Konrad von Wallenrode
| Konrad von Wallenrode | |
|---|---|
| Hochmeister | |
 | |
| Töton Şövalyeleri'nin büyük üstadı | |
| Hüküm süresi | 12 Mart 1391 - 23 Temmuz 1393 |
| Önce gelen | Konrad Zöllner von Rotenstein |
| Sonra gelen | Konrad von Jungingen |
| Doğum | y. 1330 |
| Ölüm | 23 Temmuz 1393 Malbork Kalesi |
Konrad von Wallenrode (y. 1330 – 23 Temmuz 1393), 1391'den 1393'e kadar Töton Şövalyeleri'nin 24. Büyük Üstadıydı. Modern kaynaklar, onun sıcakkanlı, gururlu ve acımasız olma eğilimleri olduğunu iddia etseler de Konrad'a karşı dostça yaklaşırlar.
Wallenrode, Adam Mickiewicz'in Konrad Wallenrod adlı şiirinin ilham kaynağıdır.
Yaşamı ve kariyeri
[değiştir | kaynağı değiştir]Gençlik hayatı
[değiştir | kaynağı değiştir]Wallenrode, kökenleri Frankonya'da olan zengin, şövalye geleneklerine sahip bir aileden geliyordu. Töton Şövalyeleri'ne yaklaşık olarak 1370'lerde katıldı. Büyük Üstat Winrich von Kniprode ona 1377'de Schlochau (Człuchów) Komtur'u adını verdi, ancak Wallenrode'un gerçek kariyeri Konrad Zöllner von Rotenstein 1382'de Büyük Üstat olana kadar başlamadı.
Kuno von Hattenstein'ın ölümünden sonra Wallenrode, Königsberg'in Büyük Mareşali ve Komtur'u oldu. Esas olarak Litvanya'ya karşı haçlı seferi düzenlemekle görevlendirildi. 1387'de Marienburg (Malbork) Komtur'u ve Töton Tarikatı'nın Großkomtur'u oldu. Eski Büyük Üstat Rotenstein 1390'da öldü ve Wallenrode'nin sonraki Büyük Üstat olması an meselesi gibi görünüyordu. Ancak, Danzig (Gdańsk) Komtur'u Walrabe von Scharffenberg'den büyük bir muhalefetle karşılaştı. 20 Ağustos 1391'e kadar Wallenrode, iki elektörün, sırasıyla Elbing Komturları (Elbląg) ve Tuchel'in (Tuchola) Siegfried Walpot von Bassenheim ve Rüdiger von Elner'in desteği sayesinde Büyük Üstat seçildi.
Büyük Üstat olarak
[değiştir | kaynağı değiştir]Konrad'ın iki yıl süren yönetimi, Litvanya'ya karşı seferlerle doludur. Dağıtmaya çalıştığı Polonya-Litvanya Birliği'ne karşıydı. Wallenrode, 1392'de Litvanya'ya karşı bir sefer başlattı ve ordusunu üç tümene ayırdı. Balga Komtur'u Arnold von Burgeln komutasındaki ilk tümen Mazovya'ya yöneldi. Wallenrode ve Büyük Mareşal Engelhard Rabe von Wildstein komutasındaki diğer iki tümen Vilnius'a yöneldi. Polonyalı şövalyeler tarafından savunulan Vilnius'u ele geçirmek üzereydiler, ancak büyük Üstad'ın neden olduğu bir skandal yüzünden Töton'lar geri çekildi.
Wildstein, askerlerinin gözünde büyük bir komutan ve taktikçiydi, ancak Wallenrode tarafından büyük mareşallik görevinden azledildi. Nedeni tam olarak bilinmemekle birlikte, Büyük Üstad'ın Wildstein'ın başarısını kıskandığına inanılır. Yine de bu, Wildstein'ın arkasında duran şövalyelerin çoğu arasında bir isyana neden oldu. Buna rağmen Wallenrode kararını değiştirmedi ve seferden vazgeçildi. Bu, Wallenrode'un, özellikle büyük mareşalin egemenliği altındaki Balga, Brandenburg ve Ragnit'in Aşağı Prusya Komturluğu'ndaki Tarikat içi muhalefetinin temizlemesine yardımcı oldu.
1392'de Dük Władysław Opolski, Wallenrode'a Polonya'nın Kutsal Roma İmparatorluğu, Töton Tarikatı Devleti, Brandenburg, Macaristan ve Silezya düklükleri arasında paylaşılmasını teklif etti, ancak Büyük Üstat Wallenrode bunu reddetti. Aynı yıl, gelecekteki İngiltere Kralı IV. Henry olan Derby'li Henry de dahil olmak üzere konuk haçlılarla Litvanya'ya karşı bir askerî harekât daha başlattı. Wallenrode'un komutasındaki Hollandalı ve Fransız şövalyeler Gardinas'a saldırarak Vytautas'ın Thorn'da (Toruń) bir barış konferansı istemesine yol açtı. Ancak konferanstan on gün sonra, Wallenrode 23 Temmuz 1393'te muhtemelen apopleksi nedeniyle öldü.
Wallenrode Saltanatı sırasında, Prusya'daki aktif ekonomik ve kolonizasyonculuk eylemlerine öncülük etti. Alman sömürgecileri geniş topraklara yerleştirdi ve Gotteswerder ile Mittenburg adında iki kale inşa ettirdi. 1393'te Rhein'da (Ryn) yeni bir komturluk oluşturdu; ilk Rhein komturu kardeşi Friedrich von Wallenrode, daha sonra Mewe (Gniew), Strasburg (Brodnica) Komturu ve 1410'da Grunwald Muharebesi'nde ölen Königsberg Büyük Mareşali idi. Wallenrode'un bir başka akrabası, 1393-1416 yılları arasında Riga Başpiskoposu Johann von Wallenrode idi.
Şiir
[değiştir | kaynağı değiştir]Adam Mickiewicz, Wallenrode'un Şövalyeleri kasıtlı olarak yenilgiye sürükleyen bir Litvanyalı olarak tasvir ettiği 1828 vatansever anlatı şiiri Konrad Wallenrod için Büyük Üstat Konrad von Wallenrode'dan esinlendi.
Şiir daha sonra iki kez operaya uyarlandı; ilki 1874'te İtalyan besteci Amilcare Ponchielli tarafından I Lituani, ve ikincisi 1885'te Polonyalı besteci Władysław Żeleński tarafından yazılan Konrad Wallenrod.
Kaynakça
[değiştir | kaynağı değiştir]- Friedrich Borchert: "Preußen'deki Hochmeister des Deutschen Ordens'i öldür." İçinde: Preußische Allgemeine Zeitung, 6 Ekim 2001. (Almanca)
