Kontajiyöz hastalık

İzole hastane ünitesi

Kontajiyöz hastalık, bulaşıcı hastalıkların alt kategorisidir, genelde hasta bir kişiden başka kişiye fiziksel temas yoluyla ya da hasta kişinin salgılarıyla, eşyalarıyla temas veya hava yoluyla geçen enfeksiyöz ve bazen de enfeksiyöz olmayan hastalıkları kapsayabilir.

Kontajiyöz olmayan enfeksiyonlarla arasındaki fark, kontajiyöz olmayan hastalık etkenlerinin genellikle özelleşmiş bulaş mekanizmalarını kullanmalarıdır. Örneğin bu mekanizmalardan biri ara konak türleri ile bulaş olabilir (sivrisinekler sıtmaya neden olabilir) ya da hasta vücut sıvılarına restgele olmayan bir şekilde maruz kalma (kan nakli, iğne paylaşımı ya da cinsel temas gibi). Kontajiyöz enfeksiyonlar, aile eğitimi gibi davranışsal veya çevresel faktörler nedeniyle meydana gelebilirler.

Kontajiyöz ve kontajiyöz olmayan enfeksiyonlar arasındaki sınır tam manasıyla çizilememiştir, açıkça insandan insana bulaşan fakat klasik olarak kontajiyöz bir hastalık olarak düşünülmeyan tuberküloz örneğindeki gibi. Günümüzde, birçok cinsel yolla bulaşan hastalık kontajiyöz olarak kabul edilir ancak bazıları tıbbi izolasyona tabidir.

Tarihsel anlamı

Aslında, bu terimden kasıt contagion (contact, yani temas kelimesinin bir türevi) ya da direkt temas yoluyla bulaşan hastalıklardır. Modern zamanlarda bu terim yayılabilen ve bulaşabilen her türlü hastalığı kapsayacak şekilde genişletilmiştir. Bu kelime özellikle ciddi bulaşıcı ya da kolayca bulaşabilen hastalıkları tanımlamak için kullanılmaktadır.

Kullanışlılık

Birçok salgın kontajiyöz hastalıklara neden olur ancak Büyük Veba Salgını gibi nadir istsnaları da vardır. Kontajiyöz olmayan hastalıklarda, etkilenenlerin tıbbi karantinaya alınması ya da hastaların tecriti hastalığın yayılmasını engellemez, örneğin sarıhumma ve fil hastalığı. Böylece kontajiyöz hastalıklar pratik olarak karantina ve tecrit önlemlerinin halk sağlığı açısından yarar sağladığı hastalıklar olarak tanımlanabilir.