Konya Hukuk Mektebi
| Konya Hukuk Mektebi | |
|---|---|
| Etkinlik | 1 Mart 1908–15 Mart 1919 |
| Tür | Hukuk Mektebi |
| Bağlılık | İstanbul Darülfünun |
| Konum | Konya,  Osmanlı İmparatorluğu |
Konya Hukuk Mektebi, 1908 ile 1919 tarihleri arasında Konya'da faaliyet gösteren hukuk mektebidir. Konya'da bir üniversite kurma planının ilk aşaması olarak kurulmuş, ancak 1. Dünya Savaşı'ndan kaynaklanan sebeplerle 1919'da kapatılmıştır.[1]
Tarihçe
[değiştir | kaynağı değiştir]1907 yılına kadar Osmanlı İmparatorluğu'nun tek hukuk okulu İstanbul Hukuk Mektebi'ydi. Tek bir mektebin ihtiyaca yeterli olmaması ve müstantık (sorgu hakimi) ve hakim yetiştirilmesi için Selanik, Halep, Beyrut ve Konya'da birer hukuk mektebi açılması konusunda 10 Eylül 1907 tarihinde bu dört vilayete tezkire gönderilmişti. Halep'te kurulması planlanan okul daha sonra ani bir kararla Bağdat şehrine açılmıştır. Bu tezkire üzerine Konya'da Mevlana Müzesi yakınındaki Sedirler mahallesinde, bugün Koyunoğlu Müzesi civarına düşen ve Çelebi Konağı diye bilinen büyük bir konak tahsis edilmişti. Mektebin açılış töreni Konya vilayeti ileri gelenlerinin de katılımıyla 1 Mart 1908 cumartesi günü yapılmıştır. Mektebin ilk müdürlüğüne Meclis-i Maarif üyesi Emrullah Efendi getirilmiştir. Mecelle ve usul-i fıkh muallimi Yalvaçlı Ömer Vehbi Efendi, Fıkıh ve ahkâm-ı evkâf muallimi Sivaslı Ali Kemali Efendi, hukuk-u ferâiz muallimi Şeyhzâde Ahmed Ziyâ Efendi, Mecelle muallimi Mehmed Vehbi (Çelik) Efendi öğretim kadrosundan bazı kişilerdir. Mektep 12 Ekim 1909'de Sanayi Mektebi (daha sonra Erkek Sanat Enstitüsü) binasına nakledilmiştir. Mektepten Konya'da bulunduğu on bir yıl zarfında 134 öğrenci mezun olmuştur. Selanik ve Bağdat'ın düşman tarafından işgal edilmesiyle bu iki vilâyetteki hukuk mekteplerinin talebe ve muallimlerinden bir kısmı Konya Hukuk Mektebi'ne, diğer bir kısmı da İstanbul Hukuk Mektebi'ne nakledilmiştir. Mektep, I. Dünya Savaşı ve Mondros Mütarekesi ardından yaşanan sıkıntıların arasında 15 Mart 1919 tarihinde kapatılmıştır.[2][3]
Mektep Müdürleri
[değiştir | kaynağı değiştir]- Emrullah Efendi,
- Hilmi Bey,
- Alâeddin Bey,
- Fethi Bey,
- Sinoplu Hüseyin Refik (Kırış) Bey,
- Mustafa Şeref Bey,
- Sinoplu Hüseyin Refik (Kırış) Bey (tekrar)
Tanınmış mezunlar
[değiştir | kaynağı değiştir]- Ahmet Enver Özgen - TBMM III. İzmir Milletvekili
- Ahmet Nafiz Özalp - TBMM I. Dönem Samsun milletvekili
- Ali Haydar Uçgun - TBMM IV. Antalya Milletvekili
- Eyüp Sabri Hayırlıoğlu - TBMM II. Konya Milletvekili
- Hadi Arıbaş - Aksaray Belediye Başkanı, TBMM IX. Dönem Niğde Milletvekili
- Hakkı Hami Ulukan - TBMM I. Sinop Milletvekili
- Halis Ulusan - TBMM VIII. Konya Milletvekili
- Muharrem Celal Bayar - TBMM VI. Kastamonu Milletvekili
- Mustafa Feyzi Karaağaç - TBMM II. Konya Milletvekili
- Mustafa Şevki Ergun - Konya Belediye Başkanı, TBMM VI., VII. ve VIII. Dönem Konya Milletvekili
- Musa Kazım Gürel - Konya Belediye Başkanı, TBMM III. Dönem Aksaray, IV., V.ve VI. Dönem Konya Milletvekili
- Musa Kazım Onar - TBMM I., II. ve III. Dönem Konya Milletvekili
- Süleyman Necati Güneri - TBMM I. Dönem Erzurum ve V. Dönem Zonguldak milletvekili
- Şaban Höcek - TBMM IV. Konya Milletvekili
Ayrıca bakınız
[değiştir | kaynağı değiştir]Kaynakça
[değiştir | kaynağı değiştir]- ^ Yılmaz, Yasin. "Konya Hukuk Mektebi (1908-1919) – Hukuk Kitaplığı". 3 Haziran 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Haziran 2021.
- ^ Dr. Ekrem Buğra Ekinci. "Konya Hukuk Mektebi ve Osmanlılarda Hukuk Öğrenimi" (PDF). 26 Ekim 2014 tarihinde kaynağından (PDF) arşivlendi. Erişim tarihi: 27 Ekim 2014.
- ^ Mehmet Ali Uz. "Osmanlı Döneminde Hukuk Mekteplerinin Açılması ve Konya Mekteb-i Hukuk". 27 Ekim 2014 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 27 Ekim 2014.