335-3. 11 Ocak 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 16 Aralık 2023.
- ^ Shillington, Kevin (2013). Encyclopedia of African History (3-Volume Set). Routledge. s. 1379. ISBN 978-1-135-45670-2.
