Kris

Kris veya keris,^{[n 1]} (Malay hançeri olarak da bilinir), demir ve nikel içeren demirin (pamor) katmanlar hâlinde dönüşümlü olarak dövülmesiyle elde edilen kendine özgü desenli bir bıçağa sahip, Cava kökenli asimetrik bir hançerdir.^[3] Kris, kendine özgü dalgalı bıçağıyla ünlüdür, ancak birçok kris düz bıçaklıdır ve Endonezya'ya özgü pencak silat dövüş sanatında yaygın olarak kullanılan silahlardan biridir. Kris, yüzyıllar boyunca Endonezya'nın birçok bölgesinde üretilmiştir; ancak, Bali adası bu konuda oldukça yakın olsa da, kris hiçbir yerde Orta Cava'daki kadar ritüel kuralları ve uygulamaları, törenler, efsanevi geçmişler ve destansı şiirlerle birbirine bağlı bir bütünün içine bu denli yerleşmemiştir.^[4]^:27Endonezya'da kris genellikle Cava kültürüyle ilişkilendirilir, ancak Endonezya ve çevresindeki bölgelerdeki diğer etnik gruplar, örneğin Balililer, Sundalılar, Malaylar, Maduralılar, Banjarlılar, Buginliler ve Makassarlılar, silahı kültürlerinin bir parçası olarak bilirler.^[5] Kris'in kendisi Endonezya'nın^[6]^:266 ve ayrıca Brunei, Malezya,^[7]^[8] Filipinler, Singapur ve Tayland gibi komşu ülkelerin kültürel bir sembolü olarak kabul edilir.

Notlar

^ Cava dili: ꦏꦼꦫꦶꦱ꧀ (in the ngoko kaydı),^[1] Cava dili: ꦝꦸꦮꦸꦁ, Cava dili: ꦮꦁꦏꦶꦁꦔꦤ꧀;^[2] Balice: ᬓᭂᬭᬶᬲ᭄ keris; Bugice: sele; Kmerce: គ្រីស; Malayca: کريس; Minangkabau dili: karih; Sundaca: ᮊᮢᮤᮞ᮪; Tagalogca: kalis; Tayca: กริช

Kaynakça

^ Sudaryanto, Pranowo (2001). Kamus Pepak Basa Jawa (Cava dili). s. 1359.
^ Robson & Wibisono 2002, ss. 364.
^ Tantri Yuliandini (April 18, 2002). "Kris, more than just a simple dagger". The Jakarta Post. 29 July 2014 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 30 July 2014.
^ Groneman, Isaäc (2009). "The Javanese Kris" (PDF). Leiden: Leiden and KITLV Press. 10 August 2014 tarihinde kaynağından (PDF) arşivlendi. Erişim tarihi: 29 July 2014.
^ Clark, Marshall; Pietsch, Juliet (2014). Indonesia-Malaysia Relations: Cultural Heritage, Politics and Labour Migration. Routledge. ss. 54–7. ISBN 9780415788014.
^ Top 100 Cultural Wonders of Indonesia. Jakarta: Ministry of Education and Culture of the Republic of Indonesia. 2015. ISBN 978-979-1274-66-1.
^ Bendeich, Mark (Nov 6, 2007). "Malaysia's political knife act: theatre or threat?". Reuters. December 4, 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: October 7, 2024.
^ Fong Peng Khuan (1982). "Kris: The Malay Dagger". Malaysian Panorama. Malaysian Ministry of Foreign Affairs. 12 (2): 10.

[3] Cava dili: ꦏꦼꦫꦶꦱ꧀ (in the ngoko kaydı),^[1] Cava dili: ꦝꦸꦮꦸꦁ, Cava dili: ꦮꦁꦏꦶꦁꦔꦤ꧀;^[2] Balice: ᬓᭂᬭᬶᬲ᭄ keris; Bugice: sele; Kmerce: គ្រីស; Malayca: کريس; Minangkabau dili: karih; Sundaca: ᮊᮢᮤᮞ᮪; Tagalogca: kalis; Tayca: กริช

[Kamus_Pepak_Basa_Jawa_2001-1] Sudaryanto, Pranowo (2001). Kamus Pepak Basa Jawa (Cava dili). s. 1359.

[FOOTNOTERobsonWibisono2002364-2] Robson & Wibisono 2002, ss. 364.

[JPostKris-4] Tantri Yuliandini (April 18, 2002). "Kris, more than just a simple dagger". The Jakarta Post. 29 July 2014 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 30 July 2014.

[Leiden_and_KITLV-5] Groneman, Isaäc (2009). "The Javanese Kris" (PDF). Leiden: Leiden and KITLV Press. 10 August 2014 tarihinde kaynağından (PDF) arşivlendi. Erişim tarihi: 29 July 2014.

[CJ-6] Clark, Marshall; Pietsch, Juliet (2014). Indonesia-Malaysia Relations: Cultural Heritage, Politics and Labour Migration. Routledge. ss. 54–7. ISBN 9780415788014.

[Cultural_Wonders_of_Indonesia-7] Top 100 Cultural Wonders of Indonesia. Jakarta: Ministry of Education and Culture of the Republic of Indonesia. 2015. ISBN 978-979-1274-66-1.

[8] Bendeich, Mark (Nov 6, 2007). "Malaysia's political knife act: theatre or threat?". Reuters. December 4, 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: October 7, 2024.

[9] Fong Peng Khuan (1982). "Kris: The Malay Dagger". Malaysian Panorama. Malaysian Ministry of Foreign Affairs. 12 (2): 10.

[n 1]

[3]

[4]

[5]

[6]

[7]

[8]

[1]

[2]