Lakolit
Lakolit, Bir sap kısmı bulunan, tabanı oldukça düz, mantar veya kubbe şeklindeki intrüsif kütlelerdir. Yatay kesitleri daireye benzer. Bununla beraber değişik şekilde olanları da vardır.[1] Lakolitin üzerindeki örtü tabakanın yükselmesi yeryüzünde kubbe şeklinde bir dağın veya kabartının meydana gelmesine sebep olur. Ancak bu dağın ve örtü tabakanın aşılmasından sonradır ki lakolit yüzeyinde görülebilir. Bir plotonik kütleye kesin olarak lakolit diyebilmek için kesinlikle onun bir tabanı veya sapa sahip olduğunu göstermek gerekir. Aksi durumda böyle bir kütleyi sapsız ve tabansız olan batolitten ayırt etmek olanaksızlaşır.[2] Lakolitlerde yapının zemini çoğunlukla yataydır. Lakolitler genellikle, bir başka magma sokulum kaya kütlesi olan stock'lardan daha küçüktür ve çapları 16 km 'yi nadiren aşar. Kalınlıkları ise yüzlerce metre ile birkaç metre arasında değişir. Lakolitleri, kaya katmanlarının arasında koşut olarak sokulan örtü benzeri körkayalar olan sillerden (yargı) ayıran başlıca özellik, çaplarının kalınlıkların oranının 10'dan küçük oluşur. Bu oran 10'dan büyük olduğunda, yapı sill olarak adlandırılır. Lakolitler asidik kayalar , bazik kayalara oranla daha yaygındır.[3] Utah'ın güneydoğusunda Henry Dağları ABD'de iyi bilinen lakolitlerden olup mantona'daki birkaç butte aşınmış lakolitlerdir.[4]
Kaynakça
[değiştir | kaynağı değiştir]- ^ HOŞGÖREN, M.YILDIZ (2010). Jeomorfolojinin Ana Çizgileri 1. İSTANBUL: ÇANTAY KİTABEVİ.
- ^ ERİNÇ, SIRRI (2000). JEOMORFOLOJİ. İSTANBUL: DER YAYINLARI.
- ^ GÜNEY, Emrullah (2010). YERBİLİM 1 JEOLOJİ. LİTERATÜR YAYINLARI.
- ^ MODROE, WİCANDER (2007). FİZİKSEL JEOLOJİ YERYUVARI'NIN ARAŞTIRILMASI. ANKARA: TMMOB JEOLOJİ MÜHENDİSLER ODASI.